Popis: |
Son yıllarda güvenli gıda üretimi ve tüketimi bilincinin kazanılması ile gıdanın çeşit ve orijinin belirlenmesi önem kazanmıştır. Moleküler tekniklerin ayrıma gücü ve tanımlama kabiliyetlerinin yüksek olması bu alanda kullanımını giderek arttırmaktadır.Bu çalışmada, Ege bölgesinde yetiştirilen başlıca çeşitlerin RAPD ve AFLP markörleri ile yaprak, zeytin ve zeytinyağı olmak üzere DNA parmak izi analizleri yapılmıştır. Memecik, Ayvalık, Gemlik, Domat ve Erkence çeşitlerine ait örneklerin genetik profilleri 6 RAPD primeri ve 8 AFLP primer çifti ile belirlenmiştir. Çeşitlerin ikili benzerlik Jaccard genetik uzaklık katsayısına göre hesaplanmıştır. Çeşitlerin ağaç dendogramları UPGMA yöntemine göre oluşturulmuş ve ayrıca Temel Bileşen Analizi ve Mantel test yapılmıştır. Tüm istatistiksel analizler NTSYS PC ver. 2.1 istatistik paket program kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ayrıca zeytinyağlarının yağ asiti profilleri değerlendirilmiştir.En iyi ayrım yaprak örneklerinde elde edilmiştir. Yaprak örneklerinde tüm çeşitler hemRAPD hem AFLP primerlerinde kendi içlerinde kümelenmişlerdir. Her bir AFLP primer çifti yaprak örneklerinde çeşitlerin ayrımlanmasını sağlamıştır. Yaprak ve zeytinyağı örneklerinin UPGMA dendogramları Ayvalık çeşiti hariç birbirine yakın bulunmuştur. Ayvalık çeşitine ait yaprak örnekleri, kendi çeşiti altında kümelenirken zeytinyağı örnekleri farklı kümelerde kümelenmişlerdir.Yaprak ve zeytinyağı örneklerinin genetik benzerlik matrislerinin korelasyonuRAPD için 0.56 AFLP için 0.36 olarak bulunmuştur.Anahtar Kelimeler; Zeytinyağı, DNA, RAPD, AFLP, çeşit, orijin In recent years, determining the origin of food has become important with acquisition of awareness of safety food production and consumption. Molecular techniques are being increasingly used in this field due to the high discriminant power and identifying capability.In this study, DNA fingerprint analyses of the main varieties grown in the Aegean region including leaves, fruits and olive oils, were analyzed by RAPD and AFLP markers. Memecik, Ayvalık, Gemlik, Domat and Erkence varietis were identified genetically by 6 RAPD primer and 8 AFLP primer combination. Pairwise similarities between samples were calculated using Jaccard?s coefficient of similarity and dendograms were constructed by the UPGMA method. Principal Component Analyses were performed in order to identify the genetic variation. Statistical analyses were performed using NTSYS PC ver. 2.1. software program.The best seperation was obtained by leaf samples. All varieties of leaf samples were grouped in themselves both in RAPD and in AFLP primers. Each AFLP primer combination were able to discriminate the leaf samples by varieties. UPGMA dendograms of leaf and olive oil samples were almost same except Ayvalık olive oils. While the leaf samples of Ayvalık variety clustered under its own variety the olive oil samples were clustered in different groups. Correlation of the similarity matrixes of leaf and olive oil samples were determined 0.56 for RAPD and 0.36 for AFLP. Keywords: Oliveoil, DNA, RAPD, AFLP, variety, origin 292 |