Barda‘ī and the Commentary Method He Followed in His Work ‘Sa‘dullāh al-Saghīr’

Autor: Küçükzoroğlu, Merve
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu
Popis: Abdülkāhir el-Cürcânî (öl. 471/1078-79), Arap dili alanının mihenk taşlarından biridir. Nahiv alanında önemli eserler kaleme alan Cürcânî’nin el-‘Avâmilü’l-mi’e adını verdiği eser birçok dilci tarafından beğenilmiş, üzerine muhtelif şerh çalışmaları yapılmıştır. Bahsi geçen şerh çalışmalarından biri de Sa‘dullāh el-Berde‘î (öl. 609/1212) tarafından telif edilip Sa‘dullâh es-sağîr ismiyle meşhur olan ‘Avâmil şerhidir. Berde‘î, farklı ilimlerle iştigal etmiş ancak nahiv alanında öne çıkan bir âlim olmuştur. Yazdığı eserler ve verdiği derslerle yaşadığı dönemde bulunduğu beldenin önemli isimlerinden biri olmuştur. Muhtelif alanlarda eserleri olmakla birlikte nahiv alanında yazdığı eserler büyük önem arz etmektedir. Günümüze ulaşan en önemli eserlerinden biri, Zemahşerî’nin el-Unmûzec eseri için yazdığı Hadâiku’d-dekâik isimli şerhtir. Söz konusu eser hâlâ medreselerde okutulagelen ders kitapları arasında yer almaktadır. Çalışmamızın esas konusunu teşkil eden bir diğer eseri ise Cürcânî’nin el-‘Avâmilü’l-mie telifi üzerine yazdığı ve Sa‘dullâh es-sağîr adıyla şöhret kazanan şerhtir. Araştırmamızda Berde‘î’nin takip ettiği şerh metodu ele alınmıştır. Söz konusu eser, dönem âlimlerinin yaptıkları çalışmalara konu olmasının yanı sıra Hadâiku’d-dekâik gibi medrese müfredatında yerini almış ve günümüzde okutulmaya devam eden eserler silsilesine katılmıştır. Berde‘î’nin şerhinde uygulamış olduğu yöntem, eserin hem âlimler hem de talebeler nezdinde teveccüh gösterilen bir konumda olmasını etkilemiştir. Berde‘î ve ‘Avâmil üzerine yazmış olduğu şerhi hakkında yapılan çalışmalar incelendiğinde hem müellif hem de mezkûr eseri hakkında yapılan çalışmaların azlığı dikkat çekmektedir. Araştırmamız vesilesiyle bu eksikliğin bir nebze de olsa giderilmesine gayret gösterilmiştir. Şârihin kullandığı metodun ele alınması suretiyle eserin büyük bir ilgi görüp hâlâ medreselerde tercih edilme sebeplerine ışık tutulmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda Cürcânî ve ‘Avâmil eseri hakkında genel bir bilgilendirmenin sonrasında Berde‘î’nin biyografisine yer verilmiştir. Akabinde müellifin takip ettiği şerh yöntemi, kitabın incelenmesinin ardından detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Araştırmamız sonunda müellifin memzûc bir şekilde kaleme aldığı şerhinde genel olarak ‘Avâmil’de takip edilen metoda tâbî olduğu görülmüştür. Cürcânî’nin eserinde kullandığı, anlaşılmayacağını düşündüğü kelime ve terkipleri izah etme yoluna gitmiştir. Meselelerin okurun zihninde net bir şekilde yerleşmesi adına yalın ve anlaşılır bir dil kullanmış, konuları izah ederken yaptığı açıklamalarda orta yolu tutarak okuyucuyu ayrıntılara boğan bir anlatım tarzı benimsememiştir. Aynı şekilde anlamda kapalılığa sebebiyet verip mananın anlaşılmasına mâni olacak bir yöntem de takip etmemiştir. Okuyucunun zihnini kitap boyunca diri ve canlı tutacak ibareler kullanmıştır. İhtilaflı meselelerde sair görüşleri zikretmiş, kendi görüşünü sarahaten ya da üstü kapalı bir şekilde belirtmiştir. İstişhâd noktasında Cürcânî de Berde‘î de ayet ve Arap kelamını kullanmışlar, hadislerden şahit getirmemişlerdir. Takip edilen bu yöntemler çalışmamızda eserden örnekler sunularak detaylı bir şekilde işlenmiştir.
‘Abdulḳāhir al-Jurjānī (d. 471/1078-79) is one of the cornerstones of the Arabic language field. The work named al-‘Awāmilu’l-mi’a by Jurjānī, who wrote important works in the field of grammar, was liked by many linguists, and various comments were made on it. One of the aforementioned comment works is the al-‘Awāmil commentary, which was compiled by Sa‘dullāh al-Barda‘ī (d. 609/1212) and became famous with the name Sa‘dullāh al-Saghīr. Barda‘ī was engaged in different sciences but became a prominent scholar in the field of syntax. With the works he wrote and the lessons he gave, he became one of the important names in the town he lived in. Although he has works in various fields, the works he wrote in the field of syntax are of great importance. One of the most important works that have survived to the present day is commentary called Ḥadāʾiḳ al-daḳā’iḳ, written for Zamaḫsherī’s work al-Unmūdhej. The work in question is still among the textbooks taught in madrasahs. Another work that constitutes the main subject of our study is the comment that was written for Jurjānī’s work al-‘Awāmilu’l-mi’a, which gained fame under the name of Sa‘dullāh al-Saghīr. In our research, the commentary method followed by Barda‘ī has been discussed. The work in question, besides being the subject of the studies of the scholars of that period, took its place in the madrasa curriculum like Ḥadāʾiḳ al-daḳā’iḳ and joined the series of works that continue to be taught today. The method that Barda‘ī applied in his commentary affected the fact that the work was in a position of interest for both scholars and students. When the studies on Barda‘ī and his commentary for al-‘Awāmil are examined, the scarcity of studies on both the author and his work draws attention. Through our research, we have tried to make up for this shortcoming. Considering the method used by the commentator, it has been tried to shed light on why the work has attracted great interest and is still preferred in madrasahs. In our study, after general information about Jurjānī and his work al-‘Awāmil, Barda‘ī's biography is given. Afterward, the comment method followed by the author was discussed in detail after the book was examined. As a result of our research, it has been seen that the author's commentary, which he wrote in a metaphorical way, is generally subject to the method followed in al-‘Awāmil. He tried to explain the words and combinations that Jurjānī used in his work, which he thought could not be understood. He used simple and understandable language in order for the issues to be settled in the mind of the reader clearly, and while explaining the subjects, he kept the middle way in his explanations and did not adopt a narrative style that suffocates the reader with details. Likewise, he did not follow a method that would cause closure in the meaning and prevent the understanding of the meaning. He used phrases to keep the reader's mind alive throughout the book. He mentioned other views on controversial issues and expressed his own opinion either explicitly or implicitly. Both Jurjānī and Barda‘ī used verses and Arabic word for proof (istishhād) and did not bring any evidence (shāhid) from hadiths. These methods, which are followed, have been studied in detail by presenting examples from work in our study.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: