| Popis: |
Bu tezde, geniş biyolojik aktivite spektrumuna sahip doğal bir aktif ürün olan propolisin uygulama zorluklarının üstesinden gelebilmek, biyoyararlanımını arttırmak üzere enkapsüle edilmesi amaçlanmıştır. Enkapsülasyon, propolisin sert ve hoş olmayan tadı, aromatik kokusu ve düşük biyoyararlanım ile sonuçlanan düşük suda çözünürlük özelliklerinden kaçınmak üzere tercih edilmiştir. İlk aşamada, Türkiye'den toplanan propolis %96'lık etanol ile üç farklı ekstraksiyon yöntemi ve iki farklı sıcaklık denemesi ile ekstre edilmiştir. Verim, toplam fenol ve flavanoit içerikleri yönünden en iyi ekstraksiyon yöntemi, ultrasonik 30 oC ekstraksiyonu olarak belirlenmiştir. Ekstreye ait, ultraviyole (UV) spektrumu, proton nükleer manyetik rezonans (1H-NMR) profili, diferansiyel taramalı kalorimetri (DSC) analizleri gerçekleştirilmiştir. Ardından ultrasonik 30 oC ekstresinin içeriğindeki major bileşen, ince tabaka kromatografisi ve kolon kromatografisi teknikleri ile izole edilmiş, 1H-NMR ve sıvı kromatografisi-elektron spray iyonizasyon-kütle spektrometresi (LC-ESI-MS) teknikleri ile galangin olarak tanımlanmıştır. Ultra performans sıvı kromatografisi (UPLC) yöntemi kullanılarak 1 mg/ml propolis ekstresi içerisinde 0.086 mg/ml galangin olduğu bulunmuş ve UPLC-DAD ile galangine ait UV spektrumu elde edilmiştir. İkinci aşama olarak ise propolis ekstresi, niozom formülasyonu ile enkapsüle edilmiştir. Niozom formülasyonu eter enjeksiyonu yöntemi ile elde edilmiştir. Partiküllerin boyutlarını etkileyecek parametreler olarak sonifikasyon süresi, surfaktan oranı ve evaporasyon sıcaklığı seçilmiş, Design Expert programı ile Box Behnken deney tasarımı kullanılmıştır. ANOVA testi ile modelin anlamlılığının kontrolünün ardından partikül boyutunu minimize edecek optimum değerler %5.61 Tween 80, 41 derece evaporasyon sıcaklığı ve 50 dakika sonikasyon süresi olarak belirlenmiş, partikül boyutu nanosizer ile 153.6±2.54 nm olarak ölçülmüştür. Yüklenecek etkin madde oranı 1 mg/ml olarak seçilmiştir. Seçilen optimum değerler ve etkin madde miktarı ile üretilen niozomların partikül boyutları 217.2±38.32 nm olarak ölçülmüş, taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve DSC analizleri gerçekleştirilmiştir. SEM analizleri sonrası propolis ekstresi ile dolu niozomların, etkin madde içermeyen niozomlara kıyasla birbirine daha yakın, küresellikleri bozulmuş ve tübüler halde oldukları görülmüştür. DSC analizlerine göre ise, propolis ekstresinin niozomlar içerisinde amorf halde olduğu görülmektedir. Propolis ekstresi içindeki galangin miktarı ve yükleme verimi UPLC tekniği ile ölçülmüştür. Galangin temel alınarak, yükleme verimi %64.67 olarak hesaplanmıştır. |
