AN ASSESSMENT ON THE USE OF ORGAN NAMES İN DİVAN-I HİKMET

Autor: YORULMAZ KAHVE, Merve
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2022
Předmět:
Zdroj: Issue: 111 66-92
Türkoloji
ISSN: 1727-060X
2664-3162
Popis: Люди всегда предпочитали быть понятыми и поэтому использовали термины, которые являются общими и для их собеседников, чтобы выразить то, что они сформировали в своем сознании. Таким образом, им удавалось просто выражать себя, а также сопереживать. Этот успех длился дольше, чем человеческая жизнь, и созданные таким образом учения передавались обществам по наследству. Неизбежным фактом является то, что сравнения и наименования они приписывают отражениям своего тела, которые являются их наиболее важными средствами для передачи своих мыслей. Можно сказать, что люди впервые начали вести социальную жизнь, придав значение своему телу и дав названия ему. Потому что первым подарком, преподнесенным человеку, было его тело. Поскольку это является частью повседневной жизни, названия органов имеют неоспоримое значение в процессе формирования элементов тела в сознании. Труд Ахмеда Ясави «Диван-и Хикмет», который в XII веке оказал большое влияние среди тюрков на территории Туркестана и разъяснил им на простом языке принципы ислама и суфизма, имеет очень важный материал с точки зрения языка и лексики, а также с точки зрения содержания. В нашем исследовании мы попытались сделать выводы о традиции осмысления жизни и именования путем определения названий органов в хикметах из «Диван-и Хикмета».
People have always preferred to be understandable and remain so by using terms that are also the common denominator of their interlocutors in order to express the acceptances or rejections they have formed in their minds. Thus, they have managed to express themselves as purely as they have established sympathy. This achievement has lasted longer than a human lifetime, and the teachings created in this way have been inherited by societies. It is an inevitable fact that people upload and name examples with reflections from their bodies, which are their most important tools when sharing their thoughts. It can be said that human beings first started to establish a social life by making sense of their body and naming it. Because the first gift offered to man in the adventure of existence was his body. Due to the fact that it is a part and shaper of everyday life, the names of organs are of undeniable importance at the stage of shaping the body element in the minds. In the 12th century, Ahmed Yesevi's Divan-ı Hikmet, which deciphered the principles of Islam and Sufism in a simple language, creating a significant impact among the Turks in the geography of Turkestan, has a very important material in terms of language and vocabulary as well as in terms of content. In our study, the names of the organs in the wisdom contained in the “Divan-ı Hikmet” were determined and it was tried to make inferences on the tradition of meaning and naming life.
Адамдар өздерінің саналарында қалыптасқан қабылдау және қабылдамау сезімін білдіру үшін тілдесудің ортақ белгісі болып табылатын бір-біріне түсінікті терминдерді қолданды. Осылайша, олар өздері достық қарым-қатынас құру арқылы оңай түсінісе алды. Бұл жетістік адам өмірінде ұзаққа созылды және ілімдер сол қалпында қоғамға мұра болып сақталып қалды. Адамдардың өз ойларымен бөліскенде ең маңызды құралы болып табылатын ұқсастықтың денеде көрініс табуы екені сөзсіз шындық. Бұл адамдардың денелерінің көрінісі болып табылатын және есімдерді жасайтын ойларымен алмасудың маңызды құралдарын жасайтындығы сөзсіз. Адам алдымен денесін түсініп, атын атап, әлеуметтік өмір сүре бастады деп айтуға болады. Себебі, қалыптасу барысында адамға берілген сый - ол денесі. Ол күнделікті өмірдің бір бөлігі және қалыптастырушы болғандықтан, дене элементін санада қалыптастыру процесінде мүше атауларының ықпалы бар. XII ғасырда Түркістан аймағында түркілер арасында елеулі ықпалға ие болған, оларға ислам мен сопылық қағидаларын түсінікті тілмен жеткізген Ахмет Ясауидің «Диуани Хикметі» тіл, сөздік және мазмұны жағынан өте маңызды, бай материалға ие. Зерттеуімізде «Диуани Хикмет» шығармасында орын алған дене мүше атауларын анықтау арқылы өмірдің мән-мағынасы мен ат қою дәстүрі тұрғысынан қарастырылған.
İnsanlar, dimağlarında şekillendirdikleri kabulleri ya da retleri ifade etmek için muhataplarının da ortak paydası olan terimleri kullanarak anlaşılabilir olmayı ve kalmayı her zaman tercih etmişlerdir. Böylece duygudaşlık kurdukları kadar kendilerini de salt olarak anlatmayı başarmışlardır. Bu başarı bir insan ömründen daha uzun sürmüş ve bu şekilde oluşturulan öğretiler toplumlara miras kalmıştır. İnsanların düşüncelerini paylaşırken en önemli vasıtaları olan bedenlerinden yansımalarla teşbihi yüklemeler ve adlandırma yapmaları kaçınılmaz bir gerçektir. İnsanoğlunun öncelikle bedenini anlamlandırarak ve adlandırarak sosyal bir hayat tesis etmeye başladığı söylenebilir. Çünkü varoluş serüveninde insana sunulan ilk armağan bedenleri olmuştur. Gündelik hayatın bir parçası ve şekillendiricisi olması sebebiyle beden unsurunun zihinlerde şekillenmesi aşamasında organ adları yadsınamaz bir önem arz etmektedir. XII. yüzyılda, Türkistan coğrafyasındaki Türkler arasında önemli bir etki yaratarak onlara İslamiyet ve tasavvufun esaslarını sade bir dille anlatan Ahmed Yesevî’nin Dîvân-ı Hikmet’i içerik bakımından olduğu kadar dil ve söz varlığı açısından da çok önemli bir malzemeye sahiptir. Çalışmada “Dîvân-ı Hikmet”te yer alan hikmetlerdeki organ adları tespit edilerek hayatı anlamlandırma ve adlandırma geleneği üzerinde çıkarımlarda bulunulmaya çalışılmıştır.
Databáze: OpenAIRE