Popis: |
TÜRK İŞ HUKUKUNDA GEÇERLİ NEDENLE FESİH ve SONUÇLARI(ÖZET)İş sözleşmesinin feshi, iş güvencesi mevzuatının önemli bir bölümünü teşkiletmektedir. 4857 sayılı Kanun’dan önce yürürlükte bulunan 1475 sayılı Kanun döneminde,işçinin belirsiz süreli sözleşmesini fesheden işveren hiçbir neden göstermek zorunda değildi.158 sayılı ILO Sözleşmesi normlarına uygun hükümler içeren 4857 sayılı Yeni İşKanunu 22.5.2003 tarihinde kabul edilerek hukuk mevzuatımızdaki yerini almıştır. Sözkonusu Kanun ile birlikte iş güvencesi problemi hukukumuzda ilk kez modern örneklerineuygun kanuni düzenlemeye kavuşmuştur.Bu çalışmada öncelikle, iş güvencesinin Dünyadaki ve Türkiye’deki tarihi gelişiminedeğinilecek, güvence kapsamında olan işçilerin tabi olacakları esaslar belirlenerek, geçerlifesih nedenleri analiz edilecektir. Feshe itiraz ve usulü farklı hukuk sistemleri ilekarşılaştırmalı olarak açıklandıktan sonra geçersiz feshin sonuçları, doktrindeki farklı görüşlerve Yargıtay kararları eşliğinde ortaya konacaktır. LE LİCENCİEMENT A CAUSE DE RAİSON VALABLE ET SA RESULTATS DANS LEDROİT DE TRAVAİL TURC( LE RESUME )Le licenciement est formée l’importante partie de la législation de garant de travail.L’employeur qui annule le contrat du durée indeterminé d’ouvrier, n’etait pas obligé dedéterminer aucune cause, en periode de La Loi numérotée 1475 qui etait en vigueur avant deLa Loi numéroté 4857.Notre pays a accepté La Nouvelle Loi numérotée 4857 qui contient les jugementsconvenable aux norms La Convention numérotée 158 de ILO. En compagnie de cettenouvelle Loi, pour la première fois, le probleme de garant de travail est joint á l’ordinnancelegale convenable aux exemples modernes en notre droit.Dans cette étüde, on parlera du développement historique du garant de travail dans LeMonde et en Turquie auparavant, en déterminant les principes que les ouvriers trouvant encontenu de garant de travail en dependent, on examinera les causes de licenciement valable.Aprés avoir expliqué l’objection á l’annulation et sa méthode en maniére comparative avecles sistemes de droit différent; on manifestera les résultats de licenciement invalide encompagnie des visions différentes en doctrine et des décisions de Cour de Cassation.IİÇİNDEKİLERGiriş..............................................................................................................................1İÇİNDEKİLER………………………………………………………………………IKısaltmalar…………………………………………………………………………VIIIBİRİNCİ BÖLÜMİŞ GÜVENCESİ KAVRAMI ve GELİŞİMݧ 1. İş Güvencesi Kavramı ve Tarihi Gelişimi………………………………………3I.İş Güvencesi Kavramı….……………………………………………………3II. İş Güvencesinin Tarihi Gelişimi…..……………………………………....51. Dünyadaki Tarihi Gelişimi…………………………………………..52. Türkiye’deki Tarihi Gelişimi………………….……………………..7İKİNCİ BÖLÜMİŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHݧ 2. İş Sözleşmesinin Feshi ve Nitelikleri Bakımından Fesih Türleri ……………10I.Fesih Kavramı ve Türleri………………….………………………………10II.Fesih Türleri …………………..………………………………………….12III.Geçerli Feshe Neden Olan Davranışlar İle Haklı Fesih NedenleriAyırımı………………………………………………………………………..13II§ 3. İş Güvencesinin Kapsamı……………..………………………………………..17I.İş Sözleşmesinin Kapsamına Giren İşçiler…………….…………………17II.İş Güvencesi Hükümlerinin Uygulanmasının Şartları……..……………181. İşyerinde Otuz veya Daha Fazla İşçinin Çalıştırılması……………182. İşçinin En Az Altı Aylık Kıdeminin Olması………………………..253. İşçinin İşveren Vekili Durumunda Olmaması……………………..294. İşçinin Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi İle Çalışması…………………305. İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshedilmesi………………..33§ 4. Geçerli Fesih Nedenleri…………………………………………………………34I.Geçerli Fesih Kavramı……………………..………………………………34II.İşletmenin, İşyerinin ve İşin Gerekleri Nedeniyle Fesih……………….361. İşletme Gerekleri Kavramı ve İşletmesel KararlarınNiteliği………………………………………………………….……..362. Ekonomik Güçlükler…………………….…………………………..383. Verimlilik ve Rekabet Gerekleri……………………………………394. Teknolojik Değişimler…………………….…………………………40III5. İşçinin Çalışma İmkanının Kalmaması ve İşgücü Fazlasının OrtayaÇıkması ………………………………………………………………416. Son Çare ( Ultima-Ratio ) İlkesi…………………………………….43III. İşçinin Yetersizliği ve Davranışları Nedeniyle Fesih………………………….471. Performans ve Verimlilik…………………………………………………472. İşçinin Yetersizliği………………………………………………………...49a) İşçinin Fiziki Yetersizliği…………………………………………50aa ) İşçinin Hastalığı…………………………………………50bb) İşçinin Yaşlılığı ve Emekliliği…………………………..53b) İşçinin Mesleki Yetersizliği………………………………………553. İşçinin Davranışları……………………………………………………….57a) İşçinin İşvereni Yanıltması…..