| Popis: |
ĠNSAN KAYNAKLARI YÖNETĠMĠNDE, ÇALIġANLARIN 360 DERECE PERFORMANS DEĞERLENDĠRMEYE YÖNELĠK TUTUMLARININ DEMOGRAFĠK DEĞĠġKENLER BAKIMINDAN ĠNCELENMESĠ: MAKĠNE SEKTÖRÜNDE BĠR UYGULAMA Şefika ŞÖLEN Yüksek Lisans Tezi, Ekonomi ve Finans Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Hüseyin YILMAZ 2020, XIV+ 95 sayfa Bu araştırmada, çalışanların 360 derece performans değerlendirmeye yönelik tutumlarının demografik değişkenleri bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nicel tarama modelinin bir türü olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın amacı ve kapsamı doğrultusunda Aydın ilindeki makine sektöründe faaliyet gösteren şirketler evreni oluşturmaktadır. Aydın Ticaret Odası‟na kayıtlı makine sektöründe faaliyette bulunan 111 firma çalışmanın evrenini oluşturmaktadır. Çalışan sayısı 100 ve üstü olan ayrıca insan kaynakları departmanı olan 2 firma olduğu görülmüştür. Çalışanların 360 derece performans tutumlarının belirlenmesine yönelik belirlenen bu 2 firma ile yüz yüze anket uygulanmıştır. Bu amaca yönelik olarak, örneklem grubunda bulunan çalışanların mesleki deneyim süresi, yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu ve kurumdaki pozisyonları 360 derece performans değerlendirmenin alt boyutları olan kurumsal faaliyetlere ilişkin çalışan tutumu, kendi bireysel katkısına ilişkin çalışan tutumu, insan kaynakları faaliyetlerinin etkinliğine ilişkin çalışan tutumu, geribildirimin kalitesine ilişkin çalışan tutumu ve geribildirimin sonuçlarının kalitesine ilişkin çalışan tutumu değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, 360 derece performans değerlendirme yöntemine ilişkin tutum ölçeği alt boyutları için yapılan korelasyon analizi sonucunda genel olarak 5 alt boyut arasında orta ve yüksek düzeyde pozitif yönlü ilişki olduğu belirlenmiştir. 360 derece değerlendirmeye yönelik çalışan tutumlarının mesleki deneyim değişkenine göre incelenmesi sonucunda tüm alt boyutlarda anlamlı bir farklılık görülmemiştir; tutum ölçeği alt boyutlarının tümünde yaş değişkeni, cinsiyet değişkeni, medeni durum değişkeni, eğitim durumu değişkeni ve kurum pozisyonu değişkenine göre anlamlı farklılık belirlenmiştir. ĠÇĠNDEKĠLER KABUL ONAY SAYFASI..................................................................................................i BĠLĠMSEL ETĠK BĠLDĠRĠM SAYFASI............................................................................................................ iii ÖZET.................................................................................................................................................................................................. iv ABSTRACT................................................................................................................................................................................... v ÖNSÖZ.............................................................................................................................................................................................. vi ġEKĠLLER DĠZĠNĠ.............................................................................................................xi TABLOLAR DĠZĠNĠ ..........................................................................................................xii EKLER DĠZĠNĠ...................................................................................................................xiii KISALTMALAR DĠZĠNĠ...................................................................................................xiv GĠRĠġ....................................................................................................................................1 1.BÖLÜM .............................................................................................................................2 1. ĠNSAN KAYNAKLARI YÖNETĠMĠNĠN KURAMSAL DÜZEYDE ĠNCELENMESĠ...................................................................................................................2 1.1. İnsan Kaynakları Yönetimiyle İlgili Kavramlar ........................................................2 1.1.1. Yönetim..............................................................................................................2 1.1.2. İnsan ve Rekabet ................................................................................................4 1.2. İnsan Kaynakları Yönetiminin Kapsamı ve Tarihsel Gelişimi ..................................4 1.3.İnsan Kaynakları Yönetiminin Amaçları ve Önemi ...................................................6 1.3.1.İnsan Kaynakları Yönetiminin Amaçları ............................................................6 1.3.2.İnsan Kaynakları Yönetiminin Önemi ................................................................7 1.4.İnsan Kaynakları Yönetiminin Temel İşlevleri...........................................................8 1.4.1. İnsan Kaynakları Planlaması ............................................................................. 1.4.2. Personel Bulma ve Seçimi .................................................................................9 1.4.3. İş Analizi ...........................................................................................................10 1.4.4. Eğitim ve Geliştirme .........................................................................................11 1.4.5. İşe Alıştırma (Oryantasyon) ..............................................................................12 viii 1.4.6. Kariyer Planlaması ............................................................................................12 1.4.7. Endüstriyel İlişkiler ...........................................................................................13 1.4.8. İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı Yönetimi ...............................................................14 1.4.9. Ücretlendirme Yönetimi ve Performans ............................................................14 1.5. Personel Yönetimi İle İnsan Kaynakları Yönetimi Arasındaki Benzerlik ve Farklar...............................................................................................................................15 2. BÖLÜM .......................................................................................................................19 2. ĠNSAN KAYNAKLARINDA PERFORMANS DEĞERLENDĠRME SÜRECĠ.......19 2.1. Performans Değerlendirme Kavramı ve Kapsamı .....................................................19 2.1.1. Performans Değerlendirme ................................................................................20 2.1.2. Performans Değerlendirmenin Amaçları ...........................................................21 2.1.3. Performans Değerlendirmenin Önemi ..............................................................21 2.2. Performans Değerlendirme Yöntemleri....................................................................22 2.2.1. Klasik Performans Değerlendirme Yöntemleri..................................................25 2.2.1.1 Kompozisyon ..............................................................................................25 2.2.1.2. Sıralama ve İkili Karşılaştırma Yöntemi....................................................25 2.2.1.3.Zorunlu Dağıtım Yöntemi ..........................................................................26 2.2.1.4 Zorunlu seçim yöntemi ...............................................................................26 2.2.1.5. Grafik Değerleme Yöntemi .......................................................................27 2.2.2. Çağdaş Performans Değerlendirme Yöntemleri ................................................28 2.2.2.1 Amaçlara Göre Değerlendirme....................................................................28 2.2.2.2 Değerlendirme Merkezleri Yöntemi ...........................................................28 2.2.2.3 Davranış Temelli Yöntem (Davranışa Dayalı Puanlama) ..........................29 2.2.2.4 Kritik Olaylar Tekniği ................................................................................29 2.2.2.5 360 Derece Performans Değerlendirme Yöntemi ......................................30 3. BÖLÜM ............................................................................................................................31 3. 360 DERECE PERFORMANS DEĞERLENDĠRME SĠSTEMĠ ...............................31 3.1. 360 Derece Performans Değerlendirme Sistemi ve İşletmelerde Uygulanması........31 ix 3.1.1. 360 Derece Performans Değerleme Sisteminin Kuramsal Düzeyde İncelenmesi...................................................................................................................32 3.1.1.1. 360 Derece Performans Değerleme Sisteminin Tanımlanması.................32 3.1.1.2. 360 Derece Performans Değerleme Sisteminin (PDS) Kapsamı ...............34 3.1.1.3. 360 Derece Performans Değerleme Sisteminin Önemi .............................36 3.1.2. 360 Derece Performans Değerleme Sisteminin Amaçları .................................37 3.1.3. 360 Derece Performans Değerleme Sisteminin Uygulamadaki Durumu ..........38 3.2. 360 Derece Performans Değerleme Sisteminin Tasarımı ve Kaynakları ..................39 3.3. 360 Derece Performans Değerleme Sisteminin Uygulanması Süreci........................44 3.4. 360 Derece Performans Değerlendirmenin Üstün Yönleri ve Yararları....................45 3.5. 360 Derece Performans Değerlendirmenin Dezavantajları ......................................47 3.6. 360 Derece Performans Değerlendirmede Yapılabilecek Bazı Hatalar ....................48 4. BÖLÜM ............................................................................................................................55 4. 360 DERECE PERFORMANS DEĞERLENDĠRME YÖNTEMĠ ĠLE ĠLGĠLĠ OLARAK MAKĠNE SEKTÖRÜNDE BĠR UYGULAMA.........................................55 4.1. Araştırmanın Amacı ve Önemi ..................................................................................55 4.2. Araştırmanın Modeli..................................................................................................55 4.3. Evren ve Örneklem ....................................................................................................57 4.4. Araştırmaya İlişkin Hipotezler...................................................................................57 4.5. Veri Toplama Araçları ...............................................................................................58 4.6. Verilerin Analizi ........................................................................................................58 4.6.1. Normallik Testi ...........................................................................................................59 4.6.2. Güvenilirlik Analizi (Cronbach's Alpha).....................................................................60 4.6.3. Değişkenler Arası Korelasyon Analizi ........................................................................63 4.7. Çalışmanın Bulguları .................................................................................................65 4.7.1. Çalışanların Demografik Özelliklerine Yönelik Tanımlayıcı Bulgular ...........65 x 5. SONUÇ VE TARTIġMA ................................................................................................78 KAYNAKLAR .....................................................................................................................83 EKLER .................................................................................................................................92 ÖZGEÇMĠġ .........................................................................................................................95 |
