| Popis: |
İlişkilendirmeHaritalaması (Association Mapping), yönteminin kullanılarak oluşturulduğu GenomÇapında İlişkilendirme Çalışmaları (GWAS) ve Bağlantı Haritalaması (LinkageMapping), yöntemiyle oluşturulan Kantatif Karakter Lokus (QTL) Haritalama sonyılların önemli gelişmelerindendir. Haritalama çalışmaları kullanılarak bitkiboyu, verim, protein ve yağ oranı gibi kantatif; kuraklığa, sıcaklığa, zararlıyakarşı direnç gibi kalitatif birçok özellikle ilişkilendirilmiş çeşitli genbölgeleri tanımlanmıştır. Doğru bir haritalama çalışması yapmak için gerekli önşartlar; genotipleme, haritalanan popülasyonun fenotiplenmesi ve istatikselanalizlerdir bunun yanında bunların etkin kullanımı da oldukça önemlidir.Dolayısıyla bu tür çalışmalar uzun soluklu, doğru ve yüksek sayıda örneklemli,maliyetli çalışmalardır.Genotipleme aşamasındakullanılan genetik markörler arasında RFLP, RAPD, AFLP gibi markörler olduğugibi SSR, SNP gibi markörler de yer alır. Kolay çalışılabilir, erişilebilir vehızlı uygulanmasının yanında polimorfizm oranının yüksek olması markörlerdetercih sebeplerinden en önemlileridir. Fenotipleme aşamasında kullanılacakörneklem, doğal popülasyonlar veya haritalama popülasyonları olabilir. Doğalpopülasyonlarda örneklem kendi kendine çaprazlanarak oluşmuş bireylerdir. Haritalamapopülasyonlarında ise örneklem araştırmacılar tarafından çaprazlanıp üretilmişpopülasyonlardır. Son yıllarda haritalama çalışmalarında çalışılanpopülasyonlar ile yüksek polimorfizm ve çözünürlüğü yakalamak için farklıharitalama popülasyonları kullanılmaya başlamıştır. Çalışmamız, bu gelişenve değişen genotipleme ve fenotipleme stratejilerinin zaman içerisindedeğişimlerini ve birbirleri arasındaki etkileşimlerini anlamaya yöneliktir. Buamaç doğrultusunda, Elsevier veritabanından Scopus indeksli yayın verileritoplanmış ve analiz edilmiştir. Her bir haritalanan popülasyon ve genotiplemetürü ve makalesi yıllara göre araştırılmış ve değişimler gözlenmiştir. Bitkilerdehem QTL hem GWAS çalışmalarının yapıldığı görülürken, hayvanlarda GWASçalışmalarının yoğunlukta olduğu bulunmuştur. Bunun en önemli sebeplerindenbiri GWAS yaparken kullanılan örneklemdir, çalışmada sadece aileler kullanılmaklakalmaz, aynı zamanda rastgele bireyler de kullanılabilir. Bu sebeple insan gibiyüksek organizmalarda daha sıklıkla kullanılır. Verilerde gözlemlenen bir başkasonuç ise F2 ve RIL popülasyonlarının kullanım sıklığıdır. Detaylı sonuç verenpopülasyonlar olan MAGIC ve NAM’ın kullanımları keşiflerinden itibarenartmıştır ancak yine de klasik popülasyonlara yaklaşamamıştır. Bunun sebebininise bu popülasyonların oluşturulmasında gereken zaman ve maliyettir. |
