Hurşid Devran'ın hayatı ve eserleri

Autor: Delibalta Gürbulak, Cansu
Přispěvatelé: Yalçınkaya, Şerife, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2019
Předmět:
Popis: Şiir, hikâye, kıssa türündeki eserleri ile bağımsızlık dönemi Özbek edebiyatının önde gelen isimlerinden biri olan Hurşid Devran, 20 Ocak 1952‟de Semerkant‟ın Çordara köyünde dünyaya gelmiştir. Asıl mesleği gazetecilik olan sanatçı 1977 yılında Taşkent Üniversitesi‟nin Gazetecilik bölümünden mezun olmuştur. İlk şiir kitabı “Shahardagi Olma Daraxti” Erkin Vahidov‟un destekleri ile 1979 yılında yayımlanır. Ardından sırasıyla “Qadrdon Quyosh”, “Uchib Boraman Qushlar Bilan”, “Tungi Bog‟lar”, “To‟marisning Ko‟zlari”, “Bolalikning Ovozi”, “Qaqnus”, “Bahordan Bir Kun Oldin” adlı şiir kitapları yayımlanır. Eserlerinin tamamında olduğu gibi şiirlerinde de vatan ve millet sevgisini, tarih bilincini ön planda tutan sanatçının şiirlerinde en çok tabiata ve tarım hayatına yer verdiği görülmektedir. Bunun dışında şairin kendi iç dünyasında yöneldiği, dönemin siyasi ve toplumsal meselelerinin bireyler üzerindeki etkilerini yansıtan şiirleri de dikkat çekmektedir. Bağımsızlığın ilanı ile yeniden şekillenen Özbek toplumunda kültürel değerleri koruyup yaşatmada, gelenek ve görenekleri gelecek nesillere aktarmada sanatı bir araç olarak kullanan Hurşid Devran bu bağlamda kıssa ve hikâye türündeki eserlerinde tarihi olaylara ve tarihi kahramanlara yer vermiştir. Özellikle Timur, Uluğbey, Babür Mirza, Ali Şir Nevâi gibi isimler kıssa ve hikâyelerinin başkahramanları olmuşlardır. Sanatçının kıssa ve hikâye türündeki eserleri “Bibixonim Qissasi”, “Sohibqiron Nabirasi Yohud Mitti Yulduz Qissasi”, “Samarqand Xayoli”, “Shahidlar Shohi (Shayx Kubro Tushlari)” “Amir Temur O‟g‟lining O‟limi Haqida Rivoyat”, “Iskandar Maqduniy Va Sak Cho‟poni”, “Navoiy Armoni”, “Osmonda Quyosh Yo‟q Edi” adlı eserleridir. Sanatçının edebî eserleri dışında çok sayıda makale ve deneme yazısı vardır. Vatan sevgisi, tarih bilinci, dil, kültür ve edebiyat hakkındaki fikirlerini dile getirdiği bu yazıları. “Ma‟rifat”, “Vatan”, “Sharq Yulduzi”, “Tafakkur” gibi gazete ve dergilerde yayımlanmıştır. Ayrıca sanatçının tarihi konularda yazdığı drama, televizyon ve radyo eserleri de bulunmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışmamızda Hurşid Devran‟ın bağımsızlık dönemi Özbek edebiyatındaki yeri ve önemi vurgulanmaya, eserleri şekil ve içerik bakımından incelenirken Özbek edebiyatına katkıları ortaya konulmaya çalışılmıştır.
One of the well-known names in poetry, story, and novella writing during the freedom period of Uzbek literature, Hursid Devran, was born on January 20th 1952 in the village of Cordara. The artists’ primary occupation is journalism and is graduated from Taskent University in 1977 with a degree in journalism. His first poetry book, “Shahardagi Olma Daraxti” was published in 1979 with the support of Erkin Vahidov. His other poetry books such as “Qadrdon Quyosh”, “Uchib Boraman Qushlar Bilan”, “Tungi Bog’lar”, “To’marisning Ko’zlari”, “Bolalikning Ovozi”, “Qaqnus”, “Bahordan Bir Kun Oldin”, follow his first publication in respected order. In his poems, as with all his publications, is an artist who keeps his love for the motherland and the consciousness of history in the foreground, focusing primarily on nature and agriculture in his poems. In addition, poems reflecting the effects of political and social issues of the period on the individuals in the inner world of the poet draw attention. Using art as a means of preserving the cultural values in the Uzbek society, which has been reshaped with the proclamation of independence, and transferring the traditions to the next generations, Hursid Devran has included historical events and heroes in his works of novellas and stories. Especially the names such as Timur, Ulugbey, Babur Mirza, Ali Sir Nevâi are protagonists of his novellas and stories. His novellas and short stories are “Bibixonim Qissasi”, “Sohibqiron Nabirasi Yohud Mitti Yulduz Qissasi”, “Samarqand Xayoli”, “Shahidlar Shohi (Shayx Kubro Tushlari)” “Amir Temur O’g’lining O’limi Haqida Rivoyat”, “Iskandar Maqduniy Va Sak Cho’poni”, “Navoiy Armoni”, “Osmonda Quyosh Yo’q Edi”. Apart from his literary work, he has many articles and essays. These writings focus on love of the motherland, consciousness of history, culture and literature published in newspapers and magazines such as “Ma’rifat”, “Vatan”, “Sharq Yulduzi”, “Tafakkur”. In addition, the artist has written drama, television and radio on historical topics. In conclusion, this study emphasizes the place and importance of the Khurshid Devran in the period of independence and its contribution to Uzbek literature.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: