| Přispěvatelé: |
Şencan, Hüner Şencan, Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnsan Kaynakları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Şencan, Hüner, İşletme Anabilim Dalı |
| Popis: |
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Ticaret Üniversitesi Kaynakça var. Bu çalışmada A/B Tipi kişilik ve stres kavramları incelenerek, kabin memurlarının sahip olduğu A/B Tipi kişilik özelliklerinin algıladıkları stres üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırma, stresli bir meslek grubu olarak görülen kabin memurlarının iş ortamında yaşadıkları stresi değerlendirerek, sahip olunan kişilik özelliklerinin yaşanan bu durum üzerinde ne ölçüde etkili olduğunu açıklayabilmek için kavramlar arasındaki ilişkiyi saptamayı amaçlamıştır. A/B tipi kişilik modelinin algılanan strese olan etkisinin daha önce böyle bir meslek grubu üzerinde incelenmemiş olması araştırmanın temel güdüsünü oluşturmaktadır. Çalışmada, kavramlar arasındaki ilişkiler tek bir model altında ele alınmıştır. Veri toplamada kullanılan anketler bir havayolu şirketinde görev yapan kabin personeline uygulanmıştır. Bu kapsamda toplamda 200 kabin personeline ulaşılmıştır. Yapılan istatiksel analizlerin sonucunda A/B Tipi kişilik özelliklerinin algılanan stres üzerindeki rolünün hangi düzeyde olduğunun ortaya konması hedeflenmiştir. Araştırmadan istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmasına karşın bu etkinin zayıf olduğu sonucu çıkarılmıştır. Daha sonraki araştırmalarda kabin personelinin stresini incelenirken modele daha fazla bağımsız değişken alınması gerektiği sonucuna varılmıştır. In this study, A / B Type personality and stress concepts were examined and the effect of A / B Type personality traits possessed by cabin officers on perceived stress was investigated. The study aimed to determine the relationship between the concepts in order to explain the extent to which the personality traits possessed by this situation were evaluated by evaluating the stress experienced by cabin officers who are seen as a stressful occupational group. The motivation of the study is that the effect of the A / B type personality model on perceived stress has not been examined before on such a profession. In this study, the relationship between the concepts is discussed under a single model. Questionnaires were applied to the cabin staff working in an airline company. In this context, a total of 200 cabin personnel were reached. As a result of the statistical analyzes, it was aimed to reveal the level of the role of A / B Type personality traits on perceived stress. Although there is a statistically significant relationship from the research, it is concluded that this effect is weak. In the following studies, when examining the stress of cabin staff, it was concluded that more independent variables should be taken into the model. İÇİNDEKİLER Öz ... i Abstract ... ii İçindekiler ... iii Tablolar Listesi ... vi Şekiller Listesi ... vii I. GİRİŞ ... 1 A. Amaç ve Önem ... 2 B. Kapsam ve Kısıtlar ... 2 C. Bölümlerin Tanımı ... 3 II. KİŞİLİK ... 5 A. Kişiliğin Kavramsal Çerçevesi ... 5 1. Kişilik Kavramı ... 5 2. Kişilik Özellikleri ... 6 B. Kişiliği Etkileyen Faktörler ... 7 1. Kalıtımsal Faktörler ... 7 2. Sosyo-Kültürel Faktörler ... 8 3. Aile Faktörü ... 9 C. Kişilik Modelleri ... 10 1. Beş Faktör Kişilik Modeli ... 11 2. Myers-Briggs Kişilik Modeli ... 11 3. Friedman ve Rosenman’ın A/B Tipi Kişilik Modeli ... 12 D. Kişilik Tipleri ... 13 1. Tip A Kişilik Yapısının Temel Özellikleri ... 13 2. Tip B Kişilik Yapısının Temel Özellikleri ... 20 3. A/B Tipi Kişilik Yapılarının Karşılaştırılması ... 23 F. Kişilik Kavramının Örgütler Açısından Önemi ... 25 1. İşe Alım Esnasında Kişiliğin Önemi ... 25 2. Kişiliğin Çalışan Davranışlarını Anlamada Önemi ... 27 III. STRES ... 29 iv A. Stres Kavramı ... 29 B. Stresin Aşamaları ... 31 C. Stresin Belirtileri ... 32 D. Stres Kaynakları ... 34 1. Bireysel Stres Kaynakları ... 35 2. Örgütsel Stres Kaynakları ... 37 E. Stresin Sonuçları ... 41 1. Stresin Örgütsel Sonuçları ... 41 2. Stresin Bireysel Sonuçları ... 42 F. Stresle Başa Çıkma ... 44 1. Bireysel Yöntemler ... 46 2. Örgütsel yaklaşımlar ... 47 IV. STRESLE KİŞİLİK ARASINDAKİ İLİŞKİLER ... 49 V. YÖNTEMBİLİM ... 52 A. Tasarım, Model ve Hipotezler ... 52 1. Araştırmanın Tasarımı ... 52 2. Araştırma Modeli ve Hipotezler ... 52 3. Temel Araştırma Hipotezi ... 53 4. Alt Hipotezler ... 53 B. Ana Kütle, Örneklem, Örnekleme yöntemi ... 54 1. Ana Kütle ... 54 2. Örneklem Büyüklüğü ... 54 3. Örneklem Birimi ve Örnekleme Yöntemi ... 54 C. Ölçüm Araçları ve Ölçme Yöntemleri ... 55 1. Bulunması, Geliştirilmesi ve Uyarlama Süreci ... 55 2. Etiketleri ve Dereceleme Biçimi ... 55 3. Yüzey ve İçerik Geçerliliği Çalışmaları ... 55 4. Ölçüm Uygulaması ... 56 D. Pilot Araştırma Uygulaması ... 56 VI. ÖN ANALİZLER ... 57 A. Veri Temizliği ... 57 B. Boyutsallık Analizleri ... 57 1. A/B Tipi Kişilik Ölçeğinin Boyutsallığı ... 57 2. Algılanan Stres Ölçeğinin Boyutsallığı ... 62 C. Güvenilirlik Analizleri ... 68 1. Maddeler Arası Korelasyon Katsayıları ... 68 2. Cronbach Alfa Güvenilirlik Analizleri ... 68 3. Omega Güvenilirlik Analizleri ... 69 v 4. Analizlerin Genel Değerlendirmesi ... 70 VII. BULGULAR ... 71 A. Demografik Değişkenlere İlişkin ... 71 1. Frekans Dağılımları ... 71 2. Ölçeklerin Ortalama Puanlarının Demografik Değişkenlere Göre Dağılımı .72 B. Hipotez Testlerine İlişkin ... 73 1. Temel Araştırma Hipotezi Analiz ve Bulguları ... 73 2. Alt Hipotezlere İlişkin Analiz ve Bulgular ... 77 VIII. SONUÇLAR ve ÖNERİLER ... 83 A. Sonuçlar ve Değerlendirme ... 83 B. Öneriler ... 84 EKLER ... 86 Ek-A Anket Formu ... 86 Ek-B Etik Kurul Yazısı ... 92 Ek-C Bazı İstatistik Analiz Sonuçları ... 93 1. A/B Tipi Kişiliğin Maddeler Arası Korelasyon Katsayıları ... 93 2. Algılanan Stres Ölçeğinin Maddeler Arası Korelasyon Katsayıları ... 94 3. A/B Tipi Kişilik Ölçeğinin FACTOR Programı İle Elde Edilen Polikorik Korelasyon Katsayıları ... 96 4. Algılanan Stres Ölçeğinin FACTOR Programı İle Elde Edilen Polikorik Korelasyon Katsayıları ... 97 ALINTI YAPILAN KAYNAKLAR ... 99 |
