| Popis: |
Artykuł interpretuje zapisy sytuacji upokorzenia i upokarzania w Dziennikach Stefana Żeromskiego. Upokorzenie traktowane jest jako emocja stanowiąca doznanie podmiotu, a zarazem reakcja powstająca i ujawniająca się w przestrzeni międzyosobowej. Jego interpersonalny wymiar wiąże się, z jednej strony, ze świadomością pozycji, jaką jednostka zajmuje w polu społecznym, z drugiej zaś z obowiązującymi kulturowymi regułami odczuwania. Upokarzanie z kolei uznawane jest za odpowiedź na poniżenie i za odwet. Analizy skupiają się na scenariuszach doznań i zachowań po stronie upokarzanych, upokarzających i świadków. Dzienniki pisarza wydobywają i akcentują międzyosobowy charakter upokorzenia, dla którego kulturowo-społeczne pole odniesienia stanowi uniwersum wartości i idei szlacheckich. Wskazują też rolę upokorzenia jako emocji towarzyszącej formowaniu się inteligencji jako nowoczesnej grupy społecznej. |
