Popis: |
Günümüzde birçok sentetik ilacın yan etki ve etkileşimlerinden dolayı kanser tedavisinde kullanımında zorlukların olduğu bilinmektedir. Öte yandan uygulama alanının genişliği, terapötik etkinliği ve düşük toksisitesi ile bitkisel ilaçlar dikkat çekmekte ve üzerinde yapılan antikanser çalışmalar hızlanmaktadır. Antikanser etkisi ile dikkat çeken doğal bileşik gruplarından biri terpenik bileşiklerdir. Çalışmada Cousinia türlerinin seçilme nedeni bu türlerin terpenlerce zengin Asteraceae familyasına ait olması, türlerin şimdiye kadar sitotoksik aktivite yönünden incelenmemesi ve fitokimyasal içeriğinin belirlenmemesidir. Tez çalışması kapsamında Stenocephalae Bunge. seksiyonuna dahil olan dört türün sekonder madde gruplarının saptanması için genel teşhis reaksiyonları yapılmış ve bitkilerin daha çok fenolik ve steroidal bileşikler içerdiği bulunmuştur. Daha sonra bitkilerin metanol ekstreleri hazırlanarak sitotoksisite ve antioksidan etki açısından incelenmiş, daha aktif etki görülen bitkilerin alt ekstreleri hazırlanarak akciğer kanseri, kolon kanseri ve sağlıklı akciğer hücre hatlarında sitotoksik etki ve antioksidan etkisi taranmıştır. Uygun aktivite çalışmalarında aktif bulunan C. stenocephala bitkisinin diklorometan (CSD) ekstresi (Colo 205 hücre hattında IC50 = 130 µg/mL) ve C. davisiana bitkisinin n-butanol (CDB) ekstresi üzerinden izolasyon çalışmalarına devam edilmiştir. Sonuç olarak farklı kromatografik yöntemlerle CSD kodlu ekstreden triterpen yapısında ψ-taraksasterol bileşiği, CDB ekstresinden ise rutin ve izoramnetin 3-O-rutinozit izole edilmişitr. Daha sonra CSD ekstresinden elde edilen ψ-taraksasterol bileşiği aktivite yönünden taranmış ve sitotoksik etki göstermediği görülmüştür. Bitkinin sitotoksik etkisinin fraksiyondan izolasyonu yapılan ψ-taraksasterol maddesi ile LC-MS/MS çalışmaları ile belirlenen mirisetin, kafeik asit esteri, apigenin 7-apiozilglikozit maddelerinin sinerjistik etkisinden kaynaklanabileceği düşünülmüştür. CDB ekstresinden elde edilen bileşiklerin ise literatürde de bulunduğu üzere güçlü doğal antioksidan özellikte oldukları bildirilmiştir. Bunun dışında elde edilen metanol ekstreleri LC-MS/MS ile kimyasal içerik açısından incelenmiş daha çok kafeik asit ve kinik asit türevleri içerdiği bulunmuş ve ekstreler arasında belirgin bir farklılık görülmemekle birlikte yalnızca madde miktarlarında farklılık olduğu tespit edilmiştir. It is known some difficulties of synthetic drugs use in cancer therapy because of side effects and interactions nowadays. On the other hand, because of their wide application, therapeutic efficacy and low toxicity of herbal drugs is more important on anticancer studies and they are on improving. Terpenes are one of the natural compounds have remarkable anticancer activity. The reason of selecting Cousinia species is that they are belonged to Asteraceae family which is rich of terpenoids, never studied for cytotoxic activity and have not been phytochemically analyzed. In this study, preliminary phytochemical analyses were carried out to determine the major active substance groups and plants were found to contain mainly phenolic and steroidal compounds. Then methanol extracts were prepared from species, included this section, and the antioxidant and cytotoxic effects were detected on lung cancer, colon cancer and healthy lung cell lines. More active plants C. stenocephala and C. davisiana were selected as the guide plants. From both plant extracts and sub-extracts were prepared subjected to activity studies. Isolation studies were carried out on dichloromethane (CSD) extract (IC50 = 130 μg / mL on Colo 205 cell line) of C. stenocephala and n-butanol (CDB) extract of C. davisiana plant. As a result, rutin and isorhamnetin 3-O rutinoside isolated from the CDB extract and pseudo-taraxasterol isolated from CDS extract used different chromatographic methods. The compound obtained from the CSD extract was screened for activity and showed no cytotoxic effect. It has been thought that the cytotoxic effect of the plant may be due to the synergistic effect of ψ-taraxasterol which isolated from fraction with myricetin, caffeic acid esters and apigenin 7-apiosylglycoside compounds determined by LC-MS/MS. Compounds obtained from CDB extracts have been reported to be potent natural antioxidant agents as described in literature. Besides, the main methanol extracts were examined in terms of chemical contents with LC-MS/MS and were found to contain mostly caffeic acid and quinic acid derivatives. Although there is no significant difference between the extracts, it has been determined that there is only differences in the amount of the substances. |