Popis: |
Karcinom jajnika predstavlja najletalniji ginekološki karcinom. Naziva se još ''tihi ubojica'' jer više od 80% oboljelih nema simptome u trenutku kada je bolest uznapredovala. Simptomi su veoma nespecifični, te iako postotak izlječenja u ranom stadiju bolesti iznosi 90%, samo 20% bolesnika biva dijagnosticirano na vrijeme. Signalni put Hedgehog-Gli (HH-GLI) je jedan od ključnih regulatora pravilnog embrionalnog razvoja. Unatoč slabijoj aktivnosti u odraslom organizmu, pravilno funkcioniranje HH-GLI nužno je za održavanje matičnih i progenitorskih stanica, te regeneraciju tkiva. HH-GLI je uključen u karcinogenezu jajnika kroz nekoliko mehanizama koji u konačnici dovode do aktivacije proteina GLI. Do nedavno se primarno odgovornim za razvoj karcinoma jajnika smatrao protein GLI1, no GLI2 i GLI3 također igraju ulogu u tom procesu modulirajući njegovu aktivnost te transkripciju zajedničkih ciljnih gena. U svrhu određivanja funkcije pojedinog proteina GLI u karcinogenezi jajnika, konstruirane su stanične linije karcinoma jajnika SKOV3 kojima su pomoću sustava CRISPR/Cas9 uklonjeni geni GLI1, GLI2 ili GLI3 . Istražen je utjecaj inhibitora proteina GLI, GANT-61 na staničnu proliferaciju, apoptozu, stanični ciklus, migraciju te sposobnost formiranja kolonija. Različiti odgovori staničnih linija međusobno te u odnosu na stanice divljeg tipa dokazuju da su sva tri proteina GLI uključena u razvoj karcinoma jajnika. Također je ispitana uloga pojedinih proteina GLI u regulaciji ekspresije gena BIRC5, koji kodira nekoliko izoformi proteina survivina. Survivin je inhibitor apoptoze koji predstavlja direktnu transkripcijsku metu HH-GLI. Ekspresija survivina u tumorima povezuje se s agresivnošću tumora, rezistencijom na terapiju te lošijom stopom preživljenja. Do sada je opisano pet izoformi ovog proteina (divlji tip, 2α, 2B, 3B i ΔEx3). Smatra se da ekspresija različitih izoformi survivina oblikuje patološke karakteristike nekih tumora. Koristeći konstruirane stanične linije SKOV3, ispitana je uloga proteina GLI na regulaciju ekspresije izoformi survivina. Kod KO staničnih linija GLI1 i GLI2 dokazana je smanjena ekspresija izoformi survivina, dok GLI3 KO nema utjecaj na ekspresiju izoformi. GLI1 KO regulira ekspresiju svih izoformi, a GLI2 ima utjecaj isključivo na izoforme 3B i ΔEx3. Tretman KO staničnih linija inhibitorom GANT-61 ima efekt na izoformu divljeg tipa, 2α i 2B iz čega se može zaključiti da su ove izoforme kontrolirane od strane GLI1 i GLI2. Usporedbom bazalne ekspresije izoformi survivina u staničnim linijama i tkivu karcinoma jajnika, potvrđeno je da stanična linija SKOV3 predstavlja vjerodostojan model za proučavanje izoformi survivina u karcinomu jajnika. |