| Popis: |
Eski Türklerin dini meselesi tartışmalı bir konudur. Türklerin Şamanist olduğu söylenirken, Türklerin tek tanrı inancına sahip milli dinleri olduğu görüşü de öne sürülmektedir, buna ise bilindiği gibi Gök Tanrı dini denilmektedir. Türkler asırlar boyu farklı coğrafyalarda, farklı topluluklar ve inançlarla ilişki içerisinde olmuşlardır. Çok geniş coğrafyalara yayılan Türk toplulukları aynı dönemlerde farklı inançları da benimsemişlerdir. Bu doğrultuda Türklerin her zaman ortak bir inanca sahip oldukları söylenemez. Tükler tarihleri boyunca Şamanizm/Gök Tanrı, Maniheizm, Budizm, Hristiyanlık, Musevilik ve İslam inançlarını benimsemişlerdir. Ancak bilindiği gibi eski Türk inancı, Şamanizm veya Gök Tanrı dini, köken olarak doğa merkezli animist bir inançtır. Doğa, Türklerin semavi inançlar öncesi dinlerinin merkezinde bulunan üç ana unsurun bir ayağıdır. Diğer iki unsur Atalar kültü ve Gök Tanrı kültüdür. Tabiatta gizli olduğuna inandıkları iyeleri Yer-Sub olarak adlandırırlar. Dağ, ırmak, ağaç, ateş, gök cisimleri ve doğa olayları gibi varlıklar Yer-Sub’ları oluşturan kutsal unsurlardır. Doğa ile geliştirilen ilişkiler, korku, saygı ve hayranlık yanı sıra doğanın insan hayatını idamesindeki önemi bu kültlerin ortaya çıkış sebepleridir. Türkler için tabiatta var olan her nesnenin bir ruhu ve kutsal görevi vardır. |
