| Popis: |
Državni hidrometeorološki zavod sudjeluje u programu suradnje za praćenje i procjenu daljinskog prijenosa atmosferskog onečišćenja u Europi (EMEP program) od 1981. godine koji je uspostavljen u okviru Konvencije o dalekosežnom prekograničnom onečišćenju zraka (CLRTAP). Postaja Puntijarka dio je EMEP mreže postaja i kao pozadinska postaja reprezentativna je za praćenje prekograničnog prijenosa atmosferskih onečišćenja te praćenje učinkovitosti provođenja međunarodnih sporazuma o smanjivanju emisija. Praćenje i analiza kemijskog sastava oborine i zraka omogućuje razumijevanje i povezivanje izvorišnih područja emisija s atmosferskim procesima i putanjama prijenosa onečišćujućih tvari te razlučivanje lokalnih i regionalnih utjecaja na kvalitetu zraka. U ovom radu su analizirani podaci za oborinu i lebdeće čestice aerodinamičkog promjera 2, 5 μm (PM2, 5) i 10 μm (PM10) za mjernu postaju Puntijarka za 2017. i 2018. godinu. Dnevni uzorci oborine prikupljani su otvorenim polietilenskim lijevcima s rezervoarom (bulk uzorkivač) a uzorci lebdećih čestica LVS uzorkivačima te su analizirani u skladu s važećim normama. Kiselost oborine određena je pH-metrom, koncentracije glavnih iona u oborini i PM2, 5 frakciji (SO42-, NO3-, Cl-, NH4+, Na+, K+, Ca2+ i Mg2+) određene su ionskim kromatografom a koncentracije policikličkih aromatskih ugljikovodika (benzo(a)pirena, krizena, benzo[a]antracena, benzo[b]fluorantena, benzo[j]fluorantena, benzo[k]fluorantena, dibenzo[a, h]antracena, indeno[1, 2, 3- cd]pirena i benzo[ghi]perilena) u frakciji lebdećih čestica PM10 određene su plinskom kromatografijom spregnutom s masenim spektrometrom (GC-MS). Masena koncentracija PM2, 5 i PM10 frakcije određena je gravimetrijskom metodom. Praćenjem kvalitete oborine dokazana je mala prisutnost štetnog kiselog taloženja tvari iz atmosfere putem oborine. Ukupno godišnje taloženje kiselih komponenti je ispod granice štetnog utjecaja na okoliš. Masene koncentracije policikličkih aromatskih ugljikovodika u PM10 frakciji su više u zimskim mjesecima što upućuje na lokalni izvor tih onečišćenja prvenstveno uzrokovan povećanim emisijama iz ložišta. |
