| Popis: |
Anahtar Kelimeler: Olumlu sosyal davranış, benlik kurgusu, iş dizaynı, örgüt iklimiÖZET“SİZE NASIL YARDIMCI OLABİLİRİM?”ÖRGÜTLERDE OLUMLU SOSYAL DAVRANIŞIN BELİRLEYİCİLERİ OLARAK BENLİK KURGUSU, İŞ DİZAYNI VE ÖRGÜT İKLİMİNİN ROLÜOlumlu sosyal davranışlar bir kişi veya grup tarafından gerçekleştirilen ve başkalarına birey veya grup olarak faydası olan davranışlar olarak tanımlanmaktadır. Olumlu sosyal davranış, davranışı gerçekleştiren kişinin motivasyonundan bağımsız olarak ve davranışın gönüllü olarak mı yoksa kişinin rolü gereği mi gerçekleştirildiğine bakılmaksızın tanımlanır. Bu geniş tanımıyla örgütlerde olumlu sosyal davranış, örgütsel yazında görece az çalışılmış bir alan olmuş, daha çok örgütsel vatandaşlık davranışı, başkalarına yardım veya işbirliği niyeti olarak ele alınmıştır. Bu bakımdan bu çalışma, işyerinde olumlu sosyal davranışı geniş bir perspektiften ele alan ender örneklerden biridir ve olumlu sosyal davranışın öncellerini üç farklı düzeyde incelemektedir. Kişisel düzeyde benlik kurgusu, iş düzeyinde iş dizaynının sosyal özellikleri ve örgütsel düzeyde de örgüt iklimi örgütlerde olumlu sosyal davranışın öncelleri olarak ele alınmıştır. Çalışma farklı sektörlerden toplam 308 beyaz yakalı çalışanın katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Etkileri incelenen öncellerden toplulukçu benlik kurgusu, ilişkisel benlik kurgusu, etkileşim ve işbirliği ikliminin örgütlerde olumlu sosyal davranışı anlamlı olarak yordadığı ancak bireyci benlik kurgusu, karşılıklı bağımlılık, ilgi ve rekabet ikliminin etkilerinin anlamlı düzeyde olmadığı görülmüştür. Bulgular bireysel, örgütsel ve toplumsal sonuçları açısından tartışılmıştır. Keywords: Prosocial behaviors, self-construal, work design, organizational climateABSTRACT“HOW MAY I HELP YOU?”THE ROLE OF SELF-CONSTRUAL, WORK DESIGN AND ORGANIZATIONAL CLIMATE IN PREDICTING PROSOCIAL BEHAVIOR IN ORGANIZATIONSProsocial behaviors are defined as acts which are performed by an individual or a group and are beneficial to other people either at the individual or group level. An act qualifies as prosocial regardless of the motivation of the agent or the fact that the act was voluntary or a role requirement. With this broad definition, prosocial behaviors in organizations constitute a less researched topic in organizational literature. Rather, it was conventionally operationalized as organizational citizenship behaviors, helping others or willingness to cooperate. In this respect, the present study constitutes one of the scarce attempts to operationalize prosocial work behaviors with its broader scope and aims to explore the antecedents of prosocial work behaviors at three levels of generality. Self-construal, social aspects of work design and organizational climate were explored as likely antecedents of prosocial work behaviors at personal, task and organizational levels, respectively. A total of 308 employees, working in white-collar jobs from various industries participated in the study. Among the antecedents tested, collective self-construal, relational self-construal, interaction, and cooperative climate were found to contribute significantly to prosocial behaviors in organizations, while the effects of individual self-construal, interdependence, caring and competitive climate were not found to be significant. The findings were discussed in terms of their possible individual as well as organizational and societal outcomes. |
