| Přispěvatelé: |
Gökdeniz, İsmail, KKÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, İşletme Anabilim Dalı |
| Popis: |
Küreselleşme ile birlikte yeni pazarların ortaya çıkması sonucunda, işletmeler bu pazarlara bir şekilde ulaşma çabası içerisine girmişlerdir. Ancak her yeni pazarın, farklı özellik ve koşullarının mevcut olması, işletmelerin bu yeni ortamda tutunabilmek adına farklı stratejiler belirlemesini zorunlu kılmaktadır. Bu bağlamda net olarak dillendirilmese de, bölgeler arasındaki kültür ve nihayetinde dini farklılıkları, maddi olanaklar yanında o bölgenin şartlarını belirleyen en temel hususlar arasındadır. Bu çalışmada kültür ve inanç farklılıklarının tüketicilerin tüketim alışkanlıklarını nasıl şekillendirdiği ve beraberinde de işletmelerin pazarlama stratejilerine bu tutumun nasıl yansıdığı değerlendirilmektedir. İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ ........................................................................................................................I ÖZET ...........................................................................................................................II ABSTRACT............................................................................................................... III SİMGELER VE KISALTMALAR............................................................................IV TABLOLAR ............................................................................................................... V ŞEKİLLER................................................................................................................VII İÇİNDEKİLER ....................................................................................................... VIII GİRİŞ ........................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM KAVRAMSAL ÇERÇEVE 1.1. KÜLTÜR VE DİN KAVRAMLARI........................................................... 4 1.1.1. Kültür Kavramı ........................................................................................ 5 1.1.1.1. Kültür (Tanımı ve Özellikleri) ............................................................ 5 1.1.1.2. Kültür İncelemesinde Sistemsel Yaklaşım........................................ 10 1.1.1.3. Kültür İle İlgili Temel Kuramlar....................................................... 16 1.1.1.3.1. Edward Hall’in Kültür Kuramı .................................................. 16 1.1.1.3.2. Ferdinand Tönnies’in Cemaat ve Cemiyet Kuramı ................... 18 1.1.1.3.3. Hofstede’in Kültür Kuramı ........................................................ 20 1.1.1.3.4. Shalom Ascwartz’ın Kültür Kuramı .......................................... 31 1.1.1.3.5. Fons Trompenaars ve Hampden – Turner Kültür Kuramı......... 38 1.1.1.3.6. Trompenaars’ın Kültürel Boyutlara Bakış Açısı ....................... 43 1.1.1.4. Kültür Kuramlarının Karşılaştırılması .............................................. 46 1.1.2. Ahlak Kavramı....................................................................................... 50 1.1.2.1. Ahlak – Toplum İlişkisi .................................................................... 51 1.1.2.2. Ahlak – İnsan İlişkisi ........................................................................ 52 1.1.2.3. Ahlak – Din İlişkisi........................................................................... 53 1.1.2.4. Ahlak – İş İlişkisi .............................................................................. 55 1.1.3. İnanç (Din) Kavramı .............................................................................. 62 1.1.3.1. Dinin Tanımı..................................................................................... 63 1.1.3.2. Din ile Toplum Arasındaki İlişki ...................................................... 65 1.1.3.2.1. Dinin Toplum Üzerindeki Etkisi................................................ 69 1.1.3.2.2. Toplumun Din Üzerindeki Etkisi............................................... 73 IX 2. BÖLÜM ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER, ULUSLARARASI TİCARETİN ÖNEMİ, ULUSLARARASI PAZARLAMA FAALİYETLERİNE İŞLETMELERİN KATILIM ŞEKİLLERİ, ULUSLARARASI TİCARETİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER VE TEMEL PAZARLAMA STRATEJİLERİ 2.1. ULUSLARARASI PAZARLAMA ve ULUSLARARASI (DIŞ) TİCARET TANIMLARI ......................................................................................................... 75 2.2. İŞLETMELER İÇİN ULUSLARARASI PAZARLARIN ÖNEMİ, ULUSLARARASI PAZARA AÇILMA NEDENLERİ, OLASI RİSK VE ENGELLER........................................................................................................... 78 2.2.1. İşletmeler İçin Uluslararası Pazarların Önemi ....................................... 78 2.2.2. İşletmeler İçin Uluslararası Pazarlara Açılma Nedenleri....................... 80 2.2.3. Uluslararası Pazarların İşletmeler Açısından Taşıdığı Risk ve Engeller84 2.3. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER.................................................................... 88 2.4. İŞLETMELERİN ULUSLARARASI PAZARLAMA FAALİYETLERİNE KATILIM DERECELERİ ..................................................................................... 