امنیت انرژی و فرضیة جداسازی: شواهدی از جنگ روسیه و اوکراین

Autor: سعید راسخی, سارا قنبرتبار
Jazyk: perština
Rok vydání: 2024
Předmět:
Zdroj: مطالعات کشورها, Vol 2, Iss 1, Pp 91-115 (2024)
Druh dokumentu: article
ISSN: 2980-9193
DOI: 10.22059/jcountst.2023.367548.1073
Popis: تسلط بر کانون‌های تولید و منبع انرژی و امنیت انرژی از اهداف سیاستگذاران در حوزة روابط بین‌الملل است. از جنبة اقتصادی، امنیت انرژی برای کشورهای مصرف‌کننده به‌معنای پایداری رشد اقتصادی و برای کشورهای صادرکننده تأمین مالی برای رشد اقتصادی است. با آگاهی از این موضوع، کشورهای واردکننده و صادرکنندة انرژی در تلاش برای ارتقای امنیت انرژی، سیاست‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مختلفی را به‌کار می‌گیرند. یکی از مهم‌ترین این سیاست‌ها جداسازی مصرف انرژی از رشد اقتصادی است. این موضوع، به‌ویژه در شرایطی اهمیت دارد که کشور متخاصم از انرژی همچون اهرمی برای قدرت سیاسی و اقتصادی خود بهره می‌جوید. متون رسمی جداسازی اقتصاد و انرژی به اوایل دهة 2000 برمی‌گردد، ولی ارتباط این پدیده با امنیت انرژی، نوآوری مقالة حاضر محسوب می‌شود. انتظار می‌رود امنیت انرژی ارتباط نزدیکی با فرضیة جداسازی داشته باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، عبارت است از بررسی جداسازی رشد اقتصادی و مصرف انرژی در کشورهای واردکنندة انرژی (اتحادیة اروپا، کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعة اقتصادی (OECD)، چین و آمریکا) و نیز صادرکنندة مهم منابع انرژی (روسیه)، طی 2000 تا 2021م. برای این منظور، از روش تاپیو استفاده شده است. محاسبات و نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد روسیه و آمریکا دارای راهبرد امنیت انرژی، و OECD و چین فاقد راهبردی مشخص در تأمین امنیت انرژی بوده‌اند. در منطقة OECD، به‌دلیل ناهمگنی، و در چین، به‌دلیل راهبرد رشد سریع اقتصادی، احتمالاً به مخاطرات امنیت انرژی کمتر توجه شده است. اتحادیة اروپا، اگرچه محتاط‌تر عمل کرده است، همچنان جداسازی قوی و پویایی نداشته است. همچنین، به‌نظر می‌رسد سیاست تهاجمی روسیه موجب می‌شود کشورهای توسعه‌یافته و مصرف‌کنندة انرژی در راهبرد امنیت انرژی به جداسازی پایدار رشد اقتصادی و مصرف انرژی توجه بیشتری کنند. در مجموع، مخاطرات امنیت انرژی مؤلفه‌ای جداناپذیر از امنیت ملی است و در کنار سایر عوامل، کشورها را به جداسازی بیشتر ترغیب کرده است.
Databáze: Directory of Open Access Journals