Methylparabenin deniz kestanesi (Arbacia lixula) üzerindeki toksik etkileri
| Autor: | Tez, Serkan |
|---|---|
| Přispěvatelé: | Parlak, Hatice, Su Ürünleri Temel Bilimleri Anabilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü |
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2016 |
| Předmět: | |
| Popis: | Methylparaben, kozmetik, ilaç ve gıda endüstrileri başta olmak üzere, boya ve kağıt üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Günlük hayatın her alanında tüketilen ürünlerin içinde koruyucu kimyasal olarak bulunan methylparaben, kullanım ve atılım sonrası tüm diğer kimyasallar gibi sucul ekosistemlere giriş yapmaktadır. İlk kez 1996 yılında sucul ekosistemlerdeki varlıkları üzerine çalışılmış olan methylparabenin, akarsu, göl, deniz, atık su arıtma giriş suları ve işlem görerek arıtılmış bazı atık su arıtma tesislerinden alınan örneklerde ng/l-µg/l aralığında varlıklarına rastlanmıştır. Suda çok iyi çözünebilen bir kimyasal olmasına rağmen methylparaben, sürekli kullanım ve atılımına bağlı olarak sucul ekosistemlerde her zaman bulunur durumdadır. Endokrin bozucu kimyasallar olarak sınıflandırılan parabenlerden methylparaben, en yaygın ve yoğun olarak bulunan parabentürü olmuştur. Bu tez çalışmasında, organizmaların çevresel streslere en hassas olduğu erken yaşam evrelerindeki etkinin belirlenebilmesi için A. lixula türü deniz kestanesi ile yapılan biyodenemeler ile methylparabenin çeşitli konsantrasyonlarında genotoksik, embryotoksik ve spermiyotoksik etkileri, fertilizasyon başarısı ile döl kalitesi olarak ortaya koyulmuştur. A. lixula türü deniz kestanesinin yumurtaları çok koyu renkli olduğu için genotoksik çalışmalarda kullanılan yöntem geliştirilerek dekolorizasyon işlemi yapılmış ve mitotik bozukluklar belirlenebilmiştir. Denemeler sonucunda, methylparabenin 8 ppm ve üzeri konsantrasyonlarında A. lixula embryolarının larval aşamaya geçemediği ve konsantrasyona bağlı olarak mitotik bozukluklarda artış olduğu saptanmıştır. Methylparaben is widely used in industries like paint, paper and especially cosmetic, food and drug. Due to the presence in products as preservatives, which are widely used in daily life, methylparaben have been introduced to the aquatic ecosystems after usage and excretion just like all other chemicals. In 1996, the first study was published reporting methylparaben had been detected in water samples taken from aquatic environment and since then, it has been revealed that methylparaben is present in almost all of the samples collected from rivers, lakes, sea, influent and effluent waters of waste water treatment plants, in range of ng/l-µg/l. Although it is a fairly water soluble chemical, methylparaben is ubiquitous in aquatic ecosystems due to the continuous usage. Parabens are also classified as endocrine disruptor chemicals and methylparaben is reported to be the most common paraben type found in the environment. In this study, genotoxic, spermiotoxic and embrytoxic effects of methylparaben in different concentrations were studied by the bioassays using sea urchin Arbacia lixula as the test organism, to determine the effects in the early life stages when the organisms show the highest sensitivity to the environmental stresses. Since the A. lixula eggs are dark-coloured, the method used in genotoxicity were modified and developed to decolorize the eggs, therefore the mitotic aberrations could be determined. The results of the bioassays show that A. lixula embryos were not able to make it to the larval stage in concentrations of 8 ppm and above of methylparaben and number of mitotic aberrations tended to increase depending on methylparaben concentrations. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|