90 2.4.1. İç Pazara Eğilimli İşletmeler.................................................................. 91 2.4.2. İhracata Eğilimli İşletmeler.................................................................... 91 2.4.3. Uluslararası Pazarlara Eğilimli İşletmeler ............................................. 92 2.4.4. Çok Uluslu Pazarlara Eğilimli İşletmeler .............................................. 92 2.4.5. Küresel Pazarlara Eğilimli İşletmeler .................................................... 93 2.5. ULUSLARARASI PAZARLAMA FAALİYETLERİNDE ÇEVRESEL FAKTÖRLER ve ETKİLERİ ................................................................................ 94 2.5.1. Ekonomik Çevre..................................................................................... 94 2.5.2. Yasal Düzenlemeler ve Politik Çevre .................................................... 95 2.5.3. Coğrafik Çevre ....................................................................................... 96 2.5.4. Teknolojik Çevre.................................................................................... 96 2.5.5. Rekabet Çevresi ..................................................................................... 97 2.5.6. Sosyal ve Kültürel Çevre ....................................................................... 97 2.5.7. Nüfus ve Demografik Çevre .................................................................. 98 2.6. ULUSLARARASI PAZARLAMADA ÜRÜN STRATEJİLERİ ............. 98 2.6.1. Ürünlerin Özellikleri .............................................................................. 99 2.6.2. Uluslararası Pazarlamada Ürün Grupları ............................................. 101 2.6.2.1. Tüketim Ürünleri............................................................................. 101 2.6.2.1.1. Kolayda Ürünler....................................................................... 101 2.6.2.1.2. Beğenilerek Alınan (Araştırılan) Ürünler ................................ 102 2.6.2.1.3. Özellikli Ürünler ...................................................................... 103 2.6.2.1.4. Aranmayan Ürünler.................................................................. 103 2.6.2.2. Endüstriyel Ürünler......................................................................... 103 2.6.3. Uluslararası Pazarlamada Ürün Stratejileri.......................................... 104 X 2.6.3.1. Ürün Stratejilerinde Ürün Karması ................................................. 104 2.6.3.2. Ürün Karması Oluşturma Stratejileri .............................................. 105 2.6.4. Ürün Pazarlamada Ürün Yaşam Eğrisi ................................................ 106 2.6.4.1. Ürünün Pazara Giriş Dönemi.......................................................... 106 2.6.4.2. Ürünün Pazarda Büyüme Dönemi .................................................. 107 2.6.4.3. Ürünün Pazarda Olgunluk Dönemi................................................. 108 2.6.4.4. Ürünün Pazarda Düşüş Dönemi...................................................... 108 2.6.5. Uluslararası Pazarlarda Kullanılabilecek Alternatif Politikalar........... 109 2.6.5.1. Standardizasyon, Adaptasyon (Uyarlama) ve Karma Politika........ 109 2.6.5.2. Yoğunlaştırılmış Pazarlama ve Ürün Farklılaştırma Politikası....... 112 2.6.6. Üründe Ambalaj Seçimi ve Önemi ...................................................... 112 2.6.7. Markalaşma Stratejileri ve Markanın Önemi....................................... 114 2.6.8. Menşe Ülke ve Ürün Üzerinde Etkisi .................................................. 116 2.6.9. Üründe Etiketleme ............................................................................... 117 2.6.10. Satış Sonrası Hizmetler ve Garanti .................................................. 118 2.7. ULUSLARARASI PAZARLAMA STRATEJİLERİ ............................. 119 2.7.1. İhracata Dayalı Giriş Stratejileri .......................................................... 121 2.7.2. Sözleşmeye Dayalı Giriş Stratejileri .................................................... 122 2.7.2.1. Lisans Anlaşmaları.......................................................................... 123 2.7.2.2. Franchising Anlaşmaları ................................................................. 125 2.7.2.3. Üretim Sözleşmesi .......................................................................... 126 2.7.2.4. Yönetim Sözleşmesi........................................................................ 127 2.7.3. Yatırıma Dayalı Giriş Stratejileri......................................................... 128 2.7.3.1. Ortak Girişim (Joint Venture)......................................................... 128 2.7.3.2. Stratejik Birleşmeler ....................................................................... 130 2.7.3.3. Doğrudan Yatırım ........................................................................... 131 2.8. ULUSLARARASI PAZARLAMA FAALİYETLERİNDE TEMEL STRATEJİLER .................................................................................................... 133 2.9. ULUSLARARASI PAZARLAMADA STANDARTLAŞTIRMA......... 