Annoucement and Advertisement Policies of Democrat Party in the Context of Media and Power Relations

Autor: Fatma Gökçen Atuk
Jazyk: turečtina
Rok vydání: 2019
Předmět:
Zdroj: Volume: 7, Issue: 1 533-556
Erciyes İletişim Dergisi
Erciyes iletişim Dergisi, Vol 7, Iss 1, Pp 533-556 (2020)
ISSN: 1308-3198
2667-5811
Popis: Bu çalışmanın amacı, Demokrat Parti (DP) döneminin ilan ve reklam politikalarının, yasaldüzenlemeler ve uygulamalar ile, bunların basındaki yansımaları çerçevesinde irdelenmesidir. Bukapsamda, 1950-1960 yılları arasında yayımlanan en yüksek tirajlı yedi gazetenin (Ulus, Zafer,Hürriyet, Milliyet, Cumhuriyet, Akşam, Vatan) tüm sayıları, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi YassıadaMahkemeleri Belgeleri (BCAYMB), İstanbul Ticaret Odasına kayıtlı sicil arşiv belgeleri, yine konuylailgili kitap, makale ve yayımlanmamış tezler incelenmiş ve elde edilen veriler betimleyici yöntem ileirdelenmiştir. Dp iktidarının basında ilan ve reklamlar ile ilgili politikaları, yasal düzenlemeleri ileuygulamaları nelerdi; bunlar hakkında ilgili çevrelerin yorumları, olumlama ve eleştirileri nelerdi;ilan ve reklamlar basın ile iktidar arasındaki ilişkilerde nasıl bir rol oynadı ve bu politikalar DP’ningenel olarak basın politikaları açısından nasıl değerlendirilmelidir gibi sorulara cevaplar aranmıştır.Basının en önemli gelir kaynaklarından biri olan ilan ve reklamlara dair mevzuat ve uygulamalar,bir ülkedeki basın özgürlüğü hakkında önemli anlam taşımaktadır. Zira bunlar zaman zaman, basınıdenetleme ve baskı altına alma konusunda önemli araçlar haline gelebilmektedir. Böylece bu çalışma,söz konusu dönemde uygulanan basın politikalarını derinlikli bir bakış açısıyla, farklı disiplinlerçerçevesinde kapsamlı olarak ele alarak, Türkiye basın tarihi ile ilan ve reklam tarihi çalışmalarınakatkıda bulunması açısından önemlidir. Bu yaklaşım ile dönemin basın-iktidar ilişkilerini hem siyasalhem de ekonomik yönleriyle ortaya koymanın yanı sıra, döneme dair eleştirilerde siyasal iktidaraodaklı yaklaşımlara alternatif olarak, dönemin basınına da eleştirel bir bakış mümkün olmuştur. DPdöneminin basın politikalarına ilişkin genel kanı, 1954’e kadar basın özgürlükleri bağlamında olumlubir çerçeve çizilirken, 1954’te baş gösteren ekonomik ve buna bağlı olarak sosyal ve siyasal sıkıntılarlabirlikte bu olumlu çerçevenin bozulduğu yönündedir. Bu noktada tüm bu çalışmaların temel dayanağı,DP’nin iktidarının ilk dönemlerinde çıkarmış olduğu özgürlükçü basın yasalarıdır. Ancak DP’ninbasın politikalarının bu şekilde değerlendirilmesi eksik olmakla birlikte yanıltıcı da olacaktır. Çünkübu çalışmada elde edilen veriler ışığında görülmüştür ki, 1950–1960 döneminde DP’nin ilan vereklamlara ilişkin olarak çıkardığı sekiz kararnamenin altısı 1950-1954 yılları arasına, hatta bu altıkararnamenin de beşi DP iktidarının ilk yılına rastlamaktadır. DP’nin ilan ve reklamlarla ilgili yasaldüzenlemelerine dair bu basit kronolojik sınıflandırma bile DP iktidarının hem önemli bir ekonomikdeğer, hem de basın üzerinde önemli bir ekonomik güç olarak ilan ve reklamların farkında olduğunuortaya koymaktadır. Bununla birlikte, Türk basın tarihinde basın özgürlüğü açısından oldukça sorunlubir dönem olarak anılan bu dönem için, yalnız siyasal iktidarın değil, bizzat o dönemin basınının dasorumluluklarının olduğu söylenebilir.
The aim of this study is to examine the announcement and advertisement policies of the DemocraticParty (DP) period within the framework of legal regulations and practices and their reflectionsin the press. In this context, all the issues of the highest circulation of seven newspapers (Ulus,Zafer, Hürriyet, Milliyet, Cumhuriyet, Aksam, Vatan) published between 1950 and 1960, the PrimeMinistry Republican Archives Yassiada Courts Documents (BCAYMB), the registry archive documentsregistered to Istanbul Chamber of Commerce, books, articles and unpublished theses were examinedand the obtained data were analyzed with descriptive method. What were the policies, regulationsand practices of the DP government regarding the announcements and advertisements in the press;what were the comments, affirmation and criticisms of the relevant circles about them; and how theyplayed a role in the relations between the press and the government and how these policies shouldbe evaluated in terms of DP’s policies in general. One of the most important sources of income of thepress is the legislation and practices on announcements and advertisements, which have a significantmeaning about freedom of the press in a country. These can sometimes become important tools forcontrolling and suppressing the press. Thus, this study then applied in the said period policies depthwith a view, comprehensively taking in the framework of different disciplines, announced the date ofthe press in Turkey and it is important to make a contribution to advertising history work. With thisapproach, besides the political and economic aspects of the press-power relations of the period, as aalternative to approaches focused on political power in the criticisms of the period, a critical view ofthe press of the period was possible. The general opinion regarding the press policies of the DP periodwas that a positive framework was drawn up in the context of press freedoms until 1954, while theeconomic and social and political problems that started in 1954 deteriorated this positive framework.At this point, the foundation of all these works is the libertarian press laws that the DP has enacted inthe early periods of its power. However, the evaluation of DP’s press policies in this way is incompletebut also misleading. Because in the light of the data obtained in this study, it was seen that six of theeight decrees issued by the DP in the period of 1950-1960 between 1950 and 1954, and even five ofthese six decrees coincide with the first year of the DP administration. Even this simple chronologicalclassification of DP’s legal regulations on announcements and advertisements reveals that DP wasaware of them as both an important economic value and power on the press.
Databáze: OpenAIRE
Externí odkaz: