Popis: |
Osmanlı devleti başta İngiltere olmak üzere Avrupa devletleriyle 1838’de başlayıp yüzyıl içinde devam eden bir dizi ticaret anlaşmaları yapmıştır. Böylece devlet, bağımsız dış ticaret politikası izleyememiş, yerli sanayiyi korumak için gümrük tarifelerini yükseltme imkânını kaybetmiştir. XIX. yüzyılda devlet sanayileşme konusunda bazı girişimlerde bulunmuş, ancak istenilen sonuç elde edilememiştir. Birinci Dünya Savaşına kadar Osmanlı’da sanayileşme girişimleri açık ekonomi koşullarında çok cılız olarak ilerleyebilmiştir. Araştırmada Manisa’da sanayi ve zanaatlara dayalı üretim Osmanlı genelindeki üretimle karşılaştırmalı olarak verilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın amacı açık ekonomi koşullarında Avrupa sanayi ürünleri karşısında Manisa’daki sınaî üretimindeki gerilemeyi ortaya koymaktır. Manisa’da mamul mal üretimini büyük ölçüde zanaatlar karşılamaktaydı. Zanaatlara dayalı üretim ithal sanayi mallarına direnirken bir yanda da kendini yeni duruma uydurmaya çalışmıştır. Manisa Avrupa ile sıkı bir ticari ilişki içinde olan Batı Anadolu Bölgesinde bulunduğundan bu dönüşümleri daha yoğun bir biçimde yaşamıştır. Başta tekstil sektörü olmak üzere, dericilik, ayakkabıcılık gibi geleneksel zanaatlar ithal üretim girdisi kullanarak faaliyetlerini sürdürmüşlerdir. Ancak dış ticaretin liberalleştirilmesi, bölgede tarımın gelişmesini sağlarken tarım-dışı üretim faaliyetlerinin özellikle de tekstil üretiminin hızlı bir gerileme eğilimine girmesine neden olmuştur. |