134 2.10. ULUSLARARASI PAZARLAMADA ÜRÜN YAŞAM DÖNEMİ....... 135 2.11. ULUSLARARASI PAZARLAMADA PAZAR BÖLÜMLEMESİ........ 136 2.12. ULUSLARARASI PAZARLAMADA PAZAR SEÇİMİ....................... 137 3. BÖLÜM ULUSLARARASI PAZARLAMA SÜRECİNDE KÜLTÜR ve DİN FARKLILIKLARININ ETKİLERİ 3.1. KÜLTÜREL KÜRESELLEŞME ............................................................ 138 3.2. ULUSLARARASI PAZARLAMA SÜRECİNDE KÜLTÜRLERARASI FARKLARI ANLAMA ....................................................................................... 139 XI 3.3. SOSYO-KÜLTÜREL FAKTÖRLERİN ULUSLARARASI PAZARLAMA FAALİYETLERİNDE ÖNEMİ................................................. 140 3.4. ULUSLARARASI PAZARLAMA SÜRECİNDE KÜLTÜREL FARKLILIKLARIN ETKİLERİ ......................................................................... 143 3.5. KÜLTÜR VE ALT KÜLTÜRÜN SATIN ALMA DAVRANIŞLARI İLE İLİŞKİSİ............................................................................................................... 150 3.6. ULUSAL-YEREL KÜLTÜR KAVRAMI VE İŞLETMELER İÇİN ÖNEMİ................................................................................................................. 151 3.7. ULUSLARARASI PAZARLAMADA KÜLTÜR BOYUTLARI .......... 152 3.8. ULUSLARARASI PAZARLAMADA TÜKETİCİLERİN DAVRANIŞLARI ÜZERİNDE ETKİLİ OLAN KÜLTÜREL VE ÇEVRESEL FAKTÖRLER ...................................................................................................... 154 3.8.1. Tüketim Kültürü................................................................................... 155 3.8.2. Küresel Tüketim Kültürü ..................................................................... 156 3.9. ULUSLARARASI PAZARLAMA SÜRECİNDE TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI................................................................................................ 157 3.10. TÜKETİCİ DAVRANIŞLARINDA DUYUM VE ALGILAMA........... 158 3.10.1. Tüketici Davranışları........................................................................ 159 3.10.1.1. Duyum........................................................................................... 162 3.10.1.2. Algılama........................................................................................ 162 3.10.1.2.1. Algılamayı Etkileyen Faktörler.............................................. 164 3.10.2. Algılama Yönetimi........................................................................... 166 3.10.2.1. Kavramsal Açıdan Algılama Yönetimi......................................... 166 3.10.2.1.1. Algılamayı Etkileyen Faktörler.............................................. 167 3.10.2.2. Algılama Yönetiminin Bileşenleri ................................................ 168 3.10.2.2.1. Kurum İmajı........................................................................... 168 3.10.2.2.2. Kurum İtibarı.......................................................................... 169 3.10.2.2.3. Kurum Kimliği....................................................................... 170 3.11. ULUSLARARASI PAZARLAMA SÜRECİNDE TÜKETİCİ DAVRANIŞLARINI ETKİLEYEN GENEL FAKTÖRLER.............................. 170 3.11.1. Tüketici Davranışlarını Etkileyen Sosyal Faktörler......................... 171 3.11.1.1. Kültür ve Tüketici Davranışları .................................................... 171 3.11.1.2. Tüketici Davranışları ve Alt Kültür .............................................. 172 3.11.1.3. Sosyal Sınıf ve Tüketici Davranışları ........................................... 172 3.11.1.4. Referans Grupları ve Tüketici Davranışları .................................. 172 3.11.1.5. Aile ve Tüketici Davranışları........................................................ 173 3.11.1.6. Arkadaş Çevresi ve Tüketici Davranışları .................................... 174 3.11.1.7. Roller ve Statüler ve Tüketici Davranışları................................... 174 3.11.2. Tüketici Davranışlarını Etkileyen Psikolojik Faktörler ................... 175 3.11.2.1. Motivasyon.................................................................................... 175 3.11.2.2. Sezgi.............................................................................................. 176 XII 3.11.2.3. Öğrenme........................................................................................ 176 3.11.2.4. Algı................................................................................................ 177 3.11.2.5. Tavır.............................................................................................. 178 3.11.2.6. Kişilik............................................................................................ 178 3.11.2.7. İnanç ve Tutumlar ......................................................................... 179 3.11.2.8. Gereksinimler ve Güdüler............................................................. 180 3.11.3. Tüketici Davranışlarını Etkileyen Kişisel Faktörler ........................ 180 3.11.3.1. Yaş Grupları ve Yaşam Dönemi ................................................... 180 3.11.3.2. Meslek........................................................................................... 