…………………………..……….59b) İşçinin İşveren Aleyhine Sözler Sarf Etmesi……..……..………60c) İşçinin Geçimsizliği……….………………………………..……..61d) İşçinin Bağlılığının Yeterli Olmaması…….……………….……61e) İşçinin Devamsızlığı, Geç Gelmesi ve İşe Yeterli İlgiGöstermemesi………………………………………………………..62f) İşçinin Görevini Yerine Getirmekte Yetersizliği………………..64g) İşçinin İşverenin Malına Zarar Vermesi……………………….65IVh) Diğer Haller………………………………………..…………...…66§ 5. Geçerli Neden Oluşturmayan Haller…………………….….………………67I.Kanunun Geçerli Neden Saymadığı Haller ….………….……………….67II.İşletme Gereklerinin Bulunmaması, İşçinin Yetersizliğinin veyaDavranışlarının Fesih Nedeni Olarak Görülmemesi………………………69III.Geçerli Nedenle Fesihte Özel Durumlar .................................................711.İşyeri Devri…...…………………………………………………….712. Özelleştirme ………………………..……………………………..733. Özürlü, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru Çalıştırma ………744.İşçinin İstifa Etmesi…..……………………………………………75ÜÇÜNCÜ BÖLÜMİŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİNDE USUL ve SONUÇLARI§ 6. İş Sözleşmesinin Feshinde Usul ……………..…………………………………77I.Feshin Yapılması Süresi………….……..…………………………………77II.Fesih Bildiriminin Yazılı Yapılması .…………………………………..78III.Fesih Nedeninin Açık ve Kesin Bir Şekilde Belirtilmesi ………………80IV. İşçinin Savunmasının Alınması ……….……………………………..81V§ 7. Fesih Bildirimine İtiraz ve Usulü………………………………………………85I.Temel Esaslar ……..………………………………………………………85II.Dava Açma Süresi………………………………………………………...85III.Açılacak Davanın Niteliği ve Taleplerin İleri Sürülmesi Meselesi …..891. Davanın Niteliği…………………………………………………...892. İşe İade Talebi İle Birlikte veya Terditli Olarak Diğer Taleplerinİleri Sürülmesi Meselesi……………………………….…………….90IV. Dava Açılırken Yatırılması Gereken Harçların Miktar ve Oranları...93V. Uyuşmazlığın Özel Hakem Tarafından Çözülmesi………….…………931. İşçi ve İşverenin Anlaşmasıyla Özel Hakeme Gidilmesi……….932. Toplu İş Sözleşmesinde Özel Hakem Şartının Yer Alması…….95VI. İspat Yükü ……….……………………………………………………..97VII. Yargılama Usulü .…………………………………………………….100VIII. Görevli ve Yetkili Mahkeme………….……………………………..101IX. Mahkemece Feshin Geçerli Sayılması ve Hukuki Sonuçları ………101X. İşe iade Davalarında Temyiz…………………………….……………..104§ 8. Geçersiz Feshin Sonuçları…………………………………………………….107I.Feshin Geçersizliği……………………………………………………….107VI1.Genel Olarak……………………………………………………..1072. Yargı Organının Feshin Geçersizliğine Karar Vermesi ….….108II. İşçinin İşverene Başvuruda Bulunması………………………………..1111. Genel Olarak...................................................................................1112. İşe İade Kararının İcrasında Temel Problem ve İade KararınınTebliği……………………………………………………………….113III. İşverence İşçinin İşe Başlatılması……………………………………..1141. Fesih Bildiriminin Geçersiz Sayılması ve Boşta Geçen Süreye AitÜcretin Ödenmesi…………………………………………………..1142. Peşin Ödenen Bildirim Süresine Ait Ücret İle KıdemTazminatının Mahsubu…………………………………………… 1183. Dava Sürerken İşçinin İşe Başlatılması ………………………..120IV. İşverenin İşçiyi İşe Başlatmaması ……………………………………1211.İş Sözleşmesinin İşe Başlatılmamayla Sona Ermesi, İhbar veKıdem Tazminatı Ödenmesi ………………………………………1212. İş Güvencesi Tazminatı ………………………………………..122V. İşçinin Dava Sürerken Başka İşte Çalıştırılması …………………….124VI. İşçinin Ölümünün İşe İade Davasına Etkisi ........................................125VII. İşyerinin Kapanmasının İşe İade Davasına Etkisi ………………...126VIIVIII. İşe İade Davalarında İbra ve Feragat................................................127IX. Geçersiz Feshin Sonuçlarına İlişkin Hükümlerin Emredici Niteliği..128Değerlendirme ve Sonuç…………………………………………………………..129Kaynaklar…………………………………………………………………………..132VIIIKısaltmalarAY. : AnayasaBK. :Borçlar KanunuC. : CiltE. : EsasF. : FederalHarçlar K. : Harçlar KanunuHUMK. : Hukuk Usulü Muhakemeleri KanunuİİK. : İcra – İflas Kanunuİş K. : İş KanunuILO. : İnternational Labor Organisation ( Uluslar arası Çalışma Örgütü )K. : KararMK. : Medeni Kanunmd. : MaddeS. : SayıS. K. : Sendikalar KanunuSSK. : Sosyal Sigortalar KurumuIXTİS. : Toplu İş SözleşmesiTİSGLK. : Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunuvb. : Ve benzerivd. : Ve devamıY9HD. :Yargıtay 9.Hukuk DairesiYHGK. : Yargıtay Hukuk Genel Kurulu |