Popis: |
Elit sporda doping kullanımına dair söylentiler antik çağlara kadar gitmektedir. Geçtiğimiz yüzyılda fizyoloji ve ilaç bilimindeki gelişmeler, atletlerin performanslarını arttırmak amacıyla dopinge başvurmalarını yaygın bir şekilde arttırmıştır. Birçok atletin ölümüyle sonuçlanan skandallara ve etik sorunlara rağmen bu sorun hala çözüme kavuşmamıştır. Aksine, doping uygulamaları gittikçe kök salmaktadır. Bir tarafta dopingi kontrol etme çabaları, diğer tarafta yeni doping teknolojilerine başvurma çılgınlığı adeta bir doping savaşı halini andırmaktadır. Doping uygulamalarını yok etmeye katkıda bulunacağına, iki taraf arasındaki bu gerilim daha gelişmiş yöntemleri ortaya çıkarmaktadır. Bunların sonuncusu ve en gelişmiş olanı gen dopingidir.Bu çalışmanın amacı, bu yeni doping çeşidinin elit sporda yol açacağı sorunlara spor etiği açısından dikkat çekmektir. Bu amaçla öncelikle, genel olarak spordaki doping sorunu ele alınmıştır. Arkasından genetik mühendisliğinin atletler üzerindeki muhtemel uygulama alanları riskleriyle beraber anlatılmıştır. Son olarak da, gen dopingiyle beraber yarışmanın ne hale geleceği ve hangi kesimlere zarar vereceği diyalektik yöntem ile tartışılmıştır.İncelemenin sonunda elde edilen sonuçlar şöyledir: Genetik mühendisliği henüz gelişmemiş bir alandır. Bu yüzden gen dopingine başvuracak atletler kanser veya bağışıklık sisteminin çökmesi gibi ağır zararlar göreceklerdir. Bununla beraber, bu pahalı teknolojiye çoğunlukla zenginler erişecektir. Bu da adil rekabeti ortadan kaldıracaktır. Aynı zamanda gen dopingini dini inancı uyarınca kullanmak istemeyen atletler de kendilerini yarışmadan dışlanmış hissedeceklerdir.Sonuç olarak, hem adil rekabet adına hem de atletlerin sağlığı adına elit sporda gen dopinginin yasaklanması ve bu sorunla mücadele edilmesi gerekmektedir. Ancak, bu mücadele her bir atletin omuzlarına yükleyeceğimiz ahlaki sorumluluklarla değil, spor kültürünü oluşturan tüm aktörlerin ortak çabasıyla mümkün görünmektedir. Records of doping in elite sports hark back to ancient times. Discoveries in the fields of physiology and pharmacology over the past 100 years have accelerated the wide-spread use of doping by individual athletes as a means of performance enhancement in their sport. Despite the scandals that resulted in the deaths of many athletes and the ethical questions with it, this issue is still unsolved. Rather than being eliminated, the practice of doping appears to have shifted deeper underground. The ongoing efforts to effectively police doping, on the one hand, and the hunt for new evasive doping technologies, on the other hand, may be described as the doping war. Rather than contribute to the eradication of doping practices, the rising tension between the two warring sides has championed greater sophistication in methods of doping. The latest and the most sophisticated one is called gene doping.The aim of this study is to call attention to the problems of this latest doping method in elite sports in the context of ethics in sports. To that end, first of all, the general doping issue has been considered. Secondly, the possible applications of genetic engineering on athletes have been described with their possible risks. Finally, the prospect of competition, and the parties who may be damaged with gene doping have been discussed by the dialectical method.The main results that have been drawn from this study can be summarized as follows: Genetic engineering is still immature. Therefore, the athletes resorting gene doping may be badly harmed by cancer or immune system disorders. In addition, mostly, rich people will have an opportunity to use this expensive technology. This will terminate the fair competition. Other than that, the athletes who would refuse using gene doping in accordance with their religious beliefs may feel excluded at the outset from the competition.As a result, gene doping should be prohibited for the sake of both a good competition and the health of the athletes, and we should keep struggling against it. However, this problem can not be solved by appealing to the moral sense of each single athlete. It can be solved by a common effort of whole actors in sports culture. 115 |