181 3.11.3.3. Ekonomik Koşullar ....................................................................... 181 3.11.3.4. Yaşam Tarzı .................................................................................. 182 3.12. ULUSLARARASI PAZARLARDA SATIN ALMA DAVRANIŞI TÜRLERİ............................................................................................................. 182 3.12.1. Karmaşık Satın Alma Davranışı....................................................... 182 3.12.2. Çelişkiyi Azaltan Satın Alma Davranışı .......................................... 183 3.12.3. Alışkanlığa Bağlı Satın Alma Davranışı.......................................... 184 3.12.4. Çeşitlilik Arayan Satın Alma Davranışı........................................... 184 3.13. TÜKETİCİ SATIN ALMA KARAR SÜRECİ ....................................... 185 3.13.1. İhtiyaçların Belirlenmesi.................................................................. 185 3.13.2. Alternatiflerin Belirlenmesi ............................................................. 186 3.13.3. Alternatiflerin Değerlendirilmesi..................................................... 186 3.13.4. Satın Alma veya Almama ................................................................ 186 3.13.5. Satın Alma Sonrası Değerlendirme.................................................. 187 3.14. DİN, DİNDARLIK VE PAZARLAMA İLİŞKİSİ.................................. 187 4. BÖLÜM DİN VE KÜLTÜR FARKLILIKLARININ TÜKETİCİ VE ÜRETİCİ DAVRANIŞLARI ÜZERİNE ETKİSİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA VE ARAŞTIRMA SONUÇLARI 4.1. GEREÇ VE YÖNTEM ............................................................................ 194 4.1.1. Araştırmanın Amacı............................................................................. 194 4.1.2. Araştırmanın Hipotezleri...................................................................... 194 4.1.3. Evren ve Örneklem .............................................................................. 196 4.1.4. Veri Toplama Aracı.............................................................................. 197 4.1.3.1. Tüketici Formu................................................................................ 197 4.1.3.2. Tüketici Formunda Kullanılan Ölçeklere İlişkin Güvenilirlik ve Geçerlilik Analizleri..................................................................................... 198 4.1.3.3. Üretici Formu.................................................................................. 200 4.1.3.4. Üretici Formunda Kullanılan Ölçeklere İlişkin Güvenilirlik ve Geçerlilik Analizleri..................................................................................... 201 XIII 4.1.5. Diğer Analizler..................................................................................... 202 4.1.6. Verilerin Analizi................................................................................... 204 4.2. BULGULAR............................................................................................ 205 4.2.1. Tüketicilere Yönelik Bulgular.............................................................. 205 4.2.1.1. Tüketicilerin Sosyodemografik Bilgilerine İlişkin Bulgular .......... 205 4.2.1.2. Tüketicilerin Kültürel Özellikleri, Tüketici Davranışları ve Dini Yönelimlerine İlişkin Bulgular .................................................................... 207 4.2.1.3. Tüketicilerin Kültürel Özellikleri ile Tüketici Davranışları Arasındaki İlişkiye İlişkin Bulgular ............................................................................... 209 4.2.1.4. Tüketicilerin Dini Yönelimleri ile Tüketici Davranışları Arasındaki İlişkiye İlişkin Bulgular ............................................................................... 215 4.2.2. Üreticilere Yönelik Bulgular................................................................ 220 4.2.2.1. Üreticilerin Sosyodemografik Bilgilerine İlişkin Bulgular............. 220 4.2.2.2. Üreticilerin Pazarlama Stratejileri Adaptasyonu, Algıladıkları Kültürel Farklılıklar ve Dini Yönelimlerine İlişkin Bulgular ...................... 221 4.2.2.3. Pazarlama Stratejileri Adaptasyonu ile Kültürel Farklılıklar Arasındaki İlişkiye İlişkin Bulgular............................................................. 223 4.2.2.4. Pazarlama Stratejileri Adaptasyonu ile Dini Yönelimler Arasındaki İlişkiye İlişkin Bulgular ............................................................................... 224 4.3. DEĞERLENDİRME................................................................................ 224 4.4. TARTIŞMA ............................................................................................. 226 SONUÇ ve ÖNERİLER........................................................................................... 231 KAYNAKÇA........................................................................................................... 234 EKLER..................................................................................................................... 257 ÖZGEÇMİŞ ............................................................................................................. 273 |
