E-kitap Sağlama Modellerinin Karşılaştırmalı Analizi: Hacettepe Üniversitesi Örneği
| Autor: | Yılmaz, Damla |
|---|---|
| Přispěvatelé: | Ünal, Yurdagül, Bilgi ve Belge Yönetimi, Bilgi ve Belge Yönetimi Anabilim Dalı |
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2019 |
| Předmět: |
DDA modeli
Bilgi ve Belge Yönetimi E-book E-kitap Sağlama modelleri Kanıta dayalı sağlama Acquisition model EBA modeli EBA Model Konu Başlıkları Listesi::Bibliyografya. Kütüphanecilik. Bilgi kaynakları Koleksiyon yönetimi Demand driven acquisition Talep odaklı sağlama DDA Model Collection management Information and Records Management |
| Popis: | Eğitim ve araştırma faaliyetlerini desteklemek amacıyla e-kitaplar kütüphane koleksiyonlarının değerli bir parçası haline gelmiştir. Kurumların mevcut bütçelerini etkin bir şekilde kullanarak doğru ve dengeli bir koleksiyon oluşturabilmeleri için e-kitap yönetim süreçlerini değerlendirmeleri gerekmektedir. Bu bağlamda yönetim sürecinde karar verilmesi gereken önemli konulardan biri e-kitap sağlama modelleridir. E-kitap tedarikçileri tarafından sunulan farklı e-kitap sağlama modelleri bulunmakta ve bu modeller ekonomik şartlar ve teknolojik gelişmeler nedeniyle sürekli değişmektedir. Avantaj ve dezavantajları da dikkate alınarak ihtiyaç ve beklentileri en uygun maliyetle karşılayacak modellerin değerlendirilmesi önemli bir husustur.Çalışmamızda sağlama modeli tercihinin toplam harcama maliyetlerini nasıl etkilediği, model tercihinin disipline göre değişip değişmediği, en uygun maliyete ve birim kullanım maliyetine sahip sağlama modellerinin hangisi olduğu araştırılmıştır. Bu kapsamda Türkiye'de ilk defa gerçek kullanım verilerine dayanarak yayıncı ve derleyici firma tarafından sunulan e-kitap sağlama modelleri test edilmiş ve geliştirilen senaryolarla maliyet ve konu analizi yapılmıştır. Hacettepe Üniversitesi Kütüphaneleri için yayıncıda EBA (Evidence Based Acquisition), derleyicide ise kısa vadeli ödünç vermenin (STL – Short Term Loan) kullanıldığı DDA (Demand Driven Acquisition) modelinin e-kitap sağlamada kullanabilecek en uygun model olduğu ve bu modellerin tercih edilmesi durumunda yapılacak toplam harcama maliyetlerinin düşeceği sonucuna ulaşılmıştır. E-kitap kullanım sıklıkları disipline göre farklılık göstermiş, ödenen toplam maliyete ve kullanım sayısına bağlı olarak konu alanlarında farklı birim kullanım maliyetlerine ulaşılmıştır. Disipline göre sağlama modellerinin tercihinde kullanım, kütüphanenin sahip olduğu bütçe ve tedarikçi koşulları etkili olmuştur.E-kitap sağlama modellerinin karşılaştırmalı maliyet analizinin yapıldığı bu araştırmanın sonuçları koleksiyon geliştirme ve yönetiminde kullanılmalı, kullanım verilerinin analizi yapılmalı, en uygun ve en ekonomik sağlama modelleri değerlendirmeli ve bütçelerin daha etkin kullanılması sağlanmalıdır. In order to support educational and research activities, e-books have become a valuable part of library collections. Institutions should evaluate their e-book management processes, in order to create an accurate and balanced collection, by using their existing budgets effectively. In this context, one of the important issues to be decided in the management process is the e-book acquisition model. There are different e-book acquisition models offered by e-book suppliers, and these models are constantly changing, due to economic conditions and technological developments. A consideration of the advantages and disadvantages of e-book acquisition models is important for the evaluation of possible models, which will meet needs and expectations in the most cost-effective way.In this study, the effect of acquisition model choice on total expenditure cost, model preference changes relative to the discipline, and the unit usage cost of acquisition models were investigated. Within this scope, for the first time in Turkey, and based on actual usage data, e-book acquisition models offered by publisher and aggregator were tested, and cost and subject analyses were performed for the scenarios developed. It was concluded that for the publisher, the EBA (Evidence Based Acquisition) model, and for the aggregator, the DDA (Demand Driven Acquisition) model, in which Short Term Loan (STL) was used, were the most suitable models to use for the acquisition of e-books for Hacettepe University Libraries, and that total expenditure costs would be reduced, if these models were selected. E-book usage frequencies differed according to the discipline. Different unit usage costs were reached in different subject areas, depending on the total cost paid, and usage data. The budget of the library, the supplier conditions, and usage data affect the preference of acquisition models according to discipline.The results of this research, in which a comparative cost analysis of e-book acquisition models was performed, should be used in collection development and management. Usage data should be analyzed, and the most appropriate and economic acquisition models should be determined, in order that budgets are used more effectively. 150 |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|