Popis: |
Η παρούσα μελέτη αποτελεί μια ολιστική, πιστεύουμε, προσέγγιση ενός θέματος τοπικής ιστορίας με βάση το πεντάτομο έργο του G. Gerola: “Βενετικά μνημεία της νήσου Κρήτης”. Πρόκειται για τον “καρπό” της αποστολής που ανέλαβε ο Ιταλός ερευνητής στις αρχές του 20ου αιώνα ως απεσταλμένος του Βασιλικού Ινστιτούτου των Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών της Βενετίας. Με άξονα δράσης τον πρώτο τόμο του έργου (ο οποίος αποτελείται από δύο ημιτόμους), όπου ο Gerola πραγματεύεται στην ιταλική γλώσσα τα οχυρωματικά έργα της Κρήτης, επιχειρείται, μέσα από την απόδοση του στην ελληνική, να προβληθεί τόσο το πληροφοριακό όσο και το εικονιστικό του υλικό με βάση συγκεκριμένα κριτήρια. Η σφαιρική απεικόνιση των εξεταζόμενων μνημείων και των αποφάσεων που προηγήθηκαν της οικοδόμησή τους, καθώς επίσης και η παρουσίαση των εκτιμήσεων του Ιταλού ερευνητή για τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της παρούσας μελέτης. Επιπρόσθετα, η ψηφιοποίηση του έργου το καθιστά αυτόματα προσβάσιμο από κάθε ενδιαφερόμενο φορέα. Παράλληλα η ανάπτυξη ενός σεναρίου αξιοποίησης του υλικού στη διδακτική πράξη - μαζί με παραδείγματα ενσωμάτωσης των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση - συνηγορούν, πιστεύουμε, υπέρ της αναγκαιότητας για τον κριτικό, τεχνολογικό/ψηφιακό και ιστορικό εγγραμματισμό των μαθητών, την τόνωση της ερευνητικής τους διάθεσης, αλλά και τη διαμόρφωση θετικών στάσεων απέναντι στην πολιτιστική κληρονομιά, για την προστασία και τη διασφάλιση του αειφόρου χαρακτήρα της.Με μεθοδολογικό εργαλείο το συνδυασμό δύο ερευνητικών μεθόδων, της Ποιοτικής Ανάλυσης Περιεχομένου και της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου, επιχειρήθηκε η προσέγγιση του υπό μελέτη ιστορικού τεκμηρίου, αναδεικνύοντας ζητήματα που αφορούσαν στο ιστορικό περίγραμμα της συγκεκριμένης πηγής, στη σκοπιμότητα της σύνταξής της και στην προβολή του ρητού και άρρητου περιεχομένου της. Τα αποτελέσματα της επιτόπιας έρευνας που πραγματοποιήθηκε με σκοπό την υλοποίηση μιας εκ νέου τεκμηρίωσης της σημερινής κατάστασης των οχυρωματικών μνημείων της νήσου με τη μέθοδο της φωτογραφικής αποτύπωσης, μας δίνουν την ευκαιρία για συγκριτικές μελέτες, χρήσιμες για την κατανόηση των αλλαγών που επήλθαν με το πέρασμα των αιώνων και της τωρινής χρήσης των μνημείων. Οι συμπερασματικές σκέψεις σχετίζονται: α) με τη σημασία του έργου ως πηγή τεκμηρίωσης των Βυζαντινών, Γενουατικών και Βενετικών οχυρώσεων της Κρήτης β) με την ανάδειξη των στοιχείων εκείνων που αναφέρονται στην σκοπιμότητα της σύνταξής της και γ) την προβολή των προσωπικών εκτιμήσεων του Ιταλού ερευνητή. Εκτιμήσεις που άλλοτε στόχευαν στην προβολή του ένδοξου παρελθόντος του Ιταλικού Βασιλείου και άλλοτε στην άσκηση κριτικής τόσο για τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν στο παρελθόν όσο και για τη στάση που τήρησαν οι Μεγάλες Δυνάμεις αλλά και η ίδια η τοπική κυβέρνηση του νησιού απέναντι στα μνημεία. |