The investigation of the relationships among adults, environmental factors and the tools used to reach scientific knowledge
Autor: | Gürer, Ayşegül |
---|---|
Přispěvatelé: | Sakız, Gönül, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Halk Eğitimi Bilim Dalı, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı |
Jazyk: | turečtina |
Rok vydání: | 2018 |
Předmět: |
Environmental behaviours
Community colleges Global warming Halk eğitim merkezleri Eğitim ve Öğretim Çevre eğitimi Environmental problems Environmental education Adult education Yetişkin eğitimi ve devlet Public education Scientific information Environmental factors Education and Training Adults Public education centres Adult education and state |
Popis: | Bu araştırmanın amacı yetişkinlerin çevre sorunlarına yönelik duyarlılıklarını ve çevresel tutumlarını, küresel ısınma ile ilgili bilgi düzeylerini belirlemek; geri dönüşüme ilişkin farkındalıklarını ortaya çıkarmaktır. Ayrıca yetişkinlerin bu alanlarda bilimsel gelişmelerle ilgili bilgiye ulaşmada kullandıkları araçlarla (internet, televizyon, kitaplar, bilimsel dergiler) arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.Araştırmanın desenini betimsel ve ilişkisel tarama modeli oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini İstanbul ilinin Eyüp, Beşiktaş, Bayrampaşa ve Gaziosmanpaşa ilçelerinde bulunan Halk Eğitimi Merkezlerinde (HEM) çeşitli kurslara (giyim, kuaförlük, resim, satranç, çocuk eğitimi, el sanatları, makine-nakış, tel kırma, kırk yama, bilgisayar, keçe yapımı) katılan ve kolay ulaşılabilir amaçlı örneklem yöntemiyle seçilen 261 kursiyer oluşturmaktadır. Kursiyerlerin 205'i kadın (% 78), 56'sı erkektir (% 21.5). Eyüp Halk Eğitim Merkezi'nde 118, Gaziosmanpaşa Halk Eğitim Merkezi'nde 78, Bayrampaşa Halk Eğitim Merkezi'nde 37, Beşiktaş Halk Eğitim Merkezi'nde 28 kursiyere uygulanmıştır.Bu araştırmada veri toplama aracı olarak iki bölümden oluşan bir ölçek kullanılmıştır. Birinci bölümde demografik özellikler ile bilimsel bilgiye ulaşmada kullandıkları araçları belirlemek amacıyla Bacanak (2002) tarafından geliştirilen fen okuryazarlık testinin birinci bölümünde yer alan bu çalışmaya uyarlanmış beş sorunun da eklendiği kişisel bilgi formu yer almaktadır. İkinci bölümde yetişkinlerin çevre duyarlılıklarını belirlemek için Çabuk ve Karacaoğlu (2003) tarafından geliştirilen Çevre Duyarlılığı Ölçeği, çevresel tutumlarını belirlemek amacıyla Tuncer, Ertepınar ve Tekkaya (2005) tarafından geliştirilen Çevresel Tutum Ölçeği, küresel ısınma ile ilgili bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla Yalçın (2010) tarafından geliştirilen Küresel Isınma Bilgi Ölçeği ve geri dönüşüm farkındalıklarını belirlemek için Çelik (2011) tarafından geliştirilen Geri Dönüşüm Anketi kullanılmıştır. Verilerin analizi bir istatistik paket programından faydalanılarak t testi, ANOVA ve Kruskal-Wallis H testi ile yapılmıştır.Araştırma sonucunda Halk Eğitimi Merkezlerinde (HEM) kursa katılan yetişkinlerin çevresel duyarlılık ve çevresel tutum düzeyleri orta, küresel ısınma ile ilgili bilgi düzeyleri ise yüksek düzeyde tespit edilmiştir. Yetişkinlerin %89.7' si geri dönüşüm amblemini daha önce görmüş ve %88.9'u ambalaj atıklarının geri dönüşümü konusunda bilgi sahibidir. Bilgilenmeyi en çok belediye afiş ve broşürlerinden en az ise diğer kişilerden ve arkadaşlarından yaptıkları, bilgilenmede kullandıkları ilk üç kaynağın ise sırasıyla televizyon, belediye afiş ve broşürleri ve internet olduğu tespit edilmiştir. Yetişkinlerin %15.3'ü derslerin dışında geri dönüşüm ile ilgili ders aldığını ve %10.3'ü sosyal kulüp çalışmalarında geri dönüşüm ile ilgili bir çalışmada görev aldığını ifade etmişlerdir. Yetişkinlerin %62.5'i (163 kişi) kurumlarında geri dönüşüm kutuları olduğunu belirtmiş ve kurumunda ambalaj atık kutuları olanların %79.3'ü (129 kişi) bunları kullandıklarını ifade etmiştir. Yetişkinler öğretmenlerinin, ailelerinin ve arkadaşlarının geri dönüşüm kutularını kullandıklarını belirtmiş, yetişkinlerin %18.0'i ise çevrelerinde geri dönüşüm kutularının kullanılmadığını belirtmişlerdir. Yetişkinlerin %37.9'u evlerinde ambalaj atıklarını diğer çöplerden ayırmakta, %26.1'i ayırmamakta ve %36.0'sı da bazen ayırmaktadır.Yetişkinlerin demografik özelliklerine göre çevresel duyarlılıklarının ve tutumlarının, küresel ısınma bilgi düzeylerinin ve geri dönüşüm farkındalıklarının farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Yetişkinlerin çevre duyarlılıklarının cinsiyet, meslek ve eğitim durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermezken yaşa göre anlamlı bir farklılık gösterdiği ve 19 yaş ve altı ve 20-29 yaş gruplarında bulunan yetişkinlerin çevre duyarlılık