| Popis: |
U gospodarsku se modernizaciju u Banskoj Hrvatskoj na prijelomu 19. u 20. st. srpska financijska i građanska elita dobrim dijelom uključuje adaptacijom predmodernih struktura društva. Mreža srpskih ekonomskih organizacija u Austro-Ugarskoj, koja nastaje oko središnjih zagrebačkih institucija pod vodstvom oporbene Srpske samostalne stranke, V. Matijevića i Srpske banke u Zagrebu, ima izrazito nacionalan značaj, strukturirajući se na proklamiranim načelima ekskluzivnoga srpskog nacionalizma uspješno je koncentrirala politički i profesionalno raznorodan ljudski potencijal, financijske institucije te kapital srpskog stanovništva s cijelog područja Habsburške Monarhije, pa i iz susjedne Kraljevine srbije. Niz unutarnjih i vanjskih činitelja pridonjeli su ekspanziji srpskog bankarstva u Hrvatskoj u tom razdoblju, a u osnaženoj ekonomskoj organizaciji treba tražiti i važno ishodište dolaska hrvatske i srpske oporbe na vlast 1906. g. Iz modernizacijske perspektive ekskluzivni se nacionalizmi središnjih samostalskih institucija bitno razlikuju: Srbobranova je nacionalna propaganda kočila političku modernizaciju srpske zajednice u Hrvatskoj, a ona Srpske banke u Zagrebu ojačala je i stvorila gospodarski diferenciran sloj srpske manjine u cijeloj Monarhiji. |
