GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİ SORUNLAR

Autor: KARA, Hacı
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2020
Předmět:
Zdroj: Volume: 10, Issue: 1 17-51
Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
ISSN: 2146-7129
Popis: İlk olarak kara taşıtlarında denenmeye başlanılan ve yapay zekâ sistemiyle(artificial intelligence system) kontrol edilen sürücüsüz araçlar deniz ulaşım araçlarındada kullanılmaya başlanmıştır. Nitekim Tesla, Nissan ve Daimler gibi dünyaca bilinenotomobil üreticileri sürücüsüz araçların en geç 2020'ye kadar yaygın bir şekildekullanılmasını planlamaktadırlar.Denizcilik sektörü içerisinde önemli bir yer teşkil eden deniz taşımacılığısektörü, bu teknolojik gelişmenin gerisinde kalmayacağını göstermiştir. Gemilerdeboyutların gittikçe artması, kullanılan teçhizatın karmaşıklığı ve ileri teknolojigerektirmesi, kullanılan yakıtın çevreye en az zarar verecek şekle ve yenilenebilir birenerjiye dönüştürülmesi çabaları, özellikle de deniz kazalarında tüm önlemlere rağmeninsan hatalarının olumsuz etkisinin bertaraf edilememesi ve soruna yönelik yapılançalışmaların da yetersiz kalması teknolojik bu gemilerle ilgili çalışmalara hızkazandırmıştır. Artık dümeni kaptanların değil, yapay zekânın kullandığı gemilerininşası tasarlanmakta ve hayata geçirilmesi planlanabilmektedir.Buna karşın gemilerde yapay zekâ kullanımı, karşılaşılabilecek birçok sorunun daçözümlenmesi gerekmektedir. Denizde eşya taşımacılığı faaliyetinde, örneğin; denize,yola ve yüke elverişliliğin sağlanması; donatanın ve işletenin sorumluluğunun yenidenbelirlenmesi; taşıyanın yüke gelen zıya ve hasar ve gecikme zararlarından sorumluluğu;sorumsuzluk kayıtları ve bu savunmalardan yararlanabilecek kişilerin kapsamınınbelirlenmesi; sorumluluğun sınırlandırılması; kurtarma faaliyetlerinin icrası, çatma vemüşterek avarya gibi deniz kazalarında sorumluluk gibi temel sorunlara ve bunlarlailgili sorulara milli ve uluslararası hukukta cevap bulunması gerekmektedir. Buçalışmada gemilerde yapay zekâ sistemi kullanımı açıklanacak olup, bu gemilerinkullanılmaya başlanmasının mevcut kanuni düzenlemelere etkisi ve özellikleuluslararası sözleşmelerde değişiklik gerekip gerekmeyeceği konusu irdelenecektir.Yapay zekâ sisteminin denizciliğin diğer alanlarında kullanımı ise incelenmeyecektir.
Databáze: OpenAIRE