düzeylerinin 40-49 ve 50 yaş ve üzeri gruplarda bulunan yetişkinlerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Yetişkinlerin çevresel tutumlarının cinsiyet, yaş ve eğitim durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği mesleklerine göre ise anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir.Yetişkinlerin küresel ısınma bilgi düzeyleri, cinsiyet ve yaş değişkenlerine bağlı olarak anlamlı bir farklılık göstermezken, meslek ve eğitim durumlarına göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Eğitim seviyesi yüksek olan yetişkinlerin küresel ısınma ile ilgili bilgi düzeylerinin daha alt eğitim seviyelerindeki yetişkinlere oranla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksektir. Memurların küresel ısınma ile ilgili bilgi düzeyleri ev hanımları ve işçilerden daha yüksektir. Yetişkinlerin geri dönüşüm farkındalıklarının oluşmasında kadınların televizyonu, erkeklerin ise interneti bilgi kaynağı olarak kullandıkları, belediyelerin geri dönüşüm ile ilgili afiş ve broşürlerinin tüm yetişkinleri bilgilendirdiği, kadınların erkeklerden daha fazla sosyal kulüp çalışmalarında geri dönüşümle ilgili projelerde yer aldıkları ve evde ambalaj atıklarını diğer çöplerden ayrı topladıkları tespit edilmiştir. Tüm yaş grupları için geri dönüşüm konusundaki en önemli bilgi kaynaklarının televizyon ve belediye afiş ve broşürleri olduğu görülmüştür. Yetişkinlerin meslekleri ile geri dönüşüm amblemini bilmeleri arasında anlamlı bir farklılık vardır. Ev hanımları bu amblemi diğer tüm yetişkinlerden daha az bilmektedir. 'Diğer' mesleklerden olanlar bu amblemi işçi ve memur yetişkinlerden daha çok bilmektedir. Yetişkinlerin eğitim düzeyleri ile ambalaj atıklarının geri dönüşümü konusunda bilgi sahibi olmaları arasında anlamlı bir farklılık belirlenmiştir. Lise ve üniversite/yüksek lisans mezunu yetişkinlerin bilgi sahibi olma düzeyleri diğer yetişkinlerden daha yüksek tespit edilmiştir. Yetişkinlerin çevresel duyarlılıkları ve tutumları, küresel ısınma ile ilgili bilgi düzeyleri ve geri dönüşüm farkındalıkları ile bilimsel gelişmelerle ilgili bilgiye ulaşmada kullandıkları araçlar (internet, televizyon, haber veya belgesel programı, kitaplar ve bilimsel dergiler) arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Yetişkinlerin demografik özellikleri ile bilimsel gelişmelerle ilgili bilgiye ulaşmada kullandıkları araçlar arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı ve anket puanları arasındaki ilişki incelenmiş olup pozitif ilişki tespit edilmiş ve elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış ve gelecek araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur. The aim of this research was to determine adults' awareness of environmental issues and their environmental attitudes and levels of knowledge about global warming and to reveal their awareness of recycling. Furthermore, it was aimed to determine the methods (internet, television, books, scietific journals) that adults use in order to reach information about scientific developments in these fields.The design of the research was based on descriptive and relational screening models. The sample of the research was composed of 261 trainees participating in various courses in the public education centers located in Eyüp, Beşiktaş, Bayrampaşa and Gaziosmanpaşa districts of Istanbul and they were selected by convenient sampling method. 205 of the trainees were female (78%) and 56 were male (21.5%). The study was carried out with 118 trainees in Eyüp Public Education Center, 78 in Gaziosmanpaşa Public Education Center, 37 in Bayrampaşa Public Education Center and 28 in Beşiktaş Public Education Center.In this study, a scale consisting of two parts was used as data collection tool. In the first part, in order to determine the personal information of the participants and the methods they use to get access to scientific knowledge, a personal information form including five questions adapted from the first part of the science literacy form designed by Bacanak (2002) is used. In the second part, with the aim of finding out the adults' (i) awareness level of recycling, (ii) environmental awareness, (iii) knowledge level of global warming, (iv) attitudes towards environmental issues, the Environmental Awareness Scale developed by Çabuk and Karacaoğlu (2003), the Environmental Attitude Scale developed by Tuncer, Ertepinar and Tekkaya (2005), the Global Warming Knowledge Scale by Yalçın (2010) and the Recycling Survey developed by Çelik (2011) were used respectively. The analysis of the data was carried out based on a statistical package program using t-test, ANOVA and Kruskal-Wallis H test.Based on the results of the research, it