Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Okuryazarlıkları ile Bazı Bilişsel Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Autor: Şahin, Feride
Přispěvatelé: Salih ATEŞ, Ateş, Salih, İlköğretim Anabilim Dalı
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2018
Předmět:
Popis: Bu çalışmanın amacı, yedinci sınıf öğrencilerinin mantıksal düşünme yetenekleri, alan bağımlı/alan bağımsız bilişsel stilleri, mental kapasiteleri, zihinsel döndürme yetenekleri ve bilimsel okuryazarlık düzeyleri arasındaki olası ilişkileri incelemektir. Bu amaçla, belirtilen değişkenler arasındaki ilişkiyi açıklayan bir model önerilerek, bu model Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) teknikleri kullanılarak test edilmiştir. Bununla birlikte, öngörülen modelin cinsiyet gruplarında farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Araştırmada, bireysel farklılıklar ile ilgili yapılan çalışmalarda sıklıkla kullanılan nedensel- karşılaştırmalı araştırma modeli esas alınmıştır. Araştırmanın ilk bölümünde bilimsel okuryazarlık (BO-S) testinin Türkçeye adaptasyonu yapılmıştır. Adaptasyon çalışması Ankara merkez ilçelerinde öğrenim gören 500 yedinci sınıf öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde, Ankara merkez ilçelerinden seçkisiz tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen 1000 yedinci sınıf öğrencisine, tüm ölçme araçları uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme araçlarının yapı geçerliği, doğrulayıcı faktör analizi tekniğiyle, güvenirlikleri ise Cronbach α iç tutarlılık katsayısı kullanılarak tespit edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, tüm ölçme araçlarının geçerli ve güvenilir bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Ölçme araçlarına ilişkin, geçerlik ve güvenirlik incelemelerinden sonra, SPSS-23 paket program kullanılarak ön veri analizi yapılmıştır. Analizlerden sonra toplam 823 yedinci sınıf öğrencisinden oluşan örneklemden elde edilen veriler kullanılarak, araştırmada önerilen teorik model, Mplus 7.0 programı ile YEM teknikleri kullanılarak test edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde araştırmada önerilen model desteklenmiştir. Nihai modele göre, yedinci sınıf öğrencilerinin mantıksal düşünme yetenekleri sadece doğrudan; alan bağımlı/alan bağımsız bilişsel stilleri hem doğrudan hem diğer bilişsel değişkenler üzerinden dolaylı olarak; mental kapasiteleri hem doğrudan hem de zihinsel döndürme yeteneği ve mantıksal düşünme yeteneği üzerinden dolaylı olarak; zihinsel döndürme yetenekleri hem doğrudan hem de mantıksal düşünme yeteneği üzerinden dolaylı olarak bilimsel okuryazarlık düzeylerini etkilemektedir. Araştırmada elde edilen nihai model, kız ve erkek öğrencilerin oluşturduğu örneklemler için ayrı ayrı da test edilmiştir. Araştırma sonucunda, yedinci sınıfta okuyan kız öğrencilerin bilimsel okuryazarlık puanlarındaki varyansın %64'ü, erkek öğrencilerin bilimsel okuryazarlık puanlarındaki varyansın %48'i araştırmada yer alan mantıksal düşünme yeteneği, alan bağımlı/alan bağımsız bilişsel stiller, mental kapasite ve zihinsel döndürme yeteneği değişkenleri tarafından açıklanmıştır. Yapılan analiz sonucunda, kız öğrencilerin oluşturduğu örneklemde toplam etkiler söz konusu olduğunda nihai modelde belirtilen etkiler arasında sadece zihinsel döndürme yeteneğinin, mantıksal düşünme yeteneği üzerine olan etkisi, istatistiksel olarak anlamlı bulunmamış, diğer etkiler ise istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Erkek öğrencilerin oluşturduğu örneklemde toplam etkiler söz konusu olduğunda nihai modelde belirtilen tüm etkiler istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Erkek öğrencilerin oluşturduğu örneklemde sadece doğrudan etkiler söz konusu olduğunda alan bağımlı/alan bağımsız bilişsel stillerin bilimsel okuryazarlık üzerine olan etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı bulunmuştur. Son olarak, bu araştırmadan elde edilen bulgular, ilgili alan yazındaki araştırmalar ile karşılaştırılarak, araştırmacılara ve fen eğitimi uygulayıcılarına öneriler sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Bilimsel Okuryazarlık, Mantıksal Düşünme Yeteneği, Alan Bağımlı/Alan Bağımsız Bilişsel Stiller, Mental Kapasite, Zihinsel Döndürme Yeteneği, Cinsiyet, Yapısal Eşitlik Modellemesi The aim of this study is to examine the possible relationships among logical thinking skills, field dependent/field independent cognitive styles, mental capacities, mental rotation abilities and scientific literacy levels of 7th grade students. For this purpose, a model describing the relationship among the variables is proposed, and this model is tested using Structural Equation Modeling (SEM) techniques. However, it is also examined whether the predicted model is differentiated based on gender or not. The research model of this study was the causal-comparative model which is frequently used on the studies related to individual differences. In the first part of the research, the Demostrated Scientific Literacy (SL-D) test was adapted to Turkish language. The adaptation work was carried out with 500 of 7th grade students studying in the central districts of Ankara. In the second part of the study, all instruments were applied to 1,000 of 7th grade students determined by Random Stratified Sampling method of Ankara central districts. Reliability and construct validity of the instruments used in the research was verified by confirmatory factor analysis and Cronbach α internal consistency coefficient. As a result of the analyses made, it has been determined that the instruments have a valid and reliable structure. After analyzing the validity and reliability of the instruments, preliminary data analysis was performed using the SPSS-23 package program. After the analyzes, the theoretical model suggested in the study was tested using the SEM techniques by using data collected from a sample of 823 of 7th grade students. As a result of the analyses made, the model proposed in the research is supported. According to the final model, the seventh-grade students' logical thinking ability directly predict their scientific literacy levels. The seventh-grade students' field-dependent / field-independent cognitive styles predict their scientific literacy levels both directly and indirectly through other cognitive variables of this study. Mental capasities predict scientific literacy levels both directly and indirectly through logical thinking ability. Mental rotation ability predicts scientific literacy levels both directly and indirectly through logical thinking ability. The final model obtained in the study was also tested on samples of female and male students. As a result of the research, 64% of the variance in the scientific literacy scores of female students and 48% of the variance in scientific literacy scores of male students were explained by the variables of logical thinking ability, mental capacity, field dependent/field independent cognitive styles and mental rotation ability. As a result of the analysis, when the cumulative effect of the sample formed by the girls was concerned, the effects stated in the final model were not statistically significant. As a result of the analysis, when the cumulative effect of the sample formed by the girls was concerned, showed that the effect of mental rotation ability on the logical thinking ability was not statistically significant and other effects were statistically significant in the effects stated in the final model. In the sample formed by males, when the cumulative effect was concerned, all the predictive effects mentioned in the final model were found to be statistically significant. In the sample formed by males, it was found that the effect of field dependent/field independent cognitive styles on scientific literacy was not statistically significant when only direct predictive effects were concerned. Finally, findings obtained from this research were compared with researches in the field and suggestions were given to researchers and science education practitioners.Keywords: Scientfic Literacy, Logical Thinking Skills, Field Dependent /Independent Cognitive Style, Mental Capacity, Mental Rotation Ability, Gender, Structural Equation Modelling. 350
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: