| Popis: |
Vezâret müessesesi, çok eski zamanlardan itibaren muhtelif devletlerin bürokratik teşkilâtlarında yer almıştır. Abbâsîler döneminde İslâm dünyası içerisine de giren bu müessese, çok ufak farklılıklarla bu devlet içerisindeki bürokratik teşkilâtı devam ettiren Samânîler gibi emirliklerde ve Samânîler içerisinden çı karak kurulmuş olan Gazneliler Devleti’nde de varlığını devam ettirmiştir. 1035 yılında, toplu halde Ceyhun nehrini aşarak Horasan bölgesine gelen ve 1040 yılına kadar verdikleri mücadelelerle Gazneliler’e karşı başarı sağlayıp bağımsız bir devlet halini a lan Selçuklular da, söz konusu müesseseyi ismi geçen siyasî unsurlardan esinlenerek kendi devlet teşkilâtları içerisine sokmuş ve devam ettirmişlerdir. Büyük Selçuklu Devleti’nin ilk sultanı Tuğrul b. Mikâil’in hükümdarlık döneminden (1040 - 1063) itibaren S elçuklu devlet teşkilâtı içerisinde yer alan söz konusu müessesenin başkanlığına, vezir unvanıyla toplamda altı devlet adamı tayin edilmiştir. Bunlar; Ebu’l - Kasm Sâlâr Bujkân, Ebu’l - Feth Râzî, Ali b. Abdullah Cüveynî, Nizamü’l - Mülk Ebû Ahmed (Muhammed) Deh istanî, Reîsü’r - Rüesâ Ebû Abdullah el - Hüseyin (Hasan) b. Ali b. Mikâil ve Amîdü’l - Mülk Kündürî’dir. |
