| Popis: |
TEZ12660 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2020. Kaynakça (s. 102-135) var. XVI, 145 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu araştırmanın amacı, 13-18 yaş arasındaki öğrencilerin dindarlık düzeyleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek ve bunu bazı değişkenler açısından incelemektir. Genel tarama modelinde olan bu araştırmanın verileri, "Hacettepe Kişilik Envanteri (HKE)", "Dinsel Yaşayış Ölçeği (DYÖ)" ve geliştirilen "Kişisel Bilgi Formu" ile elde edilmiştir. Araştırmanın evrenini, Şanlıurfa il merkezi ve merkeze bağlı bazı ilçelerin (Siverek, Akçakale ve Halfeti) genel liseler, imam-hatip ve meslek liseleri ile Siverek merkez ortaokullarında eğitim-öğretim gören öğrenciler; örneklemini ise bu okullarda okuyan 931 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin analizinde, normalliğin sağlandığı durumlarda t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Normalliğin sağlanmadığı durumlarda ise iki değişken arasında farklılık olup olmadığını öğrenmek için Mann-Whitney U testi, ikiden fazla değişken arasında farklılık olup olmadığını öğrenmek için Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Ayrıca normalliğin sağlanmadığı durumlarda ve iki değişken arasındaki ilişkiyi öğrenmek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonun bir alternatifi olan korelasyon tekniklerinden Spearman kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre, öğrencilerin dindarlık ile nevrotik eğilim, psikotik belirti, aile ilişkileri, sosyal normlar, anti-sosyal eğilimler, kişisel uyum, sosyal uyum ve genel uyum puanları arasında anlamlı bir ilişki tespit edilirken; dindarlık ile sosyal ilişkiler, kendini gerçekleştirme ve duygusal kararlılık puanları arasında herhangi bir ilişki tespit edilememiştir. Bununla birlikte inanç ile kişisel uyum, ibadet ile kişisel uyum, din-önem düşüncesi ile kişisel uyum ve öznel dindarlık algısı ile kişisel uyum arasında negatif; inanç ile sosyal uyum, ahlâk ile sosyal uyum, ahlâk ile genel uyum ve ibadet ile sosyal uyum arasında pozitif yönde bir ilişki tespit edilmiştir. The purpose of the research is to determine the relation between the religion levels and personality features among the teenagers within the age range of 13-18, and to review this relation in terms of certain variables. The data of this research within general survey model have been collected by means of the "Hacettepe Personality Inventory (HPI)", "Religiously Living Scale (RLS)", and the respectively developed "Personal Data Sheet". The population of the research is composed of students studying at the general, religious and vocational high-schools domiciled in Şanlıurfa City Centrum, and in certain districts (Siverek, Akçakale, and Halfeti) appertained thereto, and at the secondary schools domiciled in Siverek Merkez, while its sample consists of 931 students studying thereat. In the analysis of the data, t-test and single direction variance analysis (ANOVA) are used under normalized circumstances. Under the circumstances that may not be normalized, Mann Whitney U-test is utilized in order to ascertain whether there is any difference between two variables, and Kruskal-Wallis H-test is utilized whether there is any difference between more than two variables. Furthermore, Spearman, among the alternatives of the Pearson Product-Moment Correlation Coefficient, is utilized under the circumstances that may not be normalized, and in order to determine the relation between the two variables in the meantime. While a meaningful relation has been ascertained between the general religiously living levels and neurotic tendencies, psychological indicators, family relationships, social norms, antisocial tendencies, personal conformity, social conformity, and general conformity, no relation could have been ascertained between ocial relationships, self-realization, and emotional determinedness. On the other hand, negative relation has been ascertained between faith-personal conformity, worship-personal conformity, religion-ideation of importance-personal conformity, and subjective sense of religion-personal conformity, while positive relation has been ascertained between faith-social conformity, morality-social conformity, morality-general conformity, and worship-social conformity. |
