Popis: |
Η παρούσα διδακτορική διατριβή αποτελείται από έξι επί μέρους κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο είναι η γενική εισαγωγή. Το δεύτερο κεφάλαιο επανεξετάζει τους περιφερειακούς προσδιοριστικούς παράγοντες της εισόδου νεων επιχειρήσεων στην ελληνική μεταποίηση για την περίοδο 2002-2007. Χρησιμοποιώντας πρόσφατα στοιχεία από το Μητρώο της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και εφαρμόζοντας οικονομετρικές τεχνικές σταθερών επιδράσεων (fixed effects), το παρόν κεφάλαιο επικεντρώνεται στην επίδραση των μη ανακτήσιμων κόστων, του εξαγωγικού προσανατολισμού, της διάχυση της γνώσης μέσα στον κλάδο της βιομηχανικής παραγωγής και της διάχυση της γνώσης κατά μήκος όλων των κλάδων της οικονομίας πάνω στους ρυθμούς εισόδου νέων επιχειρήσεων στην περιφέρεια. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν δείχνουν την ύπαρξη μιας αρνητικής και σημαντικής σχέσης μεταξύ των μη ανακτήσιμων κόστων, του εξαγωγικού προσανατολισμού, καθώς και της διάχυσης της γνώσης για όλους τους κλάδους της οικονομίας και της εισόδου των νέων επιχειρήσεων στην περιφέρεια. Με την σειρά της, η διάχυση της γνώσης μέσα στον κλάδο της μεταποίησης επηρεάζει θετικά τις περιφερειακές εισόδους των νέων επιχειρήσεων στον κλάδο. Επιπλέον, άλλες μεταβλητές, όπως το τοπικό μερίδιο των ιδιοκτητών επιχειρήσεων, η ανεργία, η αύξηση του πληθυσμού και το ανθρώπινο κεφάλαιο εξετάζονται, προκειμένου να διερευνηθεί η επίδρασή τους στους περιφερειακούς ρυθμούς εισόδου νέων επιχειρήσεων στην βιομηχανία. Μεταξύ αυτών των αποτελεσμάτων, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η θετική επίδραση του τοπικού μεριδίου των ιδιοκτητών επιχειρήσεων πάνω στους περιφερειακούς ρυθμούς εισόδου νέων επιχειρήσεων αποκαλύπτοντας τη σημαντική λειτουργία της υπάρχουσας αυτο-απασχόλησης για τους νέους επιχειρηματίες ως πρότυπο. Επίσης, άλλο αποτέλεσμα που ξεχωρίζει είναι το αρνητικό αποτέλεσμα του ανθρώπινου κεφαλαίου το οποίο έχει βρεθεί να ισχύει για τις εισόδους νέων επιχειρήσεων στην βιομηχανία σε άλλες χώρες και περιφέρειες. Τέλος, η ανεργία και η αύξηση του πληθυσμού επηρεάζουν θετικά τη είσοδο νέων επιχειρήσεων στην περιφέρεια. Ωστόσο, ο αντίκτυπος της αύξησης του πληθυσμού για την είσοδο νέων επιχειρήσεων στον κλάδο είναι αρκετά αδύναμος. Το τρίτο κεφάλαιο εξετάζει το ρόλο του περιφερειακού κοινωνικού κεφαλαίου στην περιφερειακή επιχειρηματικότητα στον κλάδο των υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, το κοινωνικό κεφάλαιο προκύπτει από μια εφαρμογή της Διερευνητικής Παραγοντικής Ανάλυσης (Exploratory Factor Analysis) και της δεύτερης τάξης Διερευνητικής Παραγοντικής Ανάλυσης. Το παρόν κεφάλαιο αξιολογεί επίσης τις επιπτώσεις των περιφερειακών τιμών της εμπιστοσύνης και των κοινωνικών δικτύων για την περιφερειακή επιχειρηματικότητα. Τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τη χρήση της σταθερών επιδράσεων οικονομετρικής