BALIJANSKI RECEPTI S TEKSTOVIMA NA ISTRIOTSKOM NARJEČU GIOVANNIJA OBROVZA
| Autor: | Cergna, Sandro |
|---|---|
| Jazyk: | italština |
| Rok vydání: | 2020 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Atti Volume L Issue 1 |
| ISSN: | 2718-3327 0392-9493 |
| Popis: | Il contributo offre una rassegna di 26 ricette tradizionali di Valle d’Istria, raccolte dalla viva voce dei parlanti il dialetto istrioto nella variante vallese tra il 2015 e il 2020, seguite ognuna dalla traduzione in lingua italiana. Accanto alle interviste con Vallesi, un’altra importante fonte nel corso della ricerca sono stati i Quaderni1 manoscritti di Giovanni Obrovaz, dai quali ho ricavato importanti notizie riguardanti la secolare realtà culinaria ed enologica della comunità, e testimoniata dal retaggio, tuttora presente, di quella cultura. Alternandosi al testo di cucina, le frasi, i dialoghi e i bozzetti di Obrovaz ne integrano la lettura, impreziosendo così la ricetta con ricordi ed eventi realmente accaduti e registrati dall’autore, o da lui soltanto immaginati. U radu je predstavljeno dvadeset šest recepata tradicionalnih kulinarskih jela iz Bala, prepisanih na balijansko-istriotsko narječje, onako kako su usmeno izrečena tijekom intervjua s Balijanima. Tekstove prati prijevod na talijanski jezik, kao i kratke skice i dijalozi preuzeti iz rukopisa Quaderni Giovannija Obrovza, također u izvornoj verziji na dijalektu i s prijevodom na talijanski, uz oznaku broja sveske i stranice. Vrlo su važno svjedočanstvo o svakodnevnom životu prije više od jednog stoljeća. Obrovčevi Quaderni, napisani u razdoblju od 1965. do 1971., također su vrijedan izvor informacija o tadašnjim prehrambenim navikama. Otkrivaju nam jednostavnu, ali naravnu seljačku kuhinju koja je slijedila sezonske cikluse, a čiji korijeni sežu stoljećima u mletačku kulinarsku tradiciju (riži i biži, pašta i fažol, marinirane sardele, palenta sa sirom, bakalar, salama sopressa, dinstani kelj, pinca, fritule, bisi n tecia, figà) te kao i tršćanska i furlanska kuhinja, u austrougarsku (prežgana juha, kiseli kupus, kisela repa, štrudla od jabuke, museto – vrsta tlačenice, kiflice), ali u ograničenoj mjeri i u slavensku (maneštra od bobići, žličnjaci, fracadisi – vrsta pašte). Kao i u svim siromašnim kuhinjama iz prošlosti, tako ni za balijansku glavna svrha nije bila osmišljavati ukusna jela, već se hrana pripremala zbog zadovoljenja osjećaja gladi, posebno nakon teških seoskih radova. Zbog toga se svakodnevna prehrana uglavnom temeljila na jednom jelu, ali okrepljujućem i sadržajnom. Uvijek su bile prisutne palenta, tjestenina ili juha, pripremljene u raznim varijacijama. Meso se rijetko konzumiralo, ali nikad ga nije nedostajalo u važnim prigodama kao što su bile proslave vjenčanja, rođenja ili blagdana Uskrsa, Božića ili praznika posvećenog zaštitniku Bala, blaženom Giulianu, 1. svibnja. Učestalije se koristila riba: sardele, inčuni, menule, marinirane s tipičnim saorom, ili girice, pripremljene i konzervirane u soli kako bi se mogle konzumirati i nakon nekoliko dana. Kuharica ne prati doslovce klasičnu raspodjelu sljedova: predjelo, prvo jelo, drugo jelo, prilog, desert i voće, međutim, kako bi se olakšalo čitanje, takvim su redom predstavljeni. Ovaj doprinos je dio većeg projekta na kojem autor predano radi od 2015. godine, a koji će uskoro biti objavljen u monografskom obliku. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|