| Popis: |
Doğal gaz günümüzde enerji üretimi, ısınma ve pişirmede kullanılan en temel enerji kaynağıdır. Yaygın ağ yapısı ile birlikte evler, sanayi kuruluşları, santraller istedikleri anlarda bu enerjiye erişebilmektedir. Türkiye’de doğal gaz ithal bir enerji kaynağıdır ve uzun dönemli sözleşmeler ile anlaşmalar sağlanmaktadır. Uzun dönemli sözleşmeler karar vericiler tarafından yurtiçine arz edilir. Bu arz sürecinde doğal gaz tedarik şirketleri ve toptan satış şirketleri şehir dağıtım şirketleri ve sanayi kuruluşlarına yıllık sözleşmeler ile gaz arzı sağlarlar. Şirketler ve şehir dağıtım şirketleri bu sözleşmelerde aylık, yıl içinde de günlük tüketim talep tahminlerini bildirmekle yükümlüdür. Bu çalışma günlük ve aylık temelde orta vadeli doğal gaz talep tahminini tek değişkenli mevsimsellik içeren istatistiki yöntemler olan zaman serileri ayrıştırılması, Holt-Winters ve ARIMA/SARIMA modelleri ile gerçekleştirmiştir. Yapılan çalışmada günlük temelde 365 günlük, aylık temelde de 12 aylık tahmin bir anda gerçekleştirilmiştir. Doğal gaz tahmini sonucu günlük temelde en düşük hata yıl öncesi tahminde ARIMA(0,0,1)1(0,1,1)365 modeli ile 23,68% MAPE ile gerçekleşmiştir. Aylık dönüşümde ise en düşük tahmin modeli ARIMA(1,0,1)1(1,1,1)365 modeli ile 11,84% MAPE ile gerçekleşmiştir. Bu sonuçlar mevsimsel ARIMA modellerinin tek değişkenli teknikler arasında en uygun olduğunu göstermiştir. Bir anda çok sayıda tahmin yapılabilmesine imkan tanıması ve sonuçlarının kabul edilebilir olması bu tekniklerin karar vericiler tarafından kullanılabilmesine olanak tanımaktadır. |
