Popis: |
ÖZET Doktora Tezi ORTA ANADOLU BÖLGESİNDE YEMEKLİK BAKLAGİL EKİLİŞ ALANLARINDAKİ TYLENCHİDA (NEMATODA) TÜRLERİ ÜZERİNDE TAKSONOMİK ARAŞTIRMALAR İlker KEPENEKCİ Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı Danışman : Prof. Dr. M.Emel ÖKTEN Prof. Dr. Birsen ÖNALP Prof. Dr. Sultan ÇOBANOĞLU Bu çalışmada Orta Anadolu Bölgesinden (Ankara, Yozgat, Afyon, Nevşehir, Niğde, Karaman, Burdur ve İsparta) yemeklik baklagil (fasulye, nohut, mercimek ve börülce) ekiliş alanlarında bulunan Tylenchida (Nematoda) takımına ait bitki paraziti türlerin faunistik ve taksonomik olmak üzere iki bölümde incelenmesi yapılmıştır. 1996 yılında ergin Tylenchida türlerinin yoğun bulunduğu yaz aylarında toprak ve kök örnekleri alınmıştır. Alınan toprak ve kök örneklerinden elde edilen nematodlann daimi preparatları hazırlanarak, Tylenchida takımına ait türlerin ölçüm ve teşhisleri yapılmıştır. Her türün tanımı, sinonimleri, görülen varyasyonlar, çalışma kapsamına giren alanlardaki yayılışı, literatürde kayıtlı yayılışı ve habitatları verilmiştir. Ayrıca tekniğine uygun olarak alınan toprak örneklerinde su ile doymuşluk (%), toplam tuz (%), pH, kireç, bitkilere yarayışlı besin maddeleri (kg/da) ve organik madde (%) analizleri yaptırılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda Tylenchida takımının Tylenchina, Criconematina ve Hexatylina alttakımlarma bağlı Tylenchoidea, Dolichodoroidea, Hoplolaimoidea, Criconematoidea ve Anguinoidea üst familyalarından 7 familya, 14 alt familya ve 25 cins' e bağlı 58 tür saptanmıştır. Tespit edilen türlerden; FUenchus cylindricollis, F. elegantulus, F. neonamus, Coslenchus alacinatus, Basiria berylla, B. duplexa, Tylenchorhynchus claytoni, Bitylenchus vulgaris, Scutylenchus koreanus, Psilenchus aestuarius, Hoplolaimus californicus, Rotylenchus basiti, Helicotylenchus canadensis, Pratylenchoides ritteri ve Hemicriconemoides gaddi Türkiye nematod faunası için yeni kayıttır. Çalışmada saptanan en yaygın türler; Merlinius brevidens, FUenchus filiformis, Pratylenchus thornei ve Bitylenchus parvus dır. 1999, 270 sayfa ANAHTAR KELİMELER: Tylenchida, taksonomi, baklagiller, toprak ve Orta Anadolu ABSTRACT Ph. D. Thesis TAXONOMIC INVESTIGATIONS ON THE SPECIES OF TYLENCHIDA (NEMATODA) IN LEGUMINOUS FIELDS IN CENTRAL ANATOLIA İlker KEPENEKCİ Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Plant Protection Supervisor : Prof. Dr. M.Emel ÖKTEN Prof. Dr. Birsen ÖNALP Prof. Dr. Sultan ÇOBANO?LU In this study, plant parasitic species of Tylenchida in the Leguminous fields (bean, chick pea, lentil and kidney beans) in Central Anatolia (Ankara, Yozgat, Afyon, Nevşehir, Niğde, Karaman, Burdur and İsparta) are examined in considering their two main aspects, namely faunistic and taxonomic. In 1996, during the summer months, when adult Tylenchida species are more abundant, soil and plant root samples were taken, from these samples, nematodes were extracted, prepared and the ones belonging to Tylenchida were measured and identified. Identification, synonyms, possible variations, distribution and habitats of each species are given,as a result of both laboratory studies and literature records. In addition to that study, the soil samples taken methodically were analyzed for their pH, texture, nutrition, elements, (P2O5, K20), water saturation salinity and organic element characteristics. With this, totally 58 species were determined of which this species were of 25 genus of 12 subfamilies of 7 families of Tylenchoidea, Dolichodoridea, Hoplolaimoidea, Criconematoidea, Anguinoidea superfamilies of Tylenchina, Criconematina, Hexatylina suborder of Tylenchina order. In this species; Filenchus cylindricollis, F. elegantulus, F. neonamus, Coslenchus alacinatus, Basiria berylla, B. duplexa, Tylenchorhynchus claytoni, Bitylenchus vulgaris, Scutylenchus koreanus, Psilenchus aestuarius, Hoplolaimus californicus, Rotylenchus basiri, Helicotylenchus canadensis, Pratylenchoides ritteri and Hemicriconemoides gaddLare determined for the first time in the Nematoda fauna of Turkey. The most encountered species in this study are Merlinius brevidens, Filenchus filiformis, Pratylenchus thornei and Bitylenchus parvus 1999, 270 pages KEY WORDS: Tylenchida, taxonomy, leguminous, soil and Central Anatolia 270 |