| Popis: |
Her insan birbirinden farklı fiziksel, bilişsel, sosyal, duygusal vb gelişim özelliklerine sahiptir ve eğitim hiç şüphe yok ki `normal` olarak nitelendirilen gelişim özelliklerinden farklı gelişiyor olsa da her insanın en temel haklarından biridir. Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin eğitimleriyle ilgili dünyada olduğu gibi ülkemizde de pek çok çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmalarda özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin eğitimindeki amaç en genel ifadesiyle bağımsız bir şekilde sosyal hayat becerilerini yerine getirerek toplumla bütünleşebilmiş fertler yetiştirmek olarak belirleniyor olsa da, bu amacı gerçekleştirebilmek için gereken uygun bütünleştirici eğitim ortamlarının yapılandırılmasıyla ilgili pek çok sorunla karşılaşılmaktadır. Alanyazın araştırmasında, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin akranlarından ayrıştırılmaksızın eğitim görebildikleri, özel eğitim öğrencisinin yanısıra normal gelişim gösteren öğrencilerin de bu eğitim ortamında özellikle prososyal davranışlarının gelişimine yönelik kazanımlarının olabileceği bütünleştirme yaklaşımına dayalı kapsamlı bir model uygulamasına rastlanılmamıştır.Bu çalışmada Kalem Vakfı Okulları'nda 2000 yılından bu yana uygulanan, özel eğitime ihtiyacı olan ilkokul ve ortaokul seviyesindeki öğrencilerin akranlarıyla beraber bütünleştirici bir yaklaşımla eğitim aldıkları Kalem Özel Eğitim Modeli incelenerek, bu modelin, paydaşları üzerindeki etkililik algısı belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma nitel araştırma desenlerinden çoklu durum çalışması modeli ile yürütülmüş, modelin etkililik algısına yönelik bütüncül bir çerçeve çizilmeye çalışılarak yöneticiler, öğretmenler, özel eğitim öğrencilerinin aileleri, normal gelişim gösteren öğrenciler ve aileleriyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılarak veriler toplanmıştır. Çalışmanın katılımcıları bu paydaşlar arasından amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme ile seçilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle analiz edilmiş; ayrıca normal gelişim gösteren öğrencilerin özel eğitime ihtiyacı olan arkadaşlarını sosyal kabulünü incelemek üzere Arslan (2010) tarafından geliştirilmiş olan `Sosyal Kabul Ölçeği` kullanılıp, veriler birlikte değerlendirilerek ilgili alanyazınla birlikte tartışılmıştır. Araştırmanın bulguları modelin başarılı bir şekilde yürütüldüğünü ve paydaşları üzerinde olumlu etkileri olduğunu göstermektedir. Sonuçlar, modelin, özel eğitim öğrencilerinin bütünleşmesine ve gelişimlerine katkı sağladığı, ayrıca normal gelişim gösteren öğrencilerin, velilerin, öğretmenlerin, yöneticilerin ve personelin de birçok erdemi kazanmalarını sağladığını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Kaynaştırma, bütünleştirme, özel eğitim modeli, sosyal kabul. Every person has physical, cognitive, social, emotional etc. And education is undoubtedly one of the most fundamental rights of every human being, even though it develops differently from the characteristics of development that are described as `normal`. Just as the other parts of the world, there are many studies in our country regarding students who need special education. In these studies, the aim of the special education that students need is described in general terms as integrating them with society and letting them fulfill their social life skills independently. However, there are numerous problems considering the structuring of appropriate integrative training environments to achieve this aim. There is not any comprehensive study model based on the integration approach suggesting that students who need special education can study without being separated from their peers, and students outside of special education who have normal development can especially have gain for the development of prosocial behaviours.In this study, the Kalem Special Education Model, which has been applied in Kalem Foundation Schools since 2000, and in which elementary and middle school students in need of special education are educated with their peers with an integrative approach, is tried to determine the effectiveness of this model on its stakeholders. The research was conducted with a multi-case study model of qualitative research designs, and a holistic framework for the perception of effectiveness of the model was tried to be drawn and the data were collected by conducting semi-structured interviews with administrators, teachers, and families of special education students, students with normal development and their families. Participants of the study were selected among the stakeholders with maximum diversity sampling among purposeful sampling methods. The data obtained were analyzed by content analysis technique; In addition, the Social Acceptance Scale developed by Arslan (2010) was used to examine the social acceptance of students who need special education from students with normal development. The findings of the research show that the model has been carried out successfully and has positive effects on its stakeholders. The results show that this model contributes not only the integration and development of the students with special needs but also the acquisition of several virtues by normally developed students, parents, teachers, administrators, and staff members.Key Words: Mainstreaming, inclusion, entegration, special education model, social acceptance. 148 |
