Popis: |
Αντικείμενο της μελέτης αποτελεί η ποσοτική ανάλυση της αύξησης και ανάπτυξης, της παραγωγής σε βιομάζα, της αποδοτικότητας χρήσης του αζώτου και των παραμέτρων γύρω από αυτή, σε συστήματα χρήσης γης καλλιεργειών αραβόσιτου και ινώδους σόργου για ενεργειακούς σκοπούς, κάτω από συμβατικές και μειωμένες εισροές αζώτου. Για τον σκοπό αυτό διεξήχθησαν πειράματα σε συνθήκες αγρού, σε ένα αμμοπηλώδες και ένα αργιλώδες έδαφος για τρεις συνεχείς καλλιεργητικούς κύκλους, όπου σύμφωνα με ένα πλήρως τυχαιοποιημένο 4x3x3 πειραματικό σχέδιο υποδιαιρεμένων τεμαχίων, τέσσερις δόσεις ανόργανου αζώτου (0, 80, 160, 240 kg ha-1, για τον αραβόσιτο και 0, 50, 100, 150 kg ha-1, για το ινώδες σόργο) συνδυάστηκαν με τρεις μεταχειρίσεις της καλλιέργειας κουκιών (χειμερινή καλλιέργεια κάλυψης, χλωρή λίπανση, μονοκαλλιέργεια), σε τρεις επαναλήψεις. Η παρακολούθηση των παραμέτρων της αύξησης των καλλιεργειών έγινε με διαδοχικές δειγματοληψίες καθ’ όλη την διάρκεια ανάπτυξης των ενεργειακών καλλιεργειών, ενώ ο προσδιορισμός της τελικής παραγωγής σε βιομάζα και των παραμέτρων της αποδοτικότητας χρήσης αζώτου, έγινε με δειγματοληψία κατά την φυσιολογική ωρίμανση, κάθε έτους. Παράλληλα, διενεργηθήκαν δειγματοληψίες εδάφους για την μελέτη επιδράσεων των κουκιών στην εδαφική δομή, όπως και πειράματα υπολογισμού της διηθητικής ικανότητας του εδάφους, σε κάθε κύκλο εναλλαγής, ενώ επιχειρήθηκε μια σύγκριση των δύο συστημάτων ως προς την δυνητικά παραγόμενη ενέργεια, την καθαρή πρόσοδο και ως προς τις εκτιμώμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά την παραγωγή της βιομάζας για κάθε σύστημα. Από τα αποτελέσματα των πειραμάτων που διενεργήθηκαν, προκύπτει πως τα κουκιά (Vicia faba L.) αποτελούν πολύ καλή επιλογή για χρήση ως καλλιέργεια κάλυψης ή χλωρής λίπανσης, σε συστήματα μειωμένων εισροών αζώτου στις καλλιέργειες του αραβόσιτου και του ινώδους σόργου, κατάλληλο για εγκατάσταση και στους δύο εδαφικούς τύπους, με μεγάλη παραγωγικότητα σε σπόρο, αλλά και βιομάζα κατάλληλη για χρήση ως χλωρή λίπανση. Οι καλλιέργειες του αραβόσιτου και του ινώδους σόργου που διαδέχτηκαν καλλιέργεια κουκιών παρουσίασαν μεγαλύτερη βασική απορρόφηση αζώτου και αυξημένο κλάσμα ανάκτησης του αζώτου της ανόργανης λίπανσης, και στους δύο εδαφικούς τύπους, καταλήγοντας σε υψηλότερες παραγωγές σε σπόρο ή ξηρή βιομάζα, και τα φυτά των τεμαχίων στα οποία είχε προηγηθεί καλλιέργεια κουκιών, επέδειξαν μεγαλύτερους ρυθμούς αύξησης σε ύψος, μεγαλύτερο τελικό ύψος, LAI και LAD, υψηλότερους ρυθμούς αφομοίωσης και τελικές παραγωγές σε ξηρή βιομάζα, σε όλες τις περιπτώσεις και για όλους τους συνδυασμούς εφαρμογής αζώτου, ανόργανου, οργανικού ή βιολογικής δέσμευσης. Οι καλλιέργειες κάλυψης φαίνεται να άσκησαν θετική επίδραση στα χαρακτηριστικά του εδάφους που μελετήθηκαν, ενισχύοντας την εδαφική δομή και μειώνοντας την διηθητική ικανότητα του αμμώδους εδάφους, ενώ αντιθέτως αύξησαν την διηθητική ικανότητα και χαλάρωσαν την εδαφική δομή στο αργιλώδες έδαφος. Φαίνεται πως μπορεί να συνεισφέρουν στην βελτίωση του ενεργειακού ισοζυγίου, με υψηλότερη απόδοση ενέργειας κάτω από μικρότερες ενεργειακές εισροές και ταυτόχρονα λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ανά μονάδα παραγόμενης ενέργειας, από την χρήση βιομάζας των δύο ενεργειακών καλλιεργειών που μελετήθηκαν. |