Otizm farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Autor: Mahmut Serkan YAZICI, İsmail KARSANTIK
Rok vydání: 2023
Předmět:
Zdroj: Eğitim Bilimleri Dergisi.
ISSN: 1300-8889
DOI: 10.15285/maruaebd.1189906
Popis: Otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanılı birey sayısı tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de yıllar içinde artmıştır. Diğer bir değişle, toplum içerisinde birçok alanda OSB tanılı bireylerle etkileşime giren kişi sayısı da artmıştır. Bu nedenle toplum yaşantısını daha nitelikli kılmak adına otizm farkındalığının toplum içerisinde arttırılması bir ihtiyaçtır. Bu amaçla yapılacak farkındalık çalışmaları için durum tespiti yapmak ve yapılan çalışmaların etkisini belirlemek önemlidir. Bu kapsamda çalışmanın amacı otizm farkındalığını belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektedir. Alanyazın incelemesinin ardından 55 maddeden oluşan madde havuzuna uzman görüşleri sonrası öneriler uygulanmıştır. Otizm farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi amacıyla açımlayıcı faktör analizi (AFA) aşaması için 367 ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) aşaması için 410 katılımcıdan elde edilen veriler kullanılmıştır. Basit tesadüfi örnekleme yönteminin kullanıldığı çalışmada ölçeğin AFA sonrası elde edilen yedi faktör (otizmde sınırlı ilgiler ve yineleyici davranışlar, otizmde sosyal etkileşim ve iletişim, otizmin sebepleri, otizmde arkadaş ilişkileri, otizmde müdahale surecindeki temel unsurlar, otizmde fiziksel özellikler, otizmin erken uyarı işaretleri) DFA uygulaması ile doğrulanmıştır. Otizm farkındalık ölçeğinin güvenirlik katsayısı Cronbach Alpha katsayısı ile belirlenmiş olup ölçeğin yedi alt boyutu ve toplamının güvenirlik katsayılarının güvenilir referans aralığında olduğu görülmektedir. Otizm farkındalık ölçeğinin geliştirilmesine yönelik bulgular incelendiğinde ölçeğin otizm farkındalık düzeylerinin ölçülmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu görülmektedir.
Databáze: OpenAIRE