was found out that the environmental sensitivity and environmental attitudes of the trainees attending the courses in the public education centers are moderate and their level of knowledge about global warming is high. 89.7% of the adult trainees have already seen the recycling emblem and 88.9% of the adult trainees had knowledge of the recycling of packaging waste. It was found out that 'municipality and brochures' are the most prevalent information source while the least informative ones are chosen as friends or other sources. When the trainees were asked to order the most prevalent three sources of information, the following methods were chosen respectively: television, municipality and brochures and the internet. 15.3% of the trainees stated that they took additional lessons on recycling and 10.3% of the trainees stated that they took part in a recycling-related work in social club studies. 62.5% of the trainees (163 people) indicated that they had recycling boxes for collection of packaging waste at their institutions and 79.3% of the trainees (129 people) working at institutions with packaging waste boxes stated that they use these waste boxes. Trainees stated that their teachers, families and friends use recycling boxes, while 18.0% of the trainees state that recycling boxes were not used within their social surroundings. 37.9% of the trainees repoited that they separate their packaging waste from other garbage in their homes; 26.1% of the trainees repoited that they do not separate them from other garbage while 36.0% of the trainees sometimes separate them from other garbage. In this study, it was investigated whether the methods used to get access to information on scientific developments, environmental sensitivity and attitudes, knowledge level of global warming and awareness of recycling differ according to the demographic characteristics of the trainees. The study reveals that while environmental sensitivity of the trainees do not differ according to their gender, profession or education status it differs according to the age of the trainees. It was found out that the trainees between the age span of 19 years old and under and 20-29 have a higher degree of awareness than those between the age span of 40-49 and 50 years old and higher. The study further reveals that while environmental attitudes of the trainees differ according to the variables of gender, age and education status, profession of the trainees do not have a significant effect. While the knowledge level of global warming of adults did not show any significant difference according to gender and age variables, it was found that there was a meaningful difference according to profession and education status. Knowledge level of global warming of adults with higher education was significantly higher than adults with lower education levels. Civil servants' knowledge of global warming is higher than housewives and workers.It was found out that in the formation of recycling awareness for adults; women use television and men use the internet a source of information, recycling banners and brochures of municipalities inform all adults, women participate more in social club works on recycling projects than men, and women also collect packaging waste separately from other garbage at home. For all age groups, television and municipal banners and brochures were found to be the most important sources of information on recycling. There was a significant difference between adults' professions and their knowledge of the recycling symbol. Housewives knew this symbol less than other adults. Those from 'other' professions knew this symbol more than adult workers and civil servants. A meaningful difference was found between the level of education of adults and their knowledge level of recycling of packaging wastes. Knowledge level of high school and university graduates and postgraduate adults were found to be higher than other adults. It was examined whether there was a meaningful difference between adults' environmental sensitivities and attitudes, levels of knowledge about global warming, and recycling awareness, and the methods (internet, television, news or documentary programs, books and scientific journals) they use to access scientific knowledge. The relationship between the demographic characteristics of the adults and the methods used in reaching information about scientific developments and the relationship between the questionnaire scores were examined and The findings were discussed in the light of the related literature and the suggestions for future researchers and practitioners are presented. 215 |
Databáze: | OpenAIRE |
Externí odkaz: |