GAP'ın Şanlıurfa ili sosyo-ekonomik coğrafyasına etkileri

Autor: Akiş, Ayhan
Přispěvatelé: Akkuş, Akif, Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı, Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2002
Předmět:
Popis: "GAP' in Şanlıurfa ili sosyo-ekonomik coğrafyasına etkileri" bu çalışmanın konu sudur. Şanlıurfa ili, bünyesinde geçmişten günümüze gerek İslamiyet öncesine gerekse İslamiyet sonrasına ait değişik uygarlıkların izlerini taşıyan ender illerimizden birisidir. Araştırma sahasında, "yan kurak" iklim tipi hakimdir. Buna göre, Merkez İlçe' de ortalama sıcaklık 18,3°C, ortalama yağış 461,1 mm, hakim rüzgar yönü ise Kuzey ve Batı yönlü olarak tespit edilmiştir. Araştırma sahasında, mesozoik, tersier ve kuaterner yaşlı formasyonlar yer almak tadır. Bu formasyonlarda hakim litolojiyi kalkerler oluşturur. İnceleme sahasında en önemli jeomorfolojik birimleri ova ve plato sahaları ile dağlık sahalar oluşturmaktadır. Bu birimlerin oluşum ve gelişimlerinde ise Fırat nehri nin etkileri görülmektedir. Araştırma sahasında, tarım (%72,8), hizmet (%20,8), sanayi (%3,5) ve inşaat sek törleri (%2,9) önemli ekonomik faaliyet kollandır. GAP'm devreye girmeye başlaması ile birlikte adı geçen sektörlerde dikkati çekecek bir şekilde gelişme ve değişmeler gö rülmüştür. Bu gelişmelerden; tarım faaliyetlerinde eskiden tahıl tarımına ait ürünler büyük paya sahip iken, bugün en fazla yetiştirilen tarım ürünleri, pamuk ve antepfıstığı olmuştur. Hayvancılık faaliyetinde son zamanlarda modern hayvancılığın gelişmesi ile de büyükbaş hayvancılık daha fazla dikkat çekici hale gelmiştir. Sanayi faaliyetlerinde ise, son zamanlarda tekstil ve tarıma dayalı sanayi kolları hızla gelişme göstermektedir. Şanlıurfa ilinde, nüfus artış hızının Türkiye ortalamasından fazla olması nedeniyle toplam nüfus 2000 yılında 1 443 422'ye ulaşmıştır. 1995 yılma kadarki dönemde il dı şına göç olurken, GAP'ın devreye girmesi ile, dışardan il sınırlan içersine göç ön plana geçmiştir. Aynca, "kentten köye göç" olayında da önemli artışlar söz konusudur. Araştırma sahasında yaşayan nüfusun etnik yapısını Araplar, Türkler ve Kürtler oluşturmaktadır. Başlıca konuşulan diller; Arapça, Türkçe ve Kürtçe'dir. Çalışma sahasındaki en önemli problemlerin başında: Aşiretçilik, toprak ağalığı ve şeyhlik gelmekte ve toplumsal değişimin önündeki en ciddi engelleri oluşturmakta dır. Bir başka sorun ise, sahadaki toprak problemleri olup, başlıcaları; tuzluluk, erozyon ve yanlış arazi kullanımıdır.
The subject of this study is "The effects of the Northeastern Anatolia Project (GAP) on the socio-economic geography of Şanlıurfa". The Şanlıurfa Region is one of the rare regions having imprints of the civilizations before and after the conversion to Islam. It has found out that the area within the borders of Şanlıurfa Region has mainly "semi-dry climate". So the average heat in the central village is 1 8,3°C, the annual rain fall 461,1 mm and the wind blows mostly from west and north. In the area of investigation mesozoik, tersier, quaterner and older formations found. The dominant lytology in these formations are formed by limestone. The main jeomorphological units consist of valley, plateau and mountainous re gions in the study area. In the area, the main economical activities are agriculture (72,8%), service (20,8%), industry (3,5%) and construction (2,9%). With the inauguration of the GAP, the mentioned economical branches underwent significant improvisation and changes. Among there changes are: While in the past the larger amount of the production con- visted of wheat, to day it is cotton and pistachio. In the animal farming section recently with the improvement in intensive rearing, farming of cattle has become more signifi cant. In the industrial section, recently textile and industrial branches depending on ag riculture have shown a fast growth. Due to the fast population-increase over the average in Turkey in Şanlıurfa, the to tal population has reached 1 443 422 in the year 2000. Migration was out of the region untill 1995, with the opening of GAP, this has reversed. Furthermore, there are signifi cant increases in "the migration from city to the villages. The ethnic structure of the area in question consists of Arabs, Turks, and Kurds. The main languages spoken are, Arabic, Turkish, and Rurdic. Among the leading major problems in the area of investigation are tribalism, par tial, feudalism, and sheikhs, hindering social changes as well. Another problem is related to the soil in the mentioned area. The major ones are salinity, erosion and misuse of the soil.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: