Popis: |
Çalışmada, Kober 5 BB (kuraklığa hassas), 110 R (kuraklığa dayanıklı) ve 1103 P (kuraklığa orta dayanıklı) anaçları kullanılarak, kuraklığa dayanımın in vitro da erken belirlenmesi için uygun Polietilen Glikol (PEG) dozunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak yaz sürgünlerinden alınan odunlaşmamış boğumlar in vitro koşullarda 1 mg/L BA içeren Murashige ve Skoog (MS) ortamında kültüre alınmıştır. Bu boğumlardan elde edilen sürgünler kuraklık stresi oluşturmak için %0.0, %2.5, %5.0, %7.5 ve %10.0 oranında PEG ilave edilmiş 1 mg/L IBA içeren MS ortamına aktarılmıştır. Altı haftalık kültür sonunda bu sürgünlerde zarar derecesi, bitki boyu, boğum sayısı, ortalama kök uzunluğu ve kök sayısı, bitki yaş ve kuru ağırlığı, kök yaş ve kuru ağırlığı, klorofil miktarı ve bitki besin elementi içerikleri incelenmiştir. Sonuçta, PEG' in artan dozları ile zarar derecesinin arttığı, büyüme ve gelişmenin gerilediği, bitki yaş ve kuru ağırlığı ile kök yaş ve kuru ağırlığının azaldığı belirlenmiştir. Bitki boyu, kontrol uygulamasında 6.5 cm iken %7.5 ve %10 PEG’ de 1.7 cm ölçülmüştür. Kontrol bitkilerinin bitki yaş ve kuru ağırlığı (sırasıyla, 0.257 ve 0.042 g) ile kök yaş ve kuru ağırlığı (sırasıyla, 0.218 ve 0.023 g) PEG uygulamalarından daha yüksek çıkmıştır. SPAD okumalarında da değerlerin artan PEG dozları ile ters orantılı olarak azaldığı görülmüştür. Bitki element içerikleri dikkate alındığında, farklı PEG uygulamalarında, P, K ve Ca ile Mn ve Cu element değerlerinin kontrol bitkilerine göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Çalışma sonucunda, asma anaçlarında kurağa dayanımın in vitro koşullarda erken belirlenmesi amacıyla PEG’in özellikle %2.5 ve %5.0 dozları ile, sürgün ve kök özelliklerinin kullanılabileceği kanaatine varılmıştır. |