اعتباریابی و رواسازی مقیاس خودگزارشی ADHD بزرگسالان کانرز (CAARS–S:SV) در جمعیت ایرانی

Autor: مریم مقدسین, پروین دیباج‌نیا
Jazyk: perština
Rok vydání: 2020
Předmět:
Zdroj: روانشناسی بالینی و شخصیت, Vol 18, Iss 1, Pp 177-199 (2020)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2345-2188
2345-4784
DOI: 10.22070/cpap.2020.2931
Popis: مقدمه: اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی اغلب تا دوران بزرگسالی ادامه می‌یابد. ابزارهای تشخیص این اختلال در کودکی، روایی و اعتبار مناسبی دارد، اما تشخیص آن در بزرگسالان کماکان با مشکلاتی همراه است. بنابراین اقداماتی در جهت ایجاد ملاک‌های اختصاصی برای تشخیص اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی بزرگسالان نیاز است. در حال حاضر نسخه‌های متنوع مقیاس‌های درجه‌بندی اختلال کمبود توجه -بیش‌فعالی بزرگسالان کانرز، استاندارد بین‌المللی برای ارزیابی این اختلال دارد.روش: این مطالعه به اعتباریابی، رواسازی و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی فرم فارسی نسخه خودگزارش‌دهی مقیاس درجه‌بندی اختلال کمبود‌ توجهی - بیش‌فعالی بزرگسالان کانرز می‌پردازد. روش مطالعه تحلیلی - توصیفی از نوع مطالعات همبستگی – روان‌سنجی است. به‌منظور بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه در جمعیت بهنجار نمونه‌ای شامل 1021 آزمودنی نسخه خودگزارش‌دهی مقیاس درجه‌بندی اختلال کمبود توجه - بیش‌فعالی بزرگسالان کانرز و متغیرهای دموگرافیک را تکمیل کردند. برای تعیین همسانی درونی و ثبات آزمون از ضریب آلفای کرونباخ و همبستگی بین دو اجرا با فاصله‌ی 4 هفته‌ی آزمون استفاده شد. برای بررسی ساختار عاملی مدل فارسی و تأیید ساختار عاملی فرم اصلی آمریکایی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی انجام شد. همچنین، به‌منظور بررسی روایی ملاک یا روایی تفکیکی پرسشنامه، نمونه‌ای شامل 77 بزرگسال مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی و 79 آزمودنی سالم به‌عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. تشخیص اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی از طریق مصاحبه‌ی بالینی ساختاریافته بر اساس «دی. اس. ام.» انجام گرفت.نتایج: تحلیل عاملی اکتشافی از طریق روش محورهای اصلی، با توجه به چرخش متمایل ابلیمین، انجام شد. آزمون کیزر – میر - اکلین، برای بررسی کیفیت نمونه‌گیری برابر با 0.912 و مقدار کرویت بارتلت با درجه آزادی 435 برابر با 2011.36 (0.0001>p)، به‌دست آمد، که هر دو مقدار نشان دهنده‌ی مناسب بودن انجام تحلیل عاملی اکتشافی است. لازم به ذکر است که مدل سه عاملی، 68 درصد از واریانس متغیرها را تبیین کرد. همچنین، نتایج بدست آمده حاکی از همسانی درونی یا ضریب آلفای کرونباخ بسیار بالا برای خرده‌مقیاس‌های پرسشنامه است. مقدار ضریب آلفای کرونباخ برای سه عامل به ترتیب برابر با 0.802، 0.758 و 0.869 به‌دست آمد. نسخه‌ی فارسی مقیاس درجه‌بندی اختلال کمبود توجه - بیش‌فعالی بزرگسالان کانرز: نسخه غربال‌گری خودگزارشی آن پرسشنامه روایی برای تشخیص‌گذاری بین بزرگسالان مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی و سالم است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی بر اساس 30 سئوال مقیاس، با مدل اصلی آمریکایی برازش بالایی را نشان داد. به‌عبارت‌دیگر، شاخص‌های برازش تحلیل عاملی تأییدی برازش بالایی را نشان دادند. نتایج بازآزمایی در دو اجرای پرسشنامه حاکی از ثبات این تست در جمعیت ایرانی است.بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های به‌دست آمده می‌توان نتیجه گرفت که مقیاس درجه‌بندی اختلال کمبود توجه - بیش‌فعالی بزرگسالان کانرز: نسخه غربال‌گری خودگزارشی دارای اعتبار و روایی بالا و همچنین، ویژگی‌های روان‌سنجی مناسبی است و نشان می‌دهد استفاده از این پرسشنامه در جمعیت ایرانی مناسب است.
Databáze: Directory of Open Access Journals
Externí odkaz: