Popis: |
18. yüzyıldan Tanzimat’a kadar gelinen süreçte Osmanlı Devleti, Batı’nın teknik veaskeri üstünlüğünü kabul etmiş, bir takım malî ve kurumsal reformlarla sorunlarına çözümaramıştır. 19. yüzyılda devlet, bu mali ve kurumsal değişiklikleri halka aktarmak ve ideolojisinihalka benimsetmek için gazeteyi kullanmıştır. Çoğu Osmanlı düşünürü ve bürokratı da reformönerilerini aktarmak ve kamuoyu oluşturmak için gazeteyi araç olarak kullanmıştır. Buçalışma, Hasan Fehmi Paşa tarafından çıkarılan Takvim-i Ticaret gazetesi (1866-1867) ışığındaOsmanlı’nın ticari hayatını, sanayisini, terakki gayretlerini, borsa faaliyetlerini ve ziraatönlemlerini incelemektedir. Çalışmada Takvim-i Ticaret gazetesinin Türkçe nüshalarıincelenmiş olup, gazetedeki yazılar şu üç başlıkta değerlendirilmiştir; kalkınma, ticaret veziraat.Takvim-i Ticaret gazetesinin odaklandığı ana konu ticaretin terakkisi olmuştur. Gazete,şirketleşmenin ve girişimciliğin önemini vurgulamış, halkın kanaatkâr tavrını eleştirmiştir.Ticarette terakkinin gerçekleşmesi için kalkınma reçeteleri de sunulmuştur. Hasan FehmiPaşa’nın hazırladığı raporlar ve Takvim-i Ticaret gazetesinin yoğun olarak işlediği konular gözönüne alındığında şirketleşmenin, ticaret yollarının düzenlenmesinin ve ziraî teşviklerin,Osmanlı ticaret ve sanayisi için ne kadar önemli olduğu dikkat çekecektir. Halkın bu konudaeğitilmesi ve ilmin yayılması gerektiği de vurgulanmıştır.1854 Kırım Savaşı’nın ardından yapılan dış borçlanmalar ile birlikte yabancı sermaye,Osmanlı ekonomisinde nüfuzunu artırmıştır. Yabancı sermaye, Osmanlı’da ulaştırma, imar vebayındırlık faaliyetlerini artırmış, ticaretin gelişmesi için ticaret yollarının düzenlenmesi veziraatın geliştirilmesi üzerine teşvik ve önerilerde bulunmuştur. Yabancı yatırımların demiryoluve telgraf hatları ile aldığı siyasi ve iktisadi imtiyazlar, Osmanlı’daki finansal faaliyetleri dahada artırmıştır. Bu açıdan ticari işlemler ve borsa faaliyetleri haftalık olarak özetlenmiştir.Uluslararası ticareti ve borsayı etkileyen dönemin siyasi ve ticari olayları, gazete haberlerietrafında değerlendirilmiştir.--------------------In the period from the 18th century to the Tanzimat, the Ottoman Empire acknowledgedtechnical and military superiority of the West and sought solutions to this inequality with somefinancial and institutional reforms. In the 19th century, the state used newspapers as aintermediary to announce these financial and institutional changes in the hopes that thesechanges and the ideology behind them will be approved by the public. This study examines thecommercial life, industry, development attempts, stock market activities and agriculturalmeasures of the Ottoman Empire in the light of the newspaper: Takvim-i Ticaret issued byHasan Fehmi Pasha. Turkish editions of Takvim-i Ticaret was evaluated under three titles inthis study; development, trade and agriculture.The main focus of the Takvim-i Ticaret was the development of trade. The newspaperemphasized the importance of corporatization and entrepreneurship. Considering the reportsprepared by Hasan Fehmi Pasha and the topics that were intensively examined in the TakvimiTicaret newspaper; corporatization, regulating trade routes and agricultural incentives willstand out for their importance for Ottoman trade and industry.With the external borrowing that took place after the 1854 Crimean War, foreign capitalincreased its influence in the Ottoman Empire. Foreign capital enhanced the transportation,construction and public works activities in the Ottoman Empire and made incentives andsuggestions on the development of trade routes and the development of agriculture for thedevelopment of trade. The political and economic privileges of foreign investments through railand telegraph lines have accelerated the financial activities of the Ottoman Empire. Thus,commercial transactions and stock market activities are summarized weekly in the newspaper.The political and commercial events of the period affecting international trade and the stockexchange were evaluated within newspaper reports. |