εκτίμησης δείχνουν τα οφέλη του περιφερειακού κοινωνικού κεφαλαίου για τις περιφερειακές εισόδους των νέων επιχειρήσεων. Επιπλέον, το επίπεδο της περιφερειακής εμπιστοσύνης και των περιφερειακών κοινωνικών δικτύων επηρεάζουν θετικά τις περιφερειακές εισόδους των νέων επιχειρήσεων. Τα αποτελέσματα της πολιτικής που συζητούνται στο παρόν κεφάλαιο υπογραμμίζουν την ανάγκη να ενισχυθεί το ποσό του κοινωνικού κεφαλαίου στις περιφέρειες. Το τέταρτο κεφάλαιο ασχολείται με τον αντίκτυπο των περιφερειακών πτυχών τόσο του κοινωνικού κεφαλαίου όσο και της ικανοποίησης από τη ζωή πάνω στις περιφερειακές εισόδους των νέων επιχειρήσεων για την περίοδο 2002-2010 για όλους τους κλάδους της οικονομίας για κάθε περιφέρεια. Συγκεκριμένα, το κεφάλαιο αυτό διερευνά το ρόλο του κοινωνικού κεφαλαίου, της κοινωνικής εμπιστοσύνης, των κοινωνικών δικτύων και της ικανοποίησης από τη ζωή πάνω στις εισόδους των νέων επιχειρήσεων σε περιφερειακό επίπεδο συνδυάζοντας πιο πρόσφατα δεδομένα από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) και την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα (ΕΚΕ) για την υπό εξέταση περίοδο. Τα εναλλακτικά αποτελέσματα από την εφαρμογή των οικονομετρικών εκτιμήσεων με την μέθοδο των σταθερών επιδράσεων (fixed effects) δείχνουν τη σημασία όλων αυτών των πολιτιστικών παραγόντων (cultural factors) για την περιφερειακή επιχειρηματικότητα καθώς το κοινωνικό κεφάλαιο, η κοινωνική εμπιστοσύνη, τα κοινωνικά δίκτυα και η ικανοποίηση από τη ζωή ευνοούν τον σχηματισμό νέων επιχειρήσεων σε περιφερειακό επίπεδο. Το πέμπτο κεφάλαιο αναλύει το αποτέλεσμα της διάχυσης της γνώσης πάνω στους περιφερειακούς ρυθμούς εισόδων νέων επιχειρήσεων στον κλάδο της μεταποίησης για την περίπτωση της Ελλάδας των ετών 2002-2010. Πιο συγκεκριμένα, η ανάλυσή μας εξετάζει το αποτέλεσμα της διάχυσης της έρευνας και ανάπτυξης (R&D spillovers) πάνω στην επιχειρηματικότητα στις ελληνικές περιφέρειες. Επιπλέον, δύο σημαντικοί τύποι διάχυσης της γνώσης εξετάζονται. Αυτοί είναι η διάχυση της γνώσης μέσα στον κλάδο (intra-sectoral spillovers) και η διάχυση της γνώσης μεταξύ διαφορετικών κλάδων της οικονομίας (inter-sectoral spillovers). Η ένταση στις πατέντες και η επιδέξια απασχόληση σαν βασικά μέτρα της διάχυσης της γνώσης που σχετίζεται με την έρευνα επηρεάζουν θετικά τις περιφερειακές εισόδους των νέων επιχειρήσεων. Με την σειρά της, η διάχυση της γνώσης μέσα στον κλάδο της μεταποίησης όπως περιγράφεται από την γεωγραφική εξειδίκευση (geographical specialization) επηρεάζει θετικά την περιφερειακή επιχειρηματικότητα. Αντίθετα, η διάχυση της γνώσης σε διαφορετικούς κλάδους όπως μετριέται από την περιφερειακή διαφοροποίηση (regional diversification) οδηγεί σε μείωση των περιφερειακών εισόδων των νέων επιχειρήσεων. Το τελευταίο κεφάλαιο αποτελείται από τα γενικά συμπεράσματα και τις εφαρμογές της πολιτικής που προκύπτουν από την παρούσα διδακτορική διατριβή. |