Okul Öncesi Dönemdeki Az Gören Çocuğun İzleme Becerilerinin Gelişiminde İşlevsel Görme Aktivite Programının (İgap İzleme) Etkisi: Bir Örnek Olay Çalışması

Autor: Aslan, Cem
Přispěvatelé: Salih ÇAKMAK, Çakmak, Salih, Görme Engellilerin Eğitimi Anabilim Dalı
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2015
Předmět:
Popis: Bu araştırmanın genel amacı, okul öncesi dönemdeki bir az gören çocuğun işlevsel görme becerilerinden izleme becerilerinin gelişiminde İşlevsel Görme Aktivite Programı'nın (İGAP İzleme) etkililiğini belirlemektir. Araştırma amacına göre, araştırmanın bağımsız değişkenini `İGAP (İzleme)`, bağımlı değişkenini ise `katılımcı az gören çocuğun izleme becerilerini sergilemedeki performans düzeyi` oluşturmaktadır. Araştırmada, bağımsız değişken bir katılımcı çocuğa uygulanarak programın etkililiği değerlendirilirken, nitel araştırma yöntemlerinden `örnek olay çalışması` kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcısını, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Ankara ilinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Göreneller Görme Engelliler İlkokulu'na devam eden az gören tanısı almış 5 yaşındaki bir kız çocuğu oluşturmaktadır.Araştırmada, az gören çocuğun yakın görme alanı içerisinde yer alan işlevsel görme becerilerinden izleme becerilerini sergilemedeki performans düzeyini desteklemek ve geliştirmek amacıyla İGAP (İzleme) hazırlanmıştır. Hazırlanan program, az gören çocukların işlevsel görme becerilerinin geliştirilmesi ve desteklenmesini amaçlayan çeşitli araştırmalar incelendikten sonra; Gazi İşlevsel Görme Değerlendirme Aracı (GİGDA) kapsamında yer alan performans göstergelerinden (izleme becerileri) uyarlanarak geliştirilmiştir. Geliştirilen programın, kısa adıyla İGAP (İzleme)'ın uygulaması gerçekleştirilmeden önce; katılımcı çocukla birlikte 3 oturum boyunca ön uygulama yapılmıştır. Ön uygulama neticesinde, program ve uygulamada görülen aksaklıklar ve eksiklikler giderilerek asıl uygulama aşamasına geçilmiştir.Programın uygulama süreci, uygulama ve değerlendirme oturumlarını kapsayan toplam 20 oturumda tamamlanmıştır. Bu oturumların 14'ü uygulama ve 6'sı değerlendirme oturumu olarak yapılmıştır. Uygulama oturumlarında katılımcı çocuğa İGAP (İzleme) uygulanarak, çocuğun işlevsel görme becerilerinden izleme becerilerinin geliştirilmesi ve desteklenmesi amaçlanmıştır. Değerlendirme (ön, ara, son, izleme) oturumlarında ise katılımcı çocuğa İGAP (İzleme)'ın uygulanması sonucu, çocuğun işlevsel görme becerilerinden izleme becerilerini sergilemedeki performans düzeyinin belirlenmesi ve çocuğun performans düzeyindeki ilerleme ve değişikliklerin izlenmesi amaçlanmıştır. Katılımcı çocukla gerçekleştirilen bütün oturumlar video kamera ile kayıt altına alınmıştır. Daha sonra, bu kayıtlar izlenerek elde edilen veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen İşlevsel Görme Aktivite Programı Değerlendirme Aracı'na (İGAPDA) kodlanmıştır. Kodlanan veriler, İGAPDA üzerinden analiz edilerek araştırmanın veri analizleri tamamlanmış ve araştırma bulguları elde edilmiştir. Ayrıca araştırmada; Sosyal Geçerlik Formu, Gözlemciler Arası Güvenirlik Belirleme Formu ve Uygulama Güvenirliği Belirleme Formu geliştirilerek kullanılmış ve araştırmanın diğer verileri toplanmıştır.Araştırmanın veri toplama ve analiz süreçleri sonunda katılımcı çocuğun genel performans düzeyi ve İGAP (İzleme)'ın etkinliliğine ilişkin elde edilen bulgular şu şekildedir: Katılımcı çocuğun işlevsel görme becerilerinden izleme becerilerini sergilemedeki genel performans düzeyi ön değerlendirmede %14,4 (30 puan), ara değerlendirmede %57 (118 puan), son değerlendirmede %71,9 (149 puan), 1. izleme değerlendirmede %69,5 (144 puan), 2. izleme değerlendirmede %70,0 (145 puan) ve 3. izleme değerlendirmede %72,9 (151 puan) olarak belirlenmiştir. Ayrıca elde edilen bulgular, İGAP (İzleme)'ta yer alan etkinlikler kapsamında değerlendirildiğinde; katılımcı çocuğun, ilk oturum olan ön değerlendirmedeki performans düzeyi ile son oturum olan 3. izleme değerlendirmedeki performans düzeyi arasında önemli bir artışın olduğu belirlenmiştir. Buna göre katılımcı çocuk 1. etkinlikte %33,3'ten %100'e; 2. etkinlikte %11,1'den %100'e; 3. etkinlikte %44,4'ten %100'e; 4. etkinlikte %33,3'ten %100'e; 5. etkinlikte %16,6'dan %83,3'e; 6. etkinlikte %0'dan %72,2'ye; 7. etkinlikte %44,4'ten %100'e; 8. etkinlikte %0'dan %27,7'ye; 9. etkinlikte %0'dan %44,4'e; 10. etkinlikte %0'dan %50'ye; 11. etkinlikte %0'dan %22,2'ye; 12. etkinlikte %22,2'den %100'e; 13. etkinlikte %22,2'den %100'e ve 14. etkinlikte %11,1'den %77,7'ye olmak üzer bir artış göstermiştir.Son olarak, uygulama oturumları son değerlendirme oturumu ile tamamlandıktan 1, 3 ve 5 hafta sonra katılımcı çocuğun işlevsel görme becerilerinden izleme becerilerini sergilemedeki performans düzeyi tekrar değerlendirilmiştir (izleme değerlendirme oturumları). Bu değerlendirmeden elde edilen verilerin, katılımcı çocuğun işlevsel görme becerilerinden izleme becerilerini sergilemedeki performans düzeyinin uygulama ve değerlendirme oturumlarındaki verilere benzer olduğu görülmüştür. Katılımcı çocuğun son değerlendirmede sergilediği genel performans düzeyi %71,9 (149 puan) olarak bulgulanmış; 1. izleme değerlendirmede %69,5 (144 puan), 2. izleme değerlendirmede %70,0 (145 puan) ve 3. izleme değerlendirmede %72,9 (151 puan) olarak belirlenmiştir. Elde edilen veriler neticesinde, az gören bir çocuğun işlevsel görme becerilerinden izleme becerilerini sergilemedeki performans düzeyi üzerinde İGAP (İzleme)'ın etkili olduğu ve etkili sonuçlar verdiği tespit edilmiştir. The general purpose of this research is to determine the effectiveness of Functional Visual Activity Program (IGAP Tracking) on development of the tracking skills among the functional vision skills of a child with low vision in the pre-school period. Based on the purpose of the research, independent variable of the research is `IGAP (Tracking)` and the dependent variable is `the performance level of the attendant child with low vision in showing her tracking skills`. While, in the research, the dependent variable is applied to a child to assess the effectiveness of the program, `case study` included in the qualitative research methods was preferred. The attendant of the research is a 5 years old girl who was diagnosed with low vision and studies at the Göreneller Primary School for the Visually Impaired under Ministry of National Education in province of Ankara during the term of 2014-2015.IGAP (Tracking) was prepared in the research to support and improve the performance level of the child with low vision in exhibiting the tracking skills among the functional vision skills within the near visual space. The prepared program has been built up by adopting the performance indicators (tracking skills) within the Gazi Functional Vision Assessment Instrument (GIGDA) after investigating variety of studies aiming to improve and support the functional vision skills of children with low vision. Before the application of the developed program, namely IGAP (Tracking), preliminary application was carried out with the attendant child for 3 sessions. As a result of pre-application, deficiencies and malfunctions observed in the program were eliminated and main application phase started.Application process of the program finalized in total of 20 sessions including the application and assessment sessions. 14 of these sessions were conducted as application, while the remaining 6 was held as assessment sessions. It was aimed by applying IGAP (Tracking) to the attendant child in the application sessions to improve and support the child's tracking skills among the functional vision skills. During the assessment sessions (preliminary, intermediate, final, maintenance), it was aimed to determine the performance level of the attendant child in demonstrating the tracking skills among the functional vision skills and to monitor the progress and changes in the performance level of the child. All sessions performed with the attendant child were video recorded. Then, the data obtained on watching the video records were coded in the Functional Vision Activity Program Assessment Instrument (IGAPDA) developed by the researcher. By analyzing the coded data via IGAPDA, data analysis completed and research findings were obtained. In the research, moreover, Social Validity Form, Inter-Observer Reliability Determining Form and Application Reliability Form were developed and utilized; thereby other data of the research were collected.The findings regarding the overall performance level of the attendant child and IGAP's (Tracking) effectiveness as a result of the research's data collection and analysis processes are as following: the performance level of the attendant child in exhibiting the tracking skills among the functional vision skills was determined as 14.4% in preliminary assessment (30 points), 57% in intermediate assessment (118 points), 71.9% in final assessment (149 points), 69.5% in 1st maintenance assessment (144 points), 70.0% in 2nd maintenance assessment (145 points), and 72.9% in 3rd maintenance assessment (151 points). Additionally, upon evaluating the obtained findings in the framework of the activities in IGAP (Tracking), a significant increase was determined between the performance level of the attendant child in the preliminary assessment, the first session, and the 3rd maintenance assessment, final session. Hence, the attendant child had an increase from 33.3% to 100% in the 1st activity, from 11.1% to 100% in the 2nd activity, from 44.4% to 100% in the 3rd activity, from 33.3% to 100% in the 4th activity, from 16.6% to 83.3% in 5th activity, from 0% to 72.2% in the 6th activity, from 44.4% to 100% in the 7th activity, from 0% to 27.7% in the 8th activity, from 0% to 44.4% in the 9th activity, from 0% to 50% in the 10th activity, from 0% to 22.2% in the 11th activity, from 22.2% to 100% in the 12th activity, 22.2% to 100% in the 13th activity and from 11.1% to 77.7% in the 14th activity.Finally, 1, 3, and 5 weeks after the application sessions were completed with final assessment, performance level of the child in exhibiting her tracking skills among the functional vision skills was once again assessed (maintenance assessment sessions). It was determined according to the data collected from this assessment that the performance level of the child in showing the tracking skills among the functional vision skills was similar to the data in application and assessment sessions. Performance level disclosed by the attendant child was found as 71.9% in the final assessment (149 points); 69.5% in the 1st maintenance assessment (144 points); 70.0% in the 2nd maintenance assessment (145 points); 72.9% in the 3rd maintenance assessment (151 points). Based on the relevant data, it was determined that IGAP (Tracking) is effective on the performance level of a child with low vision in executing the tracking skills among the functional vision skills and proves effective results. 158
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: