CÜVEYNÎ’NİN İSTİRSÂL MESELESİ İLE AHVÂL TEORİSİ VE BU KONULAR ETRAFINDA CEREYAN EDEN TARTIŞMALAR
| Autor: | SEVGİLİ, Mehmet Macit |
|---|---|
| Rok vydání: | 2016 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Volume: 1, Issue: 2 139-158 Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| ISSN: | 2148-385X |
| Popis: | İstirsâl, Allah’ın ilim sıfatıyla ilintili bir meseledir. Cüveynî, Burhânadlı eserinde bu meseleyle ilgili düşüncelerini aktardığı bir pasaja yerverir. Burhân şârihleri, İbn Teymiyye ve Zehebî gibi âlimler, bu pasajdanhareketle Cüveynî’nin Allah’ın cüziyyâtı bilmediği görüşündeolduğınu öne sürmüşlerdir. Tâcuddin Sübkî ise eleştiriler karşısındaCüveynî’yi harâretli bir şekilde savunmuş ve onun Allah’ın cüziyyâtıbildiği görüşüne sahip olduğunu ispatlamaya çalışmıştır. Cüveynî’ninpasajının yanlış anlaşıldığını düşünen Sübkî, anlaşılması gerekenmana çerçevesinde uzun değerlendirmelerde bulunmuştur. Esasındataraflar arasındaki çekişmelerin temelinde mezhepsel farklılıklar yeralmaktadır. Araştırma neticesinde Cüveynî’nin felsefecilerin Allah’ıncüziyyâtı bilmediği görüşünü benimsemediğini; ancak söz konusudüşüncesiyle Eş’arîlik çizgisinden saptığını müşâhede ettik.Ahvâl, zât-sıfat ilişkisini çözümlemeye yönelik bir Mutezile teorisidir.Bunun Mutezile dışındaki en önemli teorisyeni Cüveynî’dir. Cüveynî, ahvâl teorisiyle ilgili özgün açılımlar geliştirmiş ve buna kayda değer katkılar sunmuştur. Bu sayede o, teoriyi Eş’arîliğe uyarlamayı amaçlamıştır. Cüveynî, Şâmil ve İrşâd adlı eserlerinde ahvâl teorisini kabul etmiş ve savunmuş; en son kaleme aldığı eserlerinden biri olan Burhân adlı eserinde ise teorinin bâtıl olduğunu belirtmiş ve bundan rücû ettiğini deklare etmiştir. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|