Ata Köpek Mergen as Joke Character in Turkmen Literature: His Life and Jokes
| Autor: | SAKALLI, Erol, ŞİMŞEK, İbrahim Kubilay |
|---|---|
| Jazyk: | turečtina |
| Rok vydání: | 2021 |
| Předmět: | |
| Zdroj: | Volume: 5, Issue: 2 262-272 Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD) |
| ISSN: | 2587-1293 |
| Popis: | Türkmenler, çok zengin bir sözlü edebiyat geleneğine sahiptir. Bu sözlü edebiyatürünlerinin içerisinde fıkralar ve ana kahramanları olan fıkra tipleri oldukça geniş bir yertutmaktadır. Türkmen sözlü edebiyatında yer alan önemli fıkra tiplerinden biri de Ata KöpekMergen’dir. Ata Köpek, 11 Aralık 1898 tarihinde Marı’da dünyaya gelmiştir. O, henüz çocukyaşlarında iken babasından, köy halkından ve eğitim aldığı eski tarzdaki medreseden Türkmenşair ve edebiyatçıları hakkında bilgi sahibi olmuş ve onların eserlerini okumuştur. Dönemininönemli dergi ve gazetelerinde makale, şiir ve fıkralarına yer verilmiştir. Genç yaşlarında fıkracıkimliği ile ön plana çıkan Ata Köpek Mergen’in en önemli özelliği hem bir fıkra anlatıcısıolması hem de fıkralara konu olmasıdır. Yani fıkralar onun etrafında şekillenmiştir. Onunfıkralarında; dini kullanarak halkı maddi ve manevi olarak istismar eden hilekâr mollalar,sadece kendi çıkarını düşünen siyasi (kolhoz) yöneticilerin halka karşı tutumları ve burjuvazininhalkı küçük görmesi yani zengin-fakir çatışması gibi konular karşımıza çıkmaktadır. Mergen, bufıkralarında toplumun aksamasına neden olan tüm kusurlara satirik ve didaktik bir üsluplayaklaşmaktadır. Bu çalışmada mizah ve fıkra kavramları genel olarak ele alınıp Türkmenedebiyatında fıkra türüne kısaca değinilmiştir. Ardından Ata Köpek’in hayatı ve edebi kişiliğihakkında bilgi verilmiş ve son olarak da bazı fıkralarından örnekler Türkiye Türkçesi ileverilerek incelenmiştir. Turkmens have a very rich oral literature tradition. Jokes and the character of jokes,which are the main protagonists, have a wide place in these products of oral literature. Animportant joke character in Turkmen oral literature is Ata Köpek Mergen. Ata Köpek was bornin Marı province on December 11, 1898 During his childhood, Ata Köpek learned aboutTurkmen poets and literati from his father, then from the people of village and in the old-stylemadrasa where he was educated, and read their works. His articles, poems and jokes werepublished in important magazines and newspapers of that period. The most important feature ofMergen, who came to the fore with his joker identity at a young age, is that he is both thenarrator and the subject of the jokes. So the jokes are shaped around him. In his jokes; we seemullahs who abuse the people financially and spiritually by using religion, the attitudes of thepolitical (Kolhoz: collective farm) administrators who only think of their own benefits, thebourgeoisie's contempt for the people, that is the conflict between the rich and the poor. In thesejokes, Mergen approaches all the faults that cause social disruption with a satirical and didacticstyle. In this study, the concepts of humor and joke are discussed in general and the type ofjokes in Turkmen literature is briefly mentioned. Then, information was given about AtaKöpek’s life and literary personality, and finally, examples of some of his jokes were given inTurkey Turkish. |
| Databáze: | OpenAIRE |
| Externí odkaz: |
|