| Popis: |
Bu çalışmanın amacı içe yönelim ve dışa yönelim sorunları ile çocuğun mizacı, aile işlevleri ve çocuk yetiştirme tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Ayrıca çocuğun ve ebeveynlerinin hangi özelliklerin içe yönelim ve dışa yönelim sorunları üzerinde etkili olduğu da incelenmiştir. Bu amaçlar doğrultusunda Ankara Dışkapı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları HOEAH Psikiyatri polikliniğine başvuran 157 çocuk ve ebeveyni çalışmaya alınmıştır. Ebeveynlere Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşmesi Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu (ÇDŞG-ŞY) uygulandıktan sonra, tanı alan çocukların ebeveynlerine 6-18 Yaş Çocuk ve Gençler İçin Davranış Değerlendirme Ölçeği (ÇDDÖ/6-18), Okul Çağı Çocukları için Mizaç Ölçeği, Aile Değerlendirme Ölçeği ve Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen ölçek puanları açısından ANOVA, regresyon ve yapısal eşitleme modeli yapılmıştır. Varyans analizi sonuçlarına göre, içe yönelim sorunları kız çocuklarında, dışa yönelim sorunları erkek çocuklarında daha çok görülmektedir. Ayrıca ebeveynin psikiyatrik tedavi almasının sadece içe yönelim sorunları üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Fiziksel istismara uğramanın dışa yönelim sorunları üzerinde etkili olduğu bulgusuna ilaveten ailenin son 6 aydır stresli yaşam olayı yaşama durumu sadece içe yönelim sorunları için anlamlı bulunmuştur. Model testi, duygusal tepki verme özelliğinin, demokratik tutum, ev kadınlığını reddetme ve evlilik çatışması özelliği ile içe yönelim ve de dışa yönelim sorunları arasındaki ilişkide aracı (mediator) rolünü ortaya koymuştur. Bunun yanı sıra model testi, davranış kontrolü özelliğinin, artık boyut/disiplin özelliği ile dışa yönelim sorunları arasındaki ilişkide aracı rolünü ortaya koymuştur.Anahtar Kelimeler: İçe yönelim ve dışa yönelim sorunları, mizaç, aile işlevleri, çocuk yetiştirme tutumu. This study was aimed to evaluate the relation between internalizing or externalizing problems of children with child temperament characteristics, parent functioning and child-rearing attitudes. In addition, which features of parents and childs have the effect on the internalizing or externalizing problems were examined. For this purpose 157 children and their parents admitting to Ankara Dışkapı Pediatric and Pediatric Hematology Oncology Training and Research Hospital were included to the study. Parents of diagnosed children, used by the `Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Aged Children Kiddi-SADS-Lifetime Version (K-SADS-PL)?, were questioned with Children Behaviour Checklist (CBCL/6-18), School-age Children Temperament Inventory (SATI), Family Assessment Device (FAD) and Parental Attitute Research Instrument (PARI). Scores obtained from these scales were analysed by ANOVA, regression analysis and structural equation modelling. According to ANOVA, internalizing problems were found more in girls whereas externalizing problems were higher in boys. The presence of parents'psychiatric treatment, were found as effective on internalizing problems. Externalizing problems were correlated with the presence of physical abuse and having been experiencing of stressful event for last 6 months were related with only the internalizing problems. Modelling test has been revealed that affective responsiveness feature has a mediator effect on the relation found between in which both internalizing and externalizing problems, and marital conflict, rejection of the home making role and equalitarianism and democratic attitudes feature. Similarly, modelling test has been pointed out that behaviour control feature has a mediator effect on the relation found between externalizing problems and strictness and authoritarianism feature. Key words: Internalizing and externalizing problems, temperament, parent functioning, child-rearing attitudes. 224 |
