Popis: |
Kur'an ilimleri Içerisinde önemli bir yere sahip olan Vakf ve İbtida İlml, Kıraat İlmi için olduğu kadar Kur'an tefsiri için de önemlidir. Mananın tamam olduğu duraklarda okumayı kesip nefes almak olan "vakf' ile mana bütünlüğüne uygun düşen yerlerden başlayarak okumayı sürdürmeyi Ifade eden "lbtlda",. Kur'an'ın tefsiri, maksat ve manalarının ortaya çıkarılmasına da büyük katkı sağlamaktadır. . Mütaahhlrinden bazı alimler, Sünnet olduğu gerekÇesiyle vakf yapmak için fasılaları (ayet sonlarını) tercih yoluna gitmişler ise de alimierin çoğunluğu maı:ıanın ve anlatı rnın tamamlandığı yerleri daha uygun bulmuşlar; uygulamada bu görüş ağıriık kazanmıştır. Vakf ve lbtida çeşitleri de mana esasına dayalı olarak, anlam bütünlüğünün oluşmasındaki derecesine göre genelin kabulünü kazanan tertlple tam vakf, kafi vakf, hasen vakf ve -anlam bütünlüğü oluşturamaması hasebiyle yapılması uygun bulunmayan- kabih vakf şeklinde sıralanmıştır. Konu etrafında geliştirilen diğer termlnolojinln de anlam bütünlüğü üzerine bina edildiği görülecektir. Sözlü anlatım ve öğretim yöntemiyle aktarılan bu bilgiler hlcri üçüncü asrın hemen başlarında kitapiaşma, müdevven ilim olma aşamasına geçmiştir. Bu süreç devam ederken hicri dördüncü asırda yeni bir süreç başlamış, vakf çeşitleri işaretlerle, sembol harflerle gösterilmiş ve bunlar mushaflarda ilgili kelimenin üzerine konularak bizzat kullanılmıştır. Bu çalışmalar arasından Secavendi (560/1164)'nin geliştirdiği vakf sistemi, terminoloji ve işaretler revaç bulmuş; sonradan geliştirilen terminoloji de onun üzerine bina edilerek yaygınlık ve süreklilik kazanmıştır. Bugün İslam aleminin hemen tümünde basılmış olan mushaflarda kullanılan vakf sistemi bu sistemdir. Vakf ve İbtida İl ml, Kur'an tefsirinde sahlh ltikadın belirlenmesi; hükümlerin sağlam bir biçimde tespiti; doğru mananın ortaya konulması; sağlıklı haberin açığa çıkarılması; bilgilerin doğru olan kaynağa kanalize edilmesi; vb. bir çok açıdan lnkarı kabil olmayan bir role